Dat blijkt allemaal uit het rapport dat is verschenen na de raadsenquete van begin dit jaar. Ook merken de onderzoekers op dat er in het gemeentehuis weinig schriftelijk is vastgelegd over de vergunningverlening en alle afspraken die er mee samenhangen. Bovendien functioneerden burgemeester en wethouders in dat proces ook niet als eenheid en dat zorgde er voor dat alles was ze deden weinig effectief was.
Woensdagavond werd het 32 pagina's tellende rapport gepresenteerd. In het rapport worden 16 aanbevelingen gedaan om herhaling te voorkomen. Of de affaire ook politieke gevolgen gaat krijgen, is nog onduidelijk. Ondanks de kritiek wordt nergens opgeroepen tot het aftreden van bestuurders. Niet alle bestuurders van toen werken nog bij de gemeente. Volgende week maandag bespreekt de raad het rapport.  
Vergunning voor uitbreiding stalHet verhaal van de geitenstal begon al in 2007. Boer Erik Smits in het kerkdorp Zeeland wilde een nieuwe stal bouwen en 2600 geiten fokken. Hij vroeg een vergunning aan voor zijn stal aan de Langstraat. In die regio woedde de Q-koorts-epidemie hevig. Veel mensen werden besmet. B en W van Landerd proberen al jaren de kwestie op de politieke agenda te zetten. Toch gaf een ambtenaar van diezelfde gemeente Landerd, waar Zeeland onder valt, een bouwvergunning af. Dat was keurig volgens de regels. Maar B en W wisten niet dat de omstreden vergunning in de ambtelijke molen zat, want anders hadden ze hem eruit gevist en geblokkeerd.
OnrustIn het voorjaar van 2012 kwam de kwestie naar buiten. Er ontstond onrust toen bleek dat de bouw al bezig was. De rijksoverheid in Den Haag en ook de provincie in Den Bosch vonden het geen goed idee omdat er sinds 2010 een bouwstop van kracht was voor geitenstallen. Vervolgens werd de bouw stilgelegd. De procedure loopt nog en volgende maand wordt in Den Haag beslist hoe het verder moet.
De Landerdse gemeenteraad besloot vorig jaar uit te zoeken waar het nou was fout gegaan en hoe het toch kon dat er toch groen licht was gegeven voor de omstreden stal. Een andere opvallende conclusie gaat over de waarschuwingen die de gemeente kreeg. Nu blijkt dat de provincie er al in 2009 op wees dat je vergunningen mag weigeren als er gezondheidsrisico's zijn. Toen al kon de geitenstal worden geblokkeerd. Maar B en W deden niets en dat noemt de commissie 'onbegrijpelijk'. Er is geen bewijs gevonden van opzet.
Zwaarste middelDe Landerdse politiek heeft naar het zwaarste middel gegrepen om de onderste steen boven te krijgen: de raadsenquête. Dat is vergelijkbaar met de parlementaire enquete op het Binnenhof. Tijdens een hoorzitting worden betrokkenen onder ede gehoord. Dat gebeurde ook hier met burgemeester, wethouders en ambtenaren, achter gesloten deuren en tijdens openbare verhoren.
RelTijdens de raadsenquête ontstond nog een rel rond rond een lokale krant en een ambtenaar. De krant schreef dat de ambtenaar tijdens de hoorzittingen onder ede had gelogen. Die publicatie leidde tot een rechtszaak. De zaak was extra ingewikkeld omdat de krant ook een contract heeft met de gemeente over publicatie van gemeenteberichten. Dat contract is inmiddels opgezegd door de gemeente Landerd.