Video

Stuifmail zondag 28 juli: wespspin, koninginnenpage, grauwe schildwants en witvlakvlinder

28 juli 2019 om 09:17
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via [email protected]. Deze zondag besteedt Frans onder meer aandacht aan een wespspin, de koninginnenpage, de grauwe schildwants, de rups van een witvlakvlinder en de zachte arcanthus.
Profielfoto van Peter de Bekker
Geschreven door

Wespspin
Op de foto van Jos van Lieshout zie je een grote spin met zwarte en gele banden. We hebben hier te maken met een wespspinvrouwtje. Oorspronkelijk kwam deze wespspin voor in gebieden rond de Middellandse zee. Wespspinnen zijn langzamerhand vanwege de klimaatsverandering opgerukt naar het noorden. In 1980 ontdekte men hen voor het eerst in Nederland, in de provincie Limburg. Vanaf daar zijn de wespspinnen naar het noorden getrokken tot op de Waddeneilanden. Wespspinnen zie voornamelijk op zonnige plekken zoals graslanden of heidegebieden. Het vrouwtje van deze spin kan maximaal vijftien millimeter lang, maar door de grote dikke poten lijkt ze veel groter. Mannetjes zijn beduidend kleiner en worden maar maximaal vijf millimeter groot. Voor de mens is deze spin ongevaarlijk. De naam wespspin verwijst naar het lichaam dat lijkt op dat van wespen. Maar ook het woord tijgerspin kom je soms tegen.

Koninginnenpage
Hans Baars fotografeerde maandag toevallig een koninginnenpage op een vlinderstruik. Zulke toevalligheden komen steeds vaker voor door de klimaatsverandering. Vooral in de zuidelijke helft van Nederland wordt deze prachtige vlinder meer waargenomen. Maar de laatste jaren zie je ze ook steeds meer noordelijk, tot op de Waddeneilanden. Ik denk dat ook het inzaaien van de bermen in Nederland de koninginnenpage ten goede komt. De rupsen van deze vlinder kom je op diverse schermbloemigen tegen en die zie je massaal in de Brabantse bermen. Vooral de wilde peen is een voorkeursplant voor de koninginnenpage. Maar deze vlinder houdt ook van bevernel, engelwortel, dille, pastinaak en venkel. Ook de gecultiveerde wortel is een zogenoemde waardplant voor deze rupsen. Dit jaar werden de koninginnenpages al in juni gezien.

Grauwe schildwants
Op de foto zie je een grijsachtig insect en Rob Hulst vraagt zich af met welk insect hij te doen heeft. Dit is een grauwe schildwants. Die voeden zich overdag met plantensappen van houtachtige planten. Voorbeelden hiervan zijn diverse prunus-soorten - zoals meidoorn en vogelkers - maar ook lijsterbes, hazelaars en iepen. Mochten er toevallig ook dode insecten liggen, dan zuigen ze die ook leeg. Oorspronkelijk kwam deze grauwe schildwants hier niet voor, maar in het zuiden van Europa. Vermoedelijk is deze wants meegekomen met planten uit die streek. In de nacht en in de winter zoeken deze insecten beschutte plaatsen op, bijvoorbeeld in huizen en gebouwen. Het beste kan je ze rustig vangen en buiten zetten, want doodslaan veroorzaakt een enorme stank.

Rups witvlakvlinder
Op de foto die ik kreeg van Henk van Beers zie je een harige en enigszins blauwe rups met vier opvallende gele borstels. We hebben hier te maken met de rups van de witvlakvlinder. Het is dus niet de gevreesde eikenprocessierups, die je amper alleen ziet. De rups van de witvlakvlinder behoort ook tot een andere familie. De eikenprocessierups behoort tot de familie van tandvlinders en deze witvlakvlinder tot de familie van de donsvlinders. Witvlakrupsen voeden zich met diverse soorten waardplanten. Voorbeelden hiervan zijn wilgen en struiken van de rozenfamilie zoals meidoorns en bramenstruiken. Dat deze witvlakrups op een geranium is gefotografeerd is toeval. Na het popstadium ontstaat een volwassen bruine witvlakvlinder, die zich als nachtvlinder niet meer voedt en vrij kort leeft.


