Slapen Willem-Alexander en Màxima voortaan onder Tilburgse lakens?

17 maart 2017 om 16:25
nl
Het Textiellab van het Textielmuseum in Tilburg mag zich voortaan 'hofleverancier' noemen. Op een feestje in het museum gaf burgemeester Peter Noordanus vrijdagmiddag het schild dat bij die onderscheiding hoort aan de medewerkers van het Textiellab. Dromen Willem-Alexander en Màxima voortaan onder in Tilburg geweven lakens of ligt het toch anders? Zeven vragen en antwoorden op een rijtje.
Profielfoto van Peter-Pim Windhorst
Geschreven door
Peter-Pim Windhorst

Wat is een hofleverancier?
Koning Willem I bedacht de titel in 1815. Het is de oudste, nog steeds bestaande koninklijke onderscheiding in Nederland. De onderscheiding wordt door de Koning zelf afgegeven, de officiële naam is daarom ook 'bij koninklijke beschikking Hofleverancier'. De titel moet elke 25 jaar worden verlengd.

Hoe bijzonder is het?
In Nederland zijn ruim vierhonderd hofleveranciers.

Wie krijgt de titel?
De titel is bestemd voor kleine en middelgrote bedrijven die in hun regio of in hun branche belangrijk zijn. Ze moeten minstens honderd jaar bestaan en uiteraard van onbesproken gedrag zijn.

Maar het textiellab bestaat toch nog geen honderd jaar?
Nee. Het lab bestaat pas sinds 2005 en ook het Textielmuseum zelf, opgericht in 1958, bestaat nog lang geen honderd jaar. Het predikaat van vrijdag is eigenlijk een verlenging van het predikaat dat koningin Sophie in 1874 gaf aan Damastweverij Hoogerwou en Zonen in Boxtel. Dat bedrijf had toen twee mooie servetten voor Sophie en haar man koning Willem III gemaakt. In 1978 werd de weverij een sociale werkplaats in Tilburg, sinds 2002 hoort de weverij bij het Textielmuseum. In 1989 kreeg de weverij weer het predikaat Hofleverancier. Omdat de weverij niet meer bestaat, is díe titel nu overgedragen aan het Textiellab.

Wat is het textiellab?
Het textiellab is een bijzonder onderdeel van het Textielmuseum. Het Tilburgse museum wil werkelijk een 'museum in bedrijf' zijn en niet een verzamelplaats van oude weefgetouwen. In het textiellab wordt met moderne machines gewerkt door mensen uit het vak. Vaak werken ze met kunstenaars of vooraanstaande designers die hulp nodig hebben om hun ideeën uit te werken. Bij het textiellab schrikken ze niet gauw van een gek idee. Voor de bezoekers van het museum is het leuk om te kijken naar de werkende machines en te praten met de kunstenaars die er bezig zijn.

Levert een Hofleverancier ook echt aan het hof?
Nee, zoals gezegd, de titel is een onderscheiding, het koninklijk huis haalt de boodschappen niet persé bij hofleveranciers. Maar grappig is dat (Brabantse) damastweverijen én het textielmuseum echt spullen voor het koninkllijk huis hebben gemaakt. Bij damastweverijen was het een traditie om voor allerlei koninklijke jubilea bijzondere stoffen te weven. Het textielmuseum maakte tafellinnen voor het huwelijk van koning Willem Alexander en koningin Maxima (2002) én voor het 25-jarig jubileum van koningin Beatrix (2005).

Op 1 april begint in het textielmuseum de expositie 'Oranje Boven' met een overzicht van allerlei herdenkingsdamast uit de afgelopen eeuw.

Wat is damast?
Dat is moeilijk uit te leggen zonder heel erg technisch te worden. Simpel gezegd, het is stof die speelt met het licht en lichtval; je ziet het ingeweven patroon omdat verschillende draden het licht op een andere manier weerkaatsen Meestal was het wit en werd het geweven van linnen dat dan weer gemaakt was van vlas.

Betere kringen konden niet zonder damast op hun eettafel. Omdat de stof op een bijzondere manier gewassen moest worden, waren er ook gespecialiseerde damastwasserijen.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.