Video

Stuifmail zondag 21 juli: teunisbloempijlstaartrups, luis, bramensprinkhaan, groene specht en slak

21 juli 2019 om 08:37
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via [email protected]. Deze zondag besteedt Frans onder meer aandacht aan de rups van de teunisbloempijlstaart, luis, de bramensprinkhaan, de groene specht en slakken.
Profielfoto van Peter de Bekker
Geschreven door

Rups van de teunisbloempijlstaart
Op de foto die ik kreeg van Nellie Jacobi zie je een hele mooie grote grijze rups liggen. Aan de achterkant zie ook nog twee opvallende rondjes. Op het eerste oog doet mij deze rups denken aan de rups van het avondrood, de olifantsrups. Maar als je beter kijkt, blijkt dit een andere pijlstaartrups. Het is namelijk de rups van de teunisbloempijlstaart. Deze teunisbloempijlstaart is een zeldzaamheid in Brabant, maar wordt de laatste jaren meer en meer gezien. Voorheen kwamen ze enkel voor in Zuid-Limburg, maar zijn langzamerhand naar het noorden getrokken. Rupsen van deze teunisbloempijlstaarten zijn behalve op teunisbloemen te vinden op de basterdwederik en het harig wilgenroosje. De grote vlinder - met een spanwijdte van maximaal zestig millimeter - is een echte nachtvlinder en dus enkel in de nacht actief.

Luis op boom
Wil Hagen stuurde me een foto van iets op een boom. Zelf heb ik dit fenomeen nog nooit gezien, dus ben ik op zoek gegaan naar een antwoord. Maar dat was niet gemakkelijk. Volgens Rogier van Vugt, de kaschef van de Hortus botanicus in Leiden is het in ieder geval een luis. Op basis van de foto's denkt hij in eerste instantie aan de crisicoccus pini. Misschien weten de specialisten van de Wageningen Universiteit meer. Daar heb ik dit bericht dan ook naartoe gestuurd. Maar het is dus een luis. Op internet kom je niet verder als je zoekt naar een middel om deze te bestrijden, dus nu is het afwachten wat de Wageningen Universiteit antwoordt.

Bramensprinkhaan
Op de foto van Harrie Das zie je een bruin insect met lange voelsprieten en behoorlijk lange poten. Aan het geheel kun je goed zien, dat het een sprinkhaan is. Volgens mij is dit de bramensprinkhaan. Deze soort houdt zich het liefst op in dichte vegetatie, maar dan wel in gebieden met veel open plekken. Je kunt dan denken aan wegbermen, bosranden en rivieroevers. Bramensprinkhanen geven in die gebieden de voorkeur aan struiken met grotere bladeren. Vandaar dat je ze vaak ziet in de buurt ziet van braamstruiken. Je kunt ze ook vinden in de buurt van andere struiken of planten, maar - zoals gezegd - dan wel soorten met grote bladeren. In Nederland kun je hen ook tegenkomen, maar ze zijn wel heel zeldzaam. Rivieroevers en Zuid-Limburg zijn dan de locaties waar je hen kan zien.

Groene specht
'Buuf' Adeline Besselink ziet dat een specht, vermoedelijk de groene specht, in hun appelbomen zit te tikken. Ze vindt dit heel vreemd,. Ze weet dat spechten in dood hout op zoek gaan naar insecten, maar haar appelboom is helemaal niet dood. Hoe kan dit? Het klopt dat spechten vaak op zoek zijn naar voedsel in dood hout, maar de groene specht is vooral op zoek naar mieren. Zo’n appelboom zit daar vol mee. Die mieren bevinden zich daar omdat ze vermoedelijk luizen als vee bewaken en daarom constant in de buurt zijn van die luizen. Ze krijgen van die luizen een druppeltje zoet en dat nemen ze dan mee naar hun nesten. Er is dus een constante loop van mieren op de appelboom. Daar is die specht heel blij mee, want dan heeft hij of zij het eten voor het oprapen.

