Stuifmail zondag 29 oktober: parasolzwam, bosmuis, slijmspoor van een slak en een koningskaars

29 oktober 2017 om 07:47
nl
Boswachter Frans Kapteijns vertelt wekelijks op de radio wat er op het moment in de natuur te beleven valt. Luisteraars kunnen vragen stellen via [email protected]. Vandaag besteedt Frans onder meer aandacht aan een parasolzwam, een dode bosmuis, het slijmspoor van een slak, een koningskaars en een rups van een meriansborstel.
Profielfoto van de Bekker Peter
Geschreven door
de Bekker Peter

Parasolzwam
Op de foto die Jan Schmitz instuurde, zie je een grote net uitgekomen parasolzwam. Die wordt ook wel drumstick genoemd. Parasolzwammen kunnen hoeden krijgen van wel veertig centimeter in doorsnede. Dit is voor een paddenstoel of zwam zeer bijzonder, omdat de steel erg dun is. In het begin lijkt de hoed wat op een slangenhuid. Dit zie je dan weer minder als de steel op hoogte is, want dan begint de hoed te groeien tot die plat is. Parasolzwammen staan in natte graslanden en komen redelijk veel voor. Meestal staan ze in grote aantallen bij elkaar en vaak in heksenkringen.

Dode bosmuis
Op de foto van Liesbeth van Berkel zie je een dode bosmuis. Die is heel goed te herkennen aan de lange staart en de grote oren. Daarnaast kan je ook nog redelijk goed zien dat de buik lichter van kleur is - een beetje grijsachtig - dan de rest want de rug. Die is meer donkerbruin. Bosmuizen kunnen maximaal zo’n tien centimeter groot worden en hebben dan een staart van maximaal elf centimeter, maar dat zijn dan vooral de mannetjes. Bosmuizen eten werkelijk van alles: granen, noten, vruchten, bessen, eikels, beukennootjes, hazelnoten, zaden, knoppen, paddenstoelen, mossen en galappels. Daarnaast eten ze ook nog insecten, duizendpoten, spinnen, regenwormen en slakken. Eigenlijk eten ze zo’n beetje alles wat ze tegenkomen.

Slijmspoor slak met onderbreking
'Buuf' Adeline Besselink vraagt zich af waarom een slakkenspoor soms onderbroken is. Je kunt inderdaad zo’n slakkenspoor vaak zien op de stoep. Vaak is dit een mooi aaneengesloten spoor, maar soms zitten er onderbrekingen in. Het slijmspoor wordt gemaakt om over alle oppervlakten te kunnen bewegen en je kunt dus zeggen dat slakken eigenlijk op hun eigen slijm voortbewegen. Dit slijm wordt gemaakt aan de voorkant van de voet. De voet is het onderste deel van de slak. Het is een lang, gespierd orgaan wat in een golvende beweging samentrekt en dan weer ontspant. Je kunt je dus voorstellen dat bij zulke bewegingen wel eens een stukje wordt overgeslagen. Daarnaast kan er ook voedsel gelegen hebben en dan zie je het spoor ook niet meer.

Rozet koningskaars
Op de foto die ik kreeg van Bjorn Otten zie je grote viltige grijze bladeren. Die zijn van een plant met de mooie naam koningskaars. Koningskaarsen behoren tot de helmkruidfamilie en zijn tweejarige planten. Je ziet dus in het eerste jaar van hun bestaan enkel de bladrozet, zoals op de foto. Daarna, in het tweede jaar, groeien die rozetten uit tot een gigantische plant, van soms wel twee meter hoog. Overigens schreef de in de middeleeuwen bekende kruidenvrouw Hildegard von Bingen in haar boeken, dat 'wie een zwak en treurig hart heeft de toorts tezamen met vlees en vis moet koken'.

Rups meriansborstel
Op de werkelijk prachtige foto van André Verhoof zie je een opgerolde rups met vier witte borstels, een gele huid met zwarte strepen en iets dat op een rode stekel lijkt. We hebben hier te maken met de rups die de naam Meriansborstel draagt. Deze rups is vernoemd naar de bekende vlinder- en insectenschilderes Maria Sibylla Merian. Deze van oorsprong Duitse vrouw leefde van 1647 tot 1717 en woonde tijdens haar laatste dagen in Amsterdam. Zij was naast kunstenares ook entomoloog. Vermoedelijk is deze rups naar haar vernoemd vanwege de opvallende borstels op de rug van de rups. Je vindt deze rups voornamelijk op sleedoorns, meidoorns, zomereiken, berken en gecultiveerde fruitbomen.

Natuurgebied Kampina
Hoe mooi Nederland kan zijn, blijkt uit dit filmpje van natuurgebied Kampina in vogelvlucht.
[YouTube:https://youtu.be/UU1mx8D1kcw]
Code rood voor de natuur
Het was volop in het nieuws de afgelopen dagen: het anatal insecten gaat sterk achteruit. Dit heeft veel mensen doen schrikken. Want als er 75 procent minder insecten zijn, heeft dit gevolgen voor de rest van de natuur en voor onszelf. Natuurorganisaties roepen met een petitie het nieuwe kabinet op tot actie.

Keverbanken
Het aanleggen van keverbanken en andere natuurvriendelijke maatregelen op akkers leidt tot een toename van het aantal insectensoorten en het aantal insecten. Op de akkers waar deze maatregelen genomen werden, zijn bijna vijftig verschillende insectensoorten waargenomen. Op de akkers zonder maatregelen werden nog geen twintig soorten waargenomen.

Natuurtip
Deze zondag is het Dag van de Stilte. De gedachte is dat we vanwege het ingaan van de wintertijd deze dag een uur extra hebben. Dit uur kunnen we gebruiken voor stilte. Iedereen is van harte uitgenodigd om één of meer stiltegebieden in ons land te bezoeken. Op deze website kun je vinden waar ze liggen.

 

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.