Stuifmail zaterdag 2 september: Europese hoornaar, kolibrievlinder, knikkergal en agaveblad

2 september 2017 om 10:07
nl
Boswachter Frans Kapteijns vertelt wekelijks op de radio wat er op het moment in de natuur te beleven valt. Luisteraars kunnen vragen stellen via [email protected]. Vandaag besteedt Frans onder meer aandacht aan de Europese hoornaar, een kolibrievlinder, knikkergallen en een aangevreten agaveblad.
Profielfoto van de Bekker Peter
Geschreven door
de Bekker Peter

Europese hoornaar
Op de foto die Ghislaine Bastiaans stuurde, zie je heel duidelijk een gewone Europese hoornaar- de vespa crabro - en niet de Aziatische, de vespa Velutina. Die laatste ziet er echt anders uit. De kop van de Aziatische hoornaar is zwart en heeft een geel-oranje gezicht. Verder is het lichaam fluweelachtig bruin of zwart met een bruine buik. Elk buiksegment heeft een smalle achterste gele rand, behalve het vierde segment, dat oranje is. De Aziatische soort wordt maximaal drie centimeter. De Europese is groter, want die wordt maximaal vier centimeter groot. Europese hoornaars vallen echt alleen maar aan bij dreigend gevaar. Mocht je toch per ongeluk gestoken worden door deze wesp, meldt dan bij de dokter dat het gaat om een hoornaar.

Kolibrievlinder
Op de foto die Henny Stoop instuurde, staat de kolibrievlinder. Dit is ook weer zo’n vlinder uit de prachtige familie van pijlstaartvlinders. Kolibrievlinders zijn nachtvlinders, die een spanwijdte hebben van ongeveer vijf centimeter en dagactief zijn. Ze zijn te herkennen aan de grijze tot bruine voorvleugels. Op de achtervleugels hebben ze een oranje kleur aan de bovenzijde. De naam kolibrievlinder is ontstaan vanwege het feit dat deze vlinders stil kunnen hangen boven een bloem door heel snel met de vleugels te bewegen. Dan zie je een lange roltong de bloem insteken om de nectar op te zuigen, wat lijkt op wat de kolibrievogel doet. De twee voelsprieten op de kop verraden de boel. 

Drie knikkergallen 
'Buuf'' Adeline Besselink zag laatst op een eikenboom aan een takje een bruin hard bolletje en ze vroeg ze af wat dit is. Volgens mij is dit een knikkergal. Op mijn foto zie je er drie bij elkaar. Knikkergallen zijn gallen, net zoals de bekende galappel die groeit op de bladoksels bij eikenbomen. Gapappels zitten aan de onderkant van eikenbladeren, op de nerven. De knikkergallen ontstaan doordat de knikkergalwesp een eitje legt in die bladoksels. De eikenboom wordt hierdoor geprikkeld en laat uit de bladoksel de knikkergal vormen. In het begin is de knikkergal groen, maar in augustus wordt deze knikkergal bruin en hard. In de knikkergal zit de larve van de knikkergalwesp. Eind augustus of begin september kruipt de galwesp door een op een houtworm lijkend gaatje uit de gal. Dit zie je op de foto. De gal kan na het verlaten van de galwesp aan de boom blijven zitten. Daarom zie vaak die lege knikkergallen aan de eikenbomen.

Aangevreten agaveblad
Op de foto van Mariette van Iersel zie je een vraatspoor op een agaveblad. Mariette vraagt zich af of slakken dit gedaan kunnen hebben.  Volgens mij wel, want slakken eten vooral planten en dit doen ze met een rasp-achtige mond, die uit heel veel kleine hoornachtige tandjes bestaat. Het gevolg is dat je op een aangetaste plant vaak dunne laagjes afgeschrapt weefsel ziet. Naast planten eten slakken ook aas, paddenstoelen en schimmels. Het zijn dan ook nuttige en belangrijke opruimers.

Jonge vogel
Op de foto die ik kreeg van Kim Spanjers zie je een jonge vogel zitten en Kim Spanjers vraagt wat je met zo’n diertje moet doen. In principe niets, want het diertje is te jong op zelf voedsel te gaan zoeken. Daarnaast is het diertje zo jong dat het nog gevoerd moet worden en dus zelf geen voedsel kan opnemen. Ga je er naar toe, dan raakt het in de stress en gaat het vluchten. Dit betekent extra energieverlies en dan heeft de vogel nog meer voedsel nodig. Maar vaak zijn moeder of vader in de buurt bij zo'n jong dier. Mocht het wel lukken om het diertje zonder teveel stress te pakken te krijgen, dan is het goed als je het naar een vogelasiel brengt. Maar over het algemeen wordt het niets met het vangen en laat je het diertje beter met rust.

Ree met jong bij zonsondergang
Lisette van Helden maakte een video van een jonge ree, die voor het donker nog even drinkt bij de moeder.
[YouTube:https://youtu.be/1RB6GyEUU5s]
Herstelplan voor dagvlinders
Vrijdag hebben gedeputeerde Johan van den Hout en directeur Jan Baan van de stichting Brabants Landschap het herstelplan 'Wild van Vlinders' ontvangen, een herstelplan voor dagvlinders in het zuidoosten van Nederland. Na deze overhandiging werd in de Scheeken, een prachtig vochtig bosgebied, gekeken hoe waardevol variatie is voor dagvlinders.

Nazomer vol reptielen
De zomer gaat zo zoetjes aan over in de herfst en daarmee komt het einde aan het reptielenseizoen in zicht. Juist nu is het een drukte van jewelste in de leefgebieden van onze soorten. Van zowel eierleggende soorten - zoals de ringslang, de muurhagedis en de zandhagedis - als levendbarende soorten zoals de adder, de gladde slang, de hazelworm en de levendbarende hagedis zijn jonge dieren nu aanwezig.

Het tellen van deze reptielen is niet alleen leuk maar ook erg nuttig. Het Meetnet Reptielen is altijd op zoek naar enthousiaste mensen die willen monitoren. Vanuit het meetnet worden de Nederlandse reptielen al 24 jaar gemonitord, een unicum in de wereld. Zo kan van elke soort jaarlijks de populatietrend bepaald worden, wat de bescherming van de soorten weer ten goede komt.

Natuurtip
Zondag wordt van tien uur 's ochtends tot twaalf uur 's middags gewandeld naar historisch Banisveld en voormalig landbouwenclave Balsvoort. Wie hieraan wil meedoen, moet zich aanmelden.

Deelnemers ontdekken hoe Natuurmonumenten Banisveld omtoverde van een vuilnisbelt tot mooie natuur. Op Balsvoort zien ze waar vroeger boerenfamilies een zwaar zelfvoorzienend bestaan leidden en wordt er stilgestaan bij het drama dat daar tijdens de Tweede Wereldoorlog plaatsvond. Deelnemers wordt geadviseerd stevige wandelschoenen aan te trekken, kleren te dragen die passen bij het weer van die dag, een verrekijker mee te nemen en zichzelf achteraf te controleren op teken. Er wordt vertrokken vanaf de Leugenbenkskes bij de kruising van de Fransebaan met de Rosepdreef in Oisterwijk.

 

 

 

 

 



 

 

 

 

 

 

 

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.