Zachte arcanthus of stekelige berenklauw
Op de foto die Loes Westgeest me stuurde, staat een prachtige plant tegen de vuilnisbak aan. Loes denkt dat dit een orchidee is. Ik wist dat dit niet het geval is, maar niet wat het wel is. Ik dacht aan een tuinplant, dus stuurde ik de vraag door naar mijn kennis Adry Hoeven. Hij kwam meteen met de naam arcanthus. Daarop heb ik op internet gekeken en daar vond ik hem. Dit is de zachte arcanthus ook wel stekelige berenklauw genoemd. De naam stekelige berenklauw heeft niets te maken met de inheemse berenklauw - wat een mooi schermbloemige is - en al helemaal niets met allerlei reuzen berenklauwen. Daarom noem ik deze plant liever zachte arcanthus, die als statige plant mooi in de tuinborders kan staan. Oorspronkelijk komt deze plant uit het gebied rond de Middellandse Zee. De plant zaait zich vrij makkelijk uit en kan dus zo maar in een berm komen te staan.

Majestueuze koninginnenpage
Hans Melters. filmde een majestueuze koninginnenpage.

Wachten op privacy instellingen...

Fossielvrij door Klimaatakkoord: wat zijn effecten op mens en natuur?

Wat betekent het Klimaatakkoord voor onze veiligheid, gezondheid en natuur? Het RIVM voerde een eerste verkenning uit. De overgang naar elektrisch vervoer zorgt voor minder luchtvervuiling en geluidsoverlast. Daarnaast kunnen de maatregelen er voor zorgen dat er in 2050 zo’n tien procent minder stikstof in de natuur terechtkomt. Dit kan de biodiversiteit ten goede komen.

Als je hier meer over wil weten, kun je de energietransitiepagina van het RIVM bekijken. Daar zijn alle RIVM-werkzaamheden rond het thema energietransitie te vinden. Tips op welke manier gemeenten maatregelen van het Klimaatakkoord uit kunnen werken, kun je lezen in de Wegwijzer laadinfrastructuur elektrisch vervoer.

Hittestress bij vleermuizen
Het was deze week erg warm in Nederland. Zeker voor vleermuizen die in de spouwmuren of onder het dak aan de zonnige kant van gebouwen leven. Wanneer vleermuizen binnen de spouwmuur of onder het dak niet naar een koelere plek kunnen verhuizen, zijn ze gedwongen om van gebouw te wisselen of buiten aan de muur te gaan hangen. Help vleermuizen met meer verkoelend water en groen in stad en dorp.

Mocht je tijdens deze warme dagen een vleermuis vinden of zien hangen, doe dan het volgende:

• Als de vleermuis urenlang in de volle zon hangt of als het dier daar de volgende dag nog hangt, kan de vleermuis uitgedroogd en zwak zijn. Laat hem desondanks met rust en probeer niet de vleermuis te vangen.

• Hetzelfde geldt voor een vleermuis die op de grond ligt. Neem dan contact op met een vleermuisdeskundige bij u in de buurt en volg zijn of haar advies op.

• Het kan zijn dat vleermuizen in hun zoektocht naar koelte op zolder of in een woonruimte terechtkomen. Daar kun je van schrikken, maar paniek is niet nodig.
Zet in dit geval een raam open, zodat ze weg kunnen vliegen. Of bel een vleermuisdeskundige in de buurt en volg zijn of haar advies op. Probeer ook in dit geval niet de vleermuis zelf te vangen!

Natuurtip
Zaterdag 3 augustus vindt een reeënbronstexcursie plaats rond het Hengstven. Deze begint om halfacht 's avonds. Er wordt vertrokken vanaf de parkeerplaats aan de Guldenberg 12 in Helvoirt.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!