Video

Stuifmail zondag 18 augustus: rode boleet, hageheld, eekhoorn, tijgerslak en stadsreus

18 augustus 2019 om 08:50
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via [email protected]. Deze zondag besteedt Frans onder meer aandacht aan de rode boleet, de hageheld, eekhoorns, de tijgerslak en de stadsreus.
Profielfoto van Peter de Bekker
Geschreven door

Rode boleet
Eerst een excuus aan Wilma Raaijmakers, want haar vraag van vorig jaar heb ik gemist. De naam van de paddenstoel die zij fotografeerde, is rode boleet. Deze mooi boleet valt erg op door de felrode kleur. Rode boleten staan het liefst graslanden, bij loofbomen. Overigens zijn rode boleten vrij kleine paddenstoelen. Ze leven samen met verschillende boomsoorten. Het meest kom je hen tegen waar zomereiken of beuken staan, maar je kan ze in de graslanden ook vinden bij lindebomen, haagbeuken, berken en populieren. Mocht je aan de onderkant de buisjes van de rode boleet aanraken, dan kleurt dit punt langzaam blauw.

Hageheld
Op de foto van Veronica Dijkstra zie een hele mooie nachtvlinder. De bovenkant van de vleugels heeft een warme roodbruine kleur en daarop zie je twee lichte vlekjes. De onderkant is wat lichter bruin en daar zie je een gele band. Dit is een van de 2400 soorten nachtvlinders die voorkomen in ons land, maar het is zeker geen mot. De naam van deze mooie vlinder is hageheld. Dit is dus een nachtvlinder, maar deze hageheld is ook dagactief en zie je vooral bij de zandgronden en in de duinen. De harige rupsen van de hageheld leven op diverse loofbomen en struiken. Vaak tref je hen zonnend aan op de gewone struikhei, bramenstruiken, de blauwe bosbes, maar ook op sleedoorns, duindoorns en wilgensoorten. Bij het verpoppen van de rupsen ontstaat een taaie en stevige bruine cocon. Die cocons liggen dan vaak tussen dode bladeren.

Eekhoorn
'Buuf' Adeline Besselink ziet momenteel enkel jonge eekhoorntjes in de tuin rondscharrelen, maar geen volwassen eekhoorns. Is dat toeval of zijn de ouders dood, vraagt zij zich af. Dat laatste denk ik niet. Allereerst wordt, zodra de jongen geboren zijn, het mannetje geweerd bij het nest en zelfs de omgeving. In juli en deels in augustus worden de jongen gezoogd en heeft moeder hen graag in de buurt. Nadat de jonge eekhoorns zelfstandig zijn geworden - ongeveer na drie maanden - worden ze door ma uit haar territorium gebonjourd en dan heeft ma het rijk weer alleen.

Paring van tijgerslakken
Op de foto die ik kreeg van Rozemarijn van Gerwen zie twee tijgerslakken ofwel grote aardslakken hangend en in elkaar verstrengeld. Onderaan zie je een enigszins doorzichtige wittige substantie. Rozemarijn heeft de paring van deze twee grote aardslakken vastgelegd. Die wittige substantie zijn de penissen van die naaktslakken. Deze beide verlengde penissen zorgen er op het moment van de foto voor dat er een wederzijdse toediening van sperma plaatsvindt.

Wachten op privacy instellingen...

Naaktslakken zijn net als huisjesslakken hermafrodiet en hebben dus zowel ei- als zaadcellen. Beide tijgerslakken hebben straks na de paring zaad in hun lichaam. Dat wordt daar bewaard tot het leggen van de eitjes. Elk ei wordt voor het leggen met een zaadcel uit de voorraad bevrucht. De paring van tijgerslakken of grote aardslakken vindt plaats in de periode van juli tot september. Als je eens kans hebt, moet je dat zeker eens bekijken.

Stadsreus
Op de foto van Marcel Destadsimker zie je een soort grote vlieg met een geel achterlijf en drie zwarte brede banden. De enigszins rode kop heeft in het midden een gele band en daarnaast zie je twee duidelijke vleugels. Dit insect behoort tot de orde van tweevleugeligen oftewel de diptera. Mensen denken vaak vanwege de grootte en hoe het insect eruit ziet aan een hoornaar. Vandaar dat in het verleden de naam hoornaarzweefvlieg gehanteerd werd. Deze hoornaarzweefvlieg noemen we tegenwoordig stadsreus. Dit is de grootste zweefvlieg in Nederland. De oude naam heeft wel degelijk iets te maken met de hoornaar, want de stadsreus doet zoals zoveel zweefvliegen aan mimicry: nabootsing. Daarmee hoopt hij de vijand op een dwaalspoor te brengen. Stadsreuzen kunnen maximaal 2,5 centimeter lang worden, de Europese hoornaar maximaal 3,5 centimeter. De stadsreus komt dus aardig in de buurt. Niet alleen zijn ze vergelijkbaar qua lengte en kleurenpracht, ze bewegen ook soms een beetje zoals een hoornaar. De mimicry wordt door de stadsreus tot in de puntjes uitgevoerd.

Eenvoudig zelf een daktuin aanleggen
Dirk Roosendaal laat zien hoe je eenvoudig en snel een groen sedumdak aanlegt met de sedumplaten. Zonder moeite een eigen groendak.

Wachten op privacy instellingen...

Grove den en douglasspar niet gegroeid door droogte 2018
Vanwege de droogte in 2018 is de groei van de grove den en douglasspar in Nederland nagenoeg blijven stilstaan. Wageningen University& Research voert proefprojecten uit om bossen bestendiger te maken voor het veranderende klimaat.

Niet elke rups is een eikenprocessierups
Er is deze zomer veel te doen geweest over de eikenprocessierups. Daardoor denken mensen bij elke rups met haren inmiddels dat je moet oppassen. Veel rupsen met haren vormen echter geen enkel gevaar. Sterker nog, je tuin wordt er een stuk leuker door. Hoe herken je de eikenprocessierups?

Momenteel zijn vrijwel alle eikenprocessierupsen verpopt tot vlinders of in de grond gekropen. Als je volgend jaar de eikenprocessierups wil herkennen, let dan op de volgende kenmerken:

· De rups heeft lange witte haren die in gele vlekken op de rug staan

· Er loopt een donkere band over de rug van de rups

· De rups heeft een donkerbruine kop

· De rupsen lopen vaak in een rijtje (processie) achter elkaar aan

· Er zijn in de buurt altijd eiken te vinden waarin spinselnesten hangen. Hier trekken de rupsen zich terug om te vervellen of tot vlinder te verpoppen.

Bent jij benieuwd welke rupsen je in jouw tuin gevonden hebt? Kijk dan op de website van de Vlinderstichting waarop een rupsenzoeksysteem staat.

Natuurtip
Zaterdag 24 augustus wordt van tien uur 's ochtends tot twaalf uur 's middags een wandeling georganiseerd door de bloeiende heide van natuurgebied