Stuifmail zondag 28 april: oranjetip, zeearend, roodborstnest, bunzing en hoornaarkoningin

28 april 2019 om 09:24
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via [email protected]. Deze zondag besteedt Frans onder meer aandacht aan de oranjetip, een zeearend, de nest van een roodborst, een bunzing en een koningin van de hoornaar.
Profielfoto van Peter de Bekker
Geschreven door

Oranjetip
Maria en Jan van Rijswijk zagen vorige week een klein witte vlinder met oranje vlekken aan het uiteinde van de vleugels. Nu vragen zij zich af wat ze gezien hebben. Zij hebben een hele mooie vlinder gezien, namelijk het mannetje van de oranjetip. Zo heet deze vlinder. De vrouwtjes hebben deze oranjevlekjes niet. De oranjetip is een dagvlinder, die tot de familie van de witjes behoort. Andere familieleden zijn het koolwitje, het boswitje, de citroenvlinder en de luzernevlinder. De oranjetip is vanwege die beide oranje tipjes op de vleugels gemakkelijk te herkennen. Overigens zijn dit echte voorjaarsvlinders. Je komt ze hier in april en mei tegen. Daarna zie je ze niet meer en moet je wachten tot het volgende voorjaar. De rupsen van de oranjetipjes kun je vinden op vooral pinksterbloemen, maar ook op look-zonder-look, scheefkelk en andere kruisbloemigen. De volwassen vlinders eten niet, maar drinken wel nectar. Na het paren gaan de vrouwtjes eitjes afzetten. Daarna gaan ze snel dood.


Amerikaanse zeearend

Op de foto van Willeke van Delft zie je een donkere en grote vogel met witte vlekken net boven de klauwen. De vogel vliegt op grote afstand en dus kan ik de kop niet goed zien, maar volgens mij is dit een zeearend. Naar mijn idee hebben we hier te maken met een Amerikaanse zeearend. De in Nederland broedende zeearenden hebben geen wit boven de klauwen en ook geen witte kop. Amerikaanse zeearenden hebben deze kenmerken wel. Dus óf dit is een trekker die wat verdwaald is of het is een ontsnapte Amerikaanse zeearend uit een roofvogelshow.

Momenteel broeden hier heel wat zeearenden, vooral in de Biesbosch. Ik heb daarom voor alle zekerheid een foto van een Nederlandse zeearend hierbij geplaatst.


Nestingang roodborst

'Buuf' Adeline Besselink ontdekte dat het roodborstenpaar waar zij vorige week over schreef niet in het houthok een nest hebben gebouwd maar daar direct in de buurt, gewoon op de grond. Op de foto van de 'buuf' kun je de ingangen zien van het nest. Dit kan wel kloppen, want roodborsten noemt men ook wel halfholenbroeders. Dit betekent dat roodborsten niet noodzakelijk hun nesten in holtes bouwen, maar ook op de grond of laag boven de grond in een boom. Daarnaast kunnen ze nesten bouwen in een muur of in dichte klimplanten. Meestal zijn dit slordige nesten van bij elkaar verzamelde grassen en bladeren. Binnenkort komen er jonge roodborsten, maar Adeline moet nog even wachten, want de broedtijd is ongeveer vijftien dagen. Daarna blijven de jonge roodborsten nog ongeveer vijftien dagen op het nest. Pas dan vliegen ze uit. Zijn ze eenmaal uitgevlogen, dan worden ze nog twee tot drie weken verzorgd door beide ouders.


Bunzing

Op de foto die ik kreeg van Wim Jansen zie je een langgerekt zoogdier met een wat grijsachtige rug en buik en een beetje wit in de snoet. We hebben hier te maken met een bunzing, een marterachtige. Vaak wordt de bunzing in een adem genoemd met de wezel en de hermelijn. In tegenstelling tot de steenmarter en de boommarter - die graag in holle bomen, in huizen of vervallen gebouwen wonen - is de bunzing een echte bodembewoner. Je zult deze marterachtige dus ook niet vaak zien klimmen. Dit dier graaft eerder een gat om zijn prooi te bereiken. Bunzingen worden vaak gezien als nuttige dieren, omdat ze op knaagdieren zoals muizen en ratten jagen. Mannetjes kunnen maximaal 45 centimeter groot worden. Steenmartermannetjes worden maximaal zo’n 52 centimeter groot en boommartermannetjes maximaal zo’n 53 centimeter. Om het verschil te zien, moet je dus niet afgaan op de lengte. Vooral de witte delen in de snoet zijn kenmerkend voor de bunzing.


Hoornaarkoningin

Op de foto die Elly Stoffelen me stuurde, zie je heel duidelijk een wesp. Maar dit is geen gewone wesp. De grootte van de wesp en de mooie rode kop verraden dat dit een hoornaar is. Volgens mij heeft Elly een hoornaarkoningin te pakken. Dan is er geen nestvorming meer mogelijk. Dat is dan een geluk, want een nest van een hoornaar in huis is niet echt handig. In de tuin of in een oude schuur is het wel goed om hen te laten zitten, want dit zijn verder hele nuttige dieren. Natuurlijk raad ik Elly aan om de situatie toch in de gaten te houden, want een tweede koningin kan er zomaar komen. We hebben in dit geval te maken met een Europese hoornaar. Die is minder gevaarlijk dan de Aziatische soort. Deze laatste soort is trouwens ook nog maar twee keer ontdekt in Nederland.

G
eluiden van groene kikkers

In deze video wordt aandacht besteed aan kikkers. Deze video bevat geluiden van drie soorten groene kikkers: de poelkikker, de meerkikker en een van de bastaardkikkers.

[YouTube:https://youtu.be/r6PhXHjnWFk]

Bladpootrandwants: een ongevaarlijke binnendringer

De ziekte van Chagas is een nare, grotendeels tot Zuid-Amerika beperkte, ziekte die door wantsen - zogenaamde kissing bugs - wordt overgebracht. De bladpootrandwants lijkt een beetje op deze kissing bug. Jaarlijks komen er meldingen binnen van mensen die een kissing bug hebben aangetroffen in Nederland. Gelukkig blijkt het dan altijd te gaan om de ongevaarlijke, maar wel zeer fraaie, bladpootrandwants.
Uitgebreide informatie over de bladpootrandwants is te vinden in het Nederlands Soortenregister.

Het onderstaande filmpje laat de uitbreiding van de bladpootrandwants in Nederland zien.

[YouTube:https://youtu.be/mvbojd_d33E]

Al twintig soorten libellen actief

Het fraaie voorjaarsweer van de afgelopen week heeft de libellen het water uitgelokt. Meer dan twintig soorten zijn nu al te zien, waaronder juffers en grotere ‘echte libellen’. Hoewel je voor een deel van deze soorten speciale gebieden moet bezoeken, zijn er nu zeker tien soorten die je gewoon in je eigen omgeving kunt tegenkomen.

Ziet u ze, geef uw waarnemingen dan door via Waarneming.nl of Telmee.nl. Waarnemingen uit je tuin kun je ook kwijt op de invoersite van de Jaarrond Tuintelling.

Natuurtip

Liefhebbers kunnen zondag 5 mei deelnemen aan een vroegevogelwandeling naar 't 'Hoefje in Olland. De tocht start om zes uur 's ochtends.
Er wordt vertrokken vanaf de Markt in Sint-Oedenrode. De wandeling is georganiseerd door heemnatuurgroep De Oude Vrijheid in Sint-Oedenrode.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!