Stuifmail zondag 10 september: mestkever, merel, bladpootwants, pluis clematis en eekhoornrups

10 september 2017 om 07:24
nl
Boswachter Frans Kapteijns vertelt wekelijks op de radio wat er op het moment in de natuur te beleven valt. Luisteraars kunnen vragen stellen via [email protected]. Vandaag besteedt Frans onder meer aandacht aan de mestkever, merels, de bladpootwants, Pluis Clematis en de eekhoornrups.
Profielfoto van de Bekker Peter
Geschreven door
de Bekker Peter

Mestkever
Op de foto van Herman Schellekens is een kever te zien, volgens mij is het een mestkever. Dat zie ik aan het feit dat de achterpoten wat breeduit staan en op het laatst iets teruggeslagen zijn. De donkere schilden zijn ook duidelijk te zien. Volgens mij gaat het om een vrouwtje mestkever, omdat ik nauwelijks voelsprieten zie. Om welke soort binnen de mestkevergroep het gaat, durf ik niet precies te zeggen. Vooral omdat de foto gemaakt is in Frankrijk. De mestkevergroep bestaat uit zo’n 5000 soorten verspreid over de hele wereld, dus als je een foto uit het buitenland krijgt is het moeilijk om er een juiste soortnaam op te plakken. Mestkevers eten als volwassen dier of als larve mest, dat is de overeenkomst binnen deze groep.

Merel
Maria van Beek vraagt zich af waarom merels niet meer te zien zijn. Is er sprake van een ziekte onder de merels? Zelf zie ik wel een aantal merels, maar ook minder dan gebruikelijk. En zoals altijd in de natuur zijn er meerdere antwoorden te geven op dergelijke vragen. Voor mij zijn er bij de mrels twee zaken die tellen. Ten eerste zijn er na het broedseizoen altijd veel minder vogels te zien en horen. Dat is logisch, want ze hoeven dan geen territorium te verdedigen. Ze moeten voedsel gaan zoeken, want ze willen vet de winter in en veel vogels gaan na de broedtijd in de rui. Dit laatste betekent dat ze kwetsbaarder zijn en dus laten ze zich minder zien.  
Het tweede, en dat geldt specifiek voor merels, is dat er een ziekte is uitgebroken onder merels: de merelziekte. Die wordt verspreid door het Usutu-virus.

Bladpootwants
Op de foto van 'buuf' Adeline Besselink zie je een insect en als je heel goed kijkt en de foto wat lichter maakt, zie je ook dat beroemde driehoekje. Dan weet je dat het om een wants gaat. In dit geval de bladpootwants. Deze wants is in zeven jaar tijd een algemene soort geworden De bladpootwants verscheen voor het eerst in Europa in 1999. Juist waar veel dennenbomen staan, zie je dit insect meer en meer. Bladpootwantsen leven van de sappen van dennenkegels. Die zuigen zij op met hun snuit, die hier helemaal op is ingesteld. In 2016 hebben veel meldingen gehad van dit insect.

Pluis Clematis ofwel bosrank
Wil Donkers heeft mij twee foto’s gestuurd van wat hij denkt dat een Clematis is, maar dat is deze plant in ieder geval niet. De beide foto’s die hij me gestuurd heeft, zijn erg duidelijk en dus kan ik meteen constateren dat het niet de vruchten zijn van een Clematis maar met de vruchten van een schijnaugurk. Schijnaugurken zijn houtachtige bladverliezende slingerplanten die in Nederland vaak gebruikt worden als klimplant tegen muren en op pergola’s. De vruchten zijn trouwens eetbaar.

Eekhoornrups van de nachtvlinder eekhoorn
Op de foto die Karin van Riel stuurde, zie je een heel bijzonder diertje met allerlei vreemde uitsteeksels. Het diertje is een rups die de wonderlijke naam eekhoornrups draagt. Als je deze rups in het echt tegenkomt en je wijst ernaar, dan snap je de naam. Bij bedreiging zie je opeens een zeer merkwaardige houding. Zowel het achterlichaam als het voorlichaam worden dan omhoog gericht waardoor de rups op een miniatuuruitgave lijkt van een eekhoorn. Op zich een zeldzame rups en vlinder. Dit dier komt vooral voor op zandgronden en dan meestal in de bossen. De eekhoornvlinder is een nachtvlinder en hoort thuis in de nachtvlinderfamilie met de naam tandvlinders. De vlinder zelf valt veel minder op, want de kleuren van de vlinder zijn grijs, groen en bruin.

Blauwe kiekendief op jacht
In de Brabantse Biesbosch wiekt het vrouwtje van een blauwe kiekendief boven polder De Zalm.
[YouTube:https://youtu.be/2kzigUjsFBg]
Eekhoorn
In de herfst heb je een extra grote kans om eekhoorns tegen te komen. Door de aanwezigheid van beukennootjes in de herfst van vorig jaar en de daaropvolgende zachte winter zijn veel eekhoorns de winter goed doorgekomen. Relatief veel vrouwtjes wierpen aan het eind van de winter al hun eerste jongen en hadden in het begin van de zomer een tweede worp. Deze jongen verlaten nu het nest.

Heb je zin om het bos in te gaan, combineer dan het nuttige met het aangename en geef de waarnemingen van eekhoorns door. Kijk op de kaart van Verspreidingsatlas welke witte gebieden er zijn in jouw omgeving en ga op zoek naar vraatsporen van eekhoorns. Dat levert belangrijke gegevens op. Het doorgeven van eekhoornwaarnemingen kan eenvoudig via Waarneming.nl of Telmee.nl.

Mastjaar
Er liggen veel eikels en beukennootjes op de Veluwe, naar schatting 4,2 miljoen kilo. Daarmee gaat 2017 de boeken in als een gemiddeld mastjaar. Doordat er al vijf jaar lang geen slecht mastjaar is geweest, is het aantal wilde zwijnen opgelopen tot het niveau van het recordjaar 2008.

Natuurtip
Het is deze zondag, net als zaterdag, Open Monumentendag. Dit weekend zijn meer dan vierduizend prachtige monumenten in heel Nederland gratis toegankelijk voor iedereen. Het is dé kans om een plek te bezoeken waar je normaal niet zo snel komt of om mee te doen aan een eenmalige activiteit.  

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!