De AWACS zijn al 30 jaar in de NAVO actief, maar vooral sinds de aanslagen van 11 september zijn ze ook in ons land een fenomeen. Nogal wat Brabantse militairen blijken aan boord te werken. 
MeevliegenOmroep Brabant mocht een keer meevliegen met een van de AWACS. De vliegtuigen staan meestal gestationeerd op het hoofdkwartier van de vloot: NAVO-basis Geilenkirchen, net over de Duitse grens bij Sittard. Maar je ziet ze soms ook opduiken op vliegbasis Woensdrecht, Volkel, Gilze-Rijen en Eindhoven.
Een dagje AWACS betekent een dagje in de lucht. Hobbelend boven de wolken, vier keer bijgetankt worden door een tankvliegtuig. Amerikaanse straaljagers regisseren die ten noorden van de Waddenzee een schijngevecht met elkaar uitvoeren, ver van de bewoonde wereld. En verder aandacht voor het nut van de radartoestellen, de geluidsoverlast en de effecten van de radarschotel. "Het was kicken", vat onze verslaggever het samen.
Vliegtuigen onderscheppenAWACS is een afkorting voor Airborne Warning And Control System. De AWACS speelt vaak een rol bij de onderschepping van verdachte vliegtuigen, zoals Russische bommenwerpers die dicht bij ons luchtruim vliegen. Ze volgen ook passagiersvliegtuigen die vergeten contact op te nemen met de luchtverkeersleiding of van de route afwijken. Zelfs kleine toestellen van vliegveld Seppe en Budel zijn te zien. Als de luchtmacht bepaalde toestellen verdacht vindt, wordt de 'QRA' gewaarschuwd. Dat zijn 2 bewapende F16's die permanent paraat staat op vliegbasis Volkel of Leeuwarden. Die nemen dan snel een kijkje om te zien wat er in de cockpit gebeurt en of er echt gevaar dreigt. Bij een geval van kaping of terreur mogen ze schieten op een vliegtuig.   
Minder klachtenEr zijn in totaal 17 AWACS gestationeerd op Geilenkirchen, maar ze zijn in de praktijk verspreid over heel Europa. Dat scheelt een hoop lawaai. Vroeger kwamen er tienduizenden klachten binnen, vooral uit Limburg. Dat is erg afgenomen, ook omdat er minder gevlogen wordt en het geluid 'verspreid' wordt, door simpelweg ergens anders naar toe te vliegen.