Algenexpert waarschuwt voor fontein Binnenschelde: 'Inademen nevel met blauwalg is gevaarlijk'
De metershoge fontein vernevelt het water dat met blauwalg is vervuild. “Ik vind dit onverstandig en dan druk ik mij nog voorzichtig uit", vertelt Lurling. "Er geldt niet voor niets al een zwemverbod omdat het water irritatie kan veroorzaken. De gevolgen bij inademing zijn vele malen ernstiger.”
Gifstoffen over grote afstand
Lurling, is aquatisch ecoloog en universitair hoofddocent aan de Wageningen Universiteit. Volgens hem kunnen de microdruppels zich over grote afstand door de lucht verspreiden. “We weten uit onderzoek naar giftige algen in Florida dat er gifstoffen zo’n vier kilometer landinwaarts zijn gemeten.” De fontein in de Binnenschelde staat op tweehonderd meter van de oever.
Uit een monster dat Omroep Brabant liet onderzoeken, blijkt dat er bijna vijftig microgram per liter chlorofyl-A (blauwalg) in het water van de Binnenschelde zit. “Dat is een aanzienlijke hoeveelheid", benadrukt Lurling. "We zien dit overigens op meer plekken. Je ziet het aan de vertroebeling.”
Gevaar voor volksgezondheid
Uit de meting kan niet worden afgeleid hoe giftig de algen zijn. “Maar we weten dat aardig wat van die blauwalgen heel sterke giftstoffen kunnen maken. Dat ze een gevaar kunnen opleveren voor de volksgezondheid is evident”.
Bijna alle algen hebben stofjes in de celwand zitten die irritaties of een longontsteking kunnen veroorzaken. De bacteriën kunnen in het ergste geval in je bloedbaan komen. "Ik zou daar dus heel voorzichtig mee zijn. De fontein ziet er misschien mooi uit, maar het risico op mogelijk nadelige gevolgen voor mensen die in buurt van deze spray komen of zelfs wonen, zou ik niet op me willen nemen.”
Fontein zorgt voor nog meer algen
De grootste fontein van Nederland - met een straal van 35 meter hoog - werd in 2010 in de Binnenschelde geïnstalleerd. Er zit led-verlichting in, die het water verschillende kleuren kan geven. Ironisch genoeg werkt volgens Lurling de fontein algengroei in de hand.
“Het zal misschien de drijflaag (algen aan de oppervlakte) reduceren, maar netto genereer je meer biomassa (voedingstoffen voor algen). Het mengen van ondiep water is geen goed idee om blauwalg te voorkomen. Er zijn veel claims rond de bestrijding van algen en veel is klinkklare onzin.”
Proef met klei
De algenexpert heeft hoge verwachtingen van een proef met Chinese klei in de Binnenschelde waarmee waterschap Brabantse Delta onlangs is begonnen. Fosfaten plakken dan vast aan de korrels waardoor de algen niet meer bij hun voedingsstoffen kunnen. "Op meerdere plaatsen in de wereld heeft dit tot goede resultaten geleid."
De gemeente Bergen op Zoom legt het advies van Lurling om de fontein uit voorzorg uit te zetten naast zich neer. Volgens een woordvoerder zijn er geen toxische blauwalgen in het water gevonden. "Zolang dat niet het geval is, kan de fontein dus gewoon aan blijven staan."