Zie ginds komt... nog geen einde aan Zwarte Pieten-discussie: waar moet het heen met Sinterklaas?

19 november 2018 om 16:16
nl
Terwijl Sinterklaas handjes geeft en tekeningen in ontvangst neemt van kinderen die rode wangetjes hebben van spanning, vliegen even verderop eieren en bier door de lucht en krijgen agenten klappen. Een bizar contrast, maar zo zag de Sinterklaasintocht 2018 in Eindhoven eruit. Onrust en zelfs geweld zijn inmiddels even onlosmakelijk verbonden met het Sinterklaasfeest als pepernoten en schoencadeautjes. Een einde aan de Zwarte Pieten-discussie is nog lang niet in zicht. Waar moet het naartoe met de discussie én vooral ook: hoe moet het verder met het Sinterklaasfeest? We vroegen het een aantal deskundigen.
Profielfoto van Marlou van den Broek
Geschreven door
Marlou van den Broek

In Eindhoven werden zes mensen aangehouden. In Tilburg zaten rondom de Sinterklaasintocht 48 mensen vast. Terwijl het feest voor kinderen 'gewoon' doorgaat, lijken protestacties steeds meer uit de hand te lopen. Uit onze poll van zondag bleek dat ongeveer de helft van de mensen de demonstraties zien als een reden om de intocht voortaan te mijden. 

Rechtsonderzoeker: ‘Op een gegeven moment is er geen Zwarte Piet meer’
Volgens Michiel Bot, rechtsonderzoeker aan de Universiteit van Tilburg, is de Zwarte Piet aan het verdwijnen. “Het feest is aan het veranderen en dat is een ontwikkeling die niet meer tegen te houden is. Op een gegeven moment is er geen Zwarte Piet meer en zijn de demonstraties niet meer nodig”, zegt Bot. 

Bot zegt dat het goed is dat de demonstraties nu plaatsvinden. “Ik vind het schandalig dat premier Rutte en minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid hebben opgeroepen niet te demonstreren tijdens de feestdagen. Het demonstratierecht is gewoon een grondrecht, dus demonstranten moeten gehoord worden. Ik kan me goed voorstellen dat de hooligans die zaterdag met bierblikjes en eieren naar demonstranten zijn gaan gooien zich gesteund voelden door deze uitspraak.”

 

 

Er zijn nog veel meer creatieve manieren bedenken om een leuk kinderfeest te vieren zonder 'racistische karikaturen'', denkt Bot. “Wat de uitkomst van de demonstraties betreft gaat het dus de goede kant op, want het uiterlijk is aan het veranderen.”

Hoogleraar Cultuur in Brabant: ‘Nederlanders moeten met de billen bloot’
Arnoud-Jan Bijsterveld, hoogleraar Cultuur in Brabant aan de Universiteit van Tilburg, denkt juist dat de demonstraties niets toevoegen aan de discussie. “De demonstraties van afgelopen weekend leveren geen bijdrage aan een inhoudelijke discussie. Het heeft niks meer met Zwarte Piet te maken, maar met een gevoel van onvrede over een veranderende samenleving. We realiseren ons niet dat de samenleving is veranderd in een multiculturele samenleving”, zegt Bijsterveld. 

Tradities veranderen altijd, of je nou naar carnaval kijkt of naar het Sinterklaasfeest

Volgens Bijsterveld blijft de kern van het kinderfeest hetzelfde. “Alleen de uiterlijkheden veranderen. Het is een traditie die verandert, maar tradities veranderen altijd. Of je nou naar carnaval kijkt of naar het Sinterklaasfeest, tradities gaan met de tijd mee”, zegt hij. “Ik denk dat de demonstraties nog wel even doorgaan, maar eigenlijk moeten we ons vooral de vraag stellen wat er achter die demonstraties zit. Maar dat gaat nog wel even duren, want Nederlanders vinden het ongemakkelijk om kritisch naar zichzelf te kijken. Dan moeten ze met de billen bloot.”

Traditiedeskundige: ‘Wie weet heeft Sinterklaas straks wel ruimtemannetjes aan zijn zijde’
Traditiedeskundige Ineke Strouken zegt dat Sinterklaas altijd heeft weten te overleven door zich aan te passen aan de tijd en dat hij dit nu ook weer zal doen. “Het feest werd al in de middeleeuwen gevierd, maar de vorm zoals we die nu kennen, is ontstaan in het jaar 1850. Een Amsterdamse onderwijzer introduceerde in een kinderboekje de helpers van Sinterklaas. Dit waren niet zomaar mensen, maar dit was een gezelschap van verschillende rijk uitgedoste mensen, waaronder de schoorsteenveger”, vertelt Strouken. “Maar dat was een hele andere tijd, nu leven we in een multiculturele samenleving.”

Ze vervolgt: "Ik denk dat hij weer een gemixt gezelschap krijgt. Nederlanders houden van verkleden, dus wie weet heeft Sinterklaas straks wel ruimtemannetjes aan zijn zijde.”

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.