Slakken
Marian Clerx en Anita Verspaget hebben last van slakken. De een van naaktslakken en de ander van huisjesslakken. Ze willen allebei van het probleem af. Hen opeten is een oplossing, maar volgens mij is dat niet wat de voorkeur heeft van beide vrouwen. Dus in dit geval verwijs ik hen graag naar de website van Biocontrole of de website van Ecostyle. Beide organisaties geven adviezen hoe je het probleem biologisch kunt oplossen. Daarnaast heb ik ook een tip: zorg er voor dat er planten in je tuin staan waar je geen oogst of sier aan hebt die de slakken graag lusten. Maak daarnaast je tuin lijstervriendelijk, want lijsters zijn dol op slakken. Dan nog een tip van mijn vader: strooi koffiedik of fijngemalen eierschalen rond de planten die je wilt beschermen. Je kunt ook bedjes met kapotte schelpen of grind aanleggen aan de randen van je tuin. Dat vinden slakken ook niet fijn.

Boomklever
Kees Vanger maakte onderstaand filmpje van een boomklever. Aan de bovenkant zijn ze blauwgrijs van kleur, van onder beige. Hun staart is kort. Het hoofd zit dicht bij het lichaam en er is een zwarte oogstreep aanwezig. Het opvallende, gedrongen lichaam en de kleur van het verenkleed zijn de belangrijkste kenmerken van de boomklever.

Wachten op privacy instellingen...

Zeer veel trekkende pimpelmezen in juni
In juni werden er zeer grote aantallen pimpelmezen geteld, met name aan de kust. Op een trektelpost bij Den Haag kwam er op 25 juni een recordaantal pimpelmezen voorbij. De trek wijst op bijzonder goede broedresultaten in combinatie met voedselgebrek. Het is nog onbekend waar de vogels vandaan kwamen en waar ze naartoe gingen. Normaal gesproken trekken pimpelmezen pas in het najaar.

1232 soorten zetten biodiversiteit Maashorst op de kaart
Liefst 1232 planten en diersoorten zijn in één juniweekend gezien in de Maashorst. Van de roodpootvalk en de zomertortel tot de kleine parelmoervlinder, de prachtlynxspin en de wegdistel. Bijna 130 natuurliefhebbers brachten in het weekend van 14 tot en met 16 juni de biodiversiteit van dit grote Brabantse natuurgebied in kaart. De soortenrijkdom laat zien dat de natuurontwikkeling in de Maashorst zijn vruchten afwerpt.

Een duizendsoortenweekend is een erg leuke manier om de biodiversiteit van een gebied in kaart brengen. Maar hoe pak je dat aan?

- Maak de data ruim van tevoren bekend (een jaar van tevoren kan geen kwaad!)

- Nodig zoveel mogelijk kenners van soortgroepen uit en maak hen enthousiast over het gebied

- Maak een speciale pagina voor het duizendsoortenweekend aan op Waarneming.nl waarop je een mooi up-to-date overzicht van wat er gevonden is kunt zien

- Met de ID-optie op de gratis apps ObsMapp en iObbs van Waarneming.nl kunnen soorten in het veld automatisch herkend worden, waardoor het gemakkelijker wordt om onbekende soorten te herkennen

- Een vast honk/zenuwcentrum/uitvalsbasis is nodig waar de waarnemingen worden verzameld en waarnemers kunnen uitrusten en bijtanken en hun verhalen kwijt kunnen

- Een speciaal voor de dag ingerichte Whatsapp-groep helpt waarnemers in het veld soorten met elkaar te delen

Natuurtip
Woensdag 24 juli wordt er een demonstratie turfsteken in de Peel gegeven. Deze begint om twee uur 's middags. VVV-gidsen laten zien hoe vroeger turf werd gewonnen en vertellen over het ontstaan van het hoogveen dat op sommige plaatsen wel acht meter dik was. Dit alles vindt plaats op het turfveldje in het Toon Kortooms Park

Deelnemers betalen 6,50 euro, kinderen tot en met 12 jaar mogen gratis komen kijken, mits ze begeleid worden door een volwassene, maximaal twee kinderen per volwassene. Deelnemers wordt gevraagd zich van tevoren aan te melden bij het Toon Kortooms Park: 0493-529590.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.