Hullie is volgens Wim Daniëls het mooiste woord in 150 jaar Dikke van Dale

2 september 2014 om 17:59
nl
Hij staat bij veel mensen thuis in de boekenkast, de Dikke van Dale. Het Groot Woordenboek der Nederlandse Taal bestaat 150 jaar. Ter gelegenheid daarvan is een jubileumboek verschenen: 'Verhalen over Taal - 150 jaar Van Dale, samengesteld door schrijver en taalkundige Wim Daniëls uit Eindhoven. Hij vindt 'hullie' het mooiste woord.
Geschreven door

In het jubileumboek vertellen auteurs, onder wie Tommy Wieringa en Ronald Giphart, over hun band met de Dikke van Dale. Wim Daniëls heeft zelf in acht artikelen geschreven hoe de taal in 150 jaar Van Dale is veranderd.
HullieHet jubileumboek bevat naast taalcolumns en taalweetjes 150 jubileumwoorden, uit elk van de honderdvijftig jaar één. De 150 Van Dale Jubileumwoorden zijn Nederlandse woorden, die tussen 1864 en 2014 voor het eerst werden aangetroffen of gangbaar werden.
Zo staat er ook een Brabants woord tussen uit 1882: hullie. Tot 22 september kan er gestemd worden op het jubileumwoord. Volgens Wim Daniëls is hullie het mooiste woord uit de Dikke van Dale.
In 1864 verscheen het 'Nieuw Woordenboek der Nederlandsche taal'. De naam Van Dale kwam in de titel nog niet voor. Drie jaar later kreeg Johan Hendrik van Dale, onderwijzer in het Zeeuws-Vlaamse Sluis, het verzoek dit woordenboek te bewerken.Hij nam die opdracht behoorlijk serieus: hij herzag vele omschrijvingen en breidde het boek sterk uit.
Overleden aan de pestPas bij de vierde druk in 1898 werd de naam van de auteur erin verwerkt. Van Dale heeft er zelf niet van kunnen genieten, want hij overleed in 1872 aan de pest.
Lobby van burgemeestersEen bijzonder onderwerp in de Van Dale is de burgemeester. In Van Dale stond 100 jaar de uitdrukking: 'Eens burgemeester, blijft burgemeester' met als betekenis: wie eenmaal een slechte naam heeft, behoudt die altijd. In 1961 is dat veranderd in 'Wie eenmaal een goede of slechte naam heeft...'. "Dus ik denk dat er toen een lobby van burgemeesters is geweest", aldus Wim Daniëls.
Nieuwe editie in 2015Er zijn intussen veertien drukken verschenen van Van Dale. In 2015 verschijnt de vijftiende editie van het groot woordenboek der Nederlandse taal. Dat wordt de laatste papieren editie, want vrijwel niemand raadpleegt nog papieren woordenboeken.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.