Video

Van blote billen tot Maria: 'Centsprenten' als het Instagram van onze voorouders

21 december 2017 om 16:36 • Aangepast 20 november 2020 om 19:36
nl
De vrouw heeft er een stoffer bij gepakt om haar man eens flink op zijn blote achterwerk te slaan. De kinderen staan handenwringend toe te kijken. "Het Instagram en Facebook van toen", wijst directeur Frank van Oortmerssen van 't Oude Slot naar de oude prent die voor hem op tafel ligt. Ook onze voorouders hielden van spannende plaatjes, al konden ze die niet per internet aan huis laten bezorgen.
Profielfoto van Peter Pim Windhorst
Geschreven door
Peter Pim Windhorst

Eeuwenlang waren de liefhebbers aangewezen op marskramers die huis aan huis 'centsprenten' verkochten en soms zelfs met behulp van houtblokken ter plekke afdrukten. Museum 't Oude Slot in Veldhoven heeft 1600 van zulke prenten in de collectie. En dat is bijzonder, vertelt Van Oortmerssen. "Er zijn er waarschijnlijk miljoenen van gedrukt. Maar het papier was zo slecht dat er maar erg weinig van zijn overgebleven."


Een bijzondere draai
Zaterdag begint in 't Oude Slot een tentoonstelling met die oude prenten. Maar het museum heeft er een bijzondere draai aan gegeven. Tientallen kunstenaars van nu bekeken de prenten en maakten hedendaagse versies. Op de tentoonstelling worden de oude én de nieuwe prenten gecombineerd.

"Heeft men zichzelve des avonds met drank verzwaerd, treft met des ochtends vomerische shoarmabrockjens in den baerd!", imiteert en parodieert de Tilburgse Jeroen de Leijer de moralistische stijl van heel veel van die oude prenten. Het plaatje van het verlopen hoofd op de Tilburgse prent behoeft na de tekst geen extra beschrijving.

Mannen hoorden hun vrouw te slaan
De oude prenten gaan over van alles en nog wat. Een bekende is natuurlijk de levensladder, het bekende plaatje waarop mannen van opeenlopende leeftijden op een soort pyramide staan. De man van vijftig staat bovenaan, daarna wordt het allemaal minder. Ook zijn er veel omdraaingen. De vrouw die haar man slaat hoort daarbij want het waren natuurlijk de mannen die hun vrouw hoorden te slaan.

Beeldend kunstenaar Jan Dams is al een aantal jaren bij 't Oude Slot betrokken. Samen met de andere kunstenaars richtte hij kunstsociëteit 'In den Witten Handschoen' op, een knipoog naar de zachte handschoentjes die hij en Van Oortmerssen dragen om de oude prenten te beschermen. De leden van de sociëteit - en dat zijn er inmiddels enkele tientallen - bekijken de oude prenten samen om inspiratie op te doen voor nieuw werk. Hun plan is vooralsnog om twee keer per jaar met een nieuwe expositie te komen.

Wachten op privacy instellingen...

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.