Minstens twintig Brabantse gemeenten hebben ze staan, vaak in de buurt van een kinderdagverblijf: grote bakken waar ouders de poepluiers van hun kind in kunnen gooien. Handig, want de vuilnisbak thuis is minder snel vol. Maar voor het milieu hoef je het vaak niet te doen.

De verbrandingsoven in
Zo laat de gemeente Oss desgevraagd weten dat de luiers uit die bakken niet verwerkt worden tot iets nieuws. "De luiers worden apart verzameld zodat inwoners op verschillende plekken hun luiers kwijt kunnen. Maar ze worden nog niet apart verwerkt. In Oss gaan de luiers op dit moment mee met het bedrijfsafval." Dat betekent dus: de verbrandingsoven in tussen de andere rommel. In Etten-Leur, waar de bakken ook staan, gebeurt hetzelfde.

In Den Bosch hebben ze sinds deze week ook drie speciale luierbakken. Maar ook hier betekent inzamelen niet recyclen. "De Afvalstoffendienst onderzoekt welke mogelijkheden er zijn om luiers in de toekomst duurzaam te verwerken. Dat zou betekenen dat we de luiers dan niet meer naar de verbrandingsoven brengen." Dat gebeurt nu dus nog wel.

Onduidelijkheid bij gemeenten
Voor veel gemeenten lijkt ook niet helemaal duidelijk wat er precies met de luiers in al die bakken gebeurt. Zo maken Vught, Uden en Geldrop-Mierlo gebruik van afvalverwerker Renewi in Eindhoven. Volgens Geldrop-Mierlo gaan de luiers daar de verbrandingsoven in, Uden is in de veronderstelling dat er een groot deel gerecycled wordt. Renewi zelf laat weten niet op onze vragen in te willen gaan.

Andere plaatsen waaronder Tilburg, Uden, Waalwijk en Waalre recyclen luiers wel. Dat gebeurt bij het Gelderse bedrijf ARN. ARN is naar eigen zeggen de enige in Nederland die poepluiers kan verwerken tot mest en nieuw plastic, bijvoorbeeld voor de dopjes van tubes vingerverf. Waarom gemeenten wel gescheiden inzamelen maar niet recyclen? Rutger Jan Pessers van ARN: "Ik weet het niet, wij kunnen het gewoon doen." Hij denkt dat binnenkort ook andere bedrijven luiers zullen gaan recyclen: "We zitten in een transitieperiode, de komende jaren gaat er veel veranderen."

'Al meer dan tien jaar niks gebeurd'
Dat er snel beweging in de zaak komt, hoopt ook afvaldeskundige Pieter Reus uit Eindhoven. "In 2008 is Knowaste failliet gegaan, dat bedrijf recyclede babyluiers voor meerdere gemeenten. Veel gemeenten hebben toen besloten de bakken maar te laten staan, in de hoop op nieuwe recyclingbedrijven. Ze wachten nog steeds op een geschikte partij die dit kan doen."

Een schuldige voor deze jarenlange impasse aanwijzen, vindt Reus lastig. "Plastic recyclen is een ingewikkeld proces, daar ligt ook een verantwoordelijkheid bij de producenten. Die maken bijvoorbeeld wegwerpluiers die soms heel moeilijk zijn te recyclen. We kunnen ook zeggen: producenten moeten beter hun best doen, of wasbare luiers gaan maken." Toch is Reus optimistisch: "Ik hoop al jaren dat meer bedrijven luiers gaan recyclen, maar de laatste tijd groeit het besef dat dit nodig is wel echt."

Tot die tijd kan de gemeente Den Bosch nog wel een praktisch voordeel noemen van hun containers, waarvan er in juli opnieuw zeven geplaatst zullen worden: “Gezinnen met jonge kinderen hebben veel afval van luiers. Dit kan voor overlast zorgen, zeker in de zomermaanden.”