Video

Joodse jad, aanwijsstok uit synagoge van Boxmeer keert na ruim 70 jaar terug

23 februari 2016 om 00:40
nl
Een bijzondere vondst en een beetje bij toeval. Voorzitter Jetten van historische vereniging Nepomuk in Boxmeer vond op internet een jad, een religieuze aanwijsstok die ooit werd gebruikt in de synagoge van Boxmeer.
Profielfoto van Waalen Jan
Geschreven door
Waalen Jan

Een toevalstreffer voor Dick Jetten. "Ik zat zo maar wat te scrollen op zoek naar zilverwerk afkomstig uit Boxmeer, toen ik een kleine afbeelding zag van iets dat op een jad leek. ik dacht, wat kan dat nou met  Boxmeer te maken hebben?"
Heilige gemeenteEen inscriptie in het Hebreeuws maakte het duidelijk. 'Heilige gemeente Boxmeer' stond er op, een ondubbelzinnige verwijzing naar de Joodse gemeenschap in het Brabantse dorp.
De afbeelding bleek afkomstig van een veilingsite in Tel Aviv. De Boxmeerse vereniging vond de jad zo bijzonder dat ze het stokje voor 2000 euro aankocht.
Joods verledenDe in Israël wonende Alfred Drukker bracht het voor de vereniging mee naar Nederland. Drukker is een kleinzoon van Albert Jacob, ooit Joods slager in Boxmeer en kerkmeester van synagoge. Hij heeft de jad vrijwel zeker gebruikt.
De Joodse synagoge stond tot 1944 in Boxmeer, maar werd afgebroken. Kort daarvoor waren de laatste Joden uit het Brabantse dorp weggevoerd. Van het Joodse verleden is vrijwel niets meer over. Een hekwerk bij de synagoge is wel bewaard gebleven en verwerkt in het oorlogsmonument van Boxmeer.
Afblijven, met je jattenMet de jad is er nu dus toch iets tastbaars terug. Een jad is een aanwijsstok om te gebruiken bij het voorlezen van de Thora, het heilige boek van de Joden. Zo'n stok wordt gebruikt om te voorkomen dat de perkamenten Thora-rollen worden bezoedeld door vingers. De uitdrukking "met je jatten er van afblijven" verwijst hiernaar.
Roosje Steenhart, een achternichtje van kerkmeester Jacobs, overhandigde het  stokje symbolisch aan burgemeester van Soest van Boxmeer. "Het is goed dat het weer terug op de plek waar het hoort", aldus Steenhart, "We mogen dat verleden niet vergeten."
Burgemeester van Soest kondigde aan dat de gemeente Boxmeer de helft van het aankoopbedrag van de jad voor zijn rekening zal nemen. De aanwijsstok zal op termijn in Boxmeer tentoongesteld worden.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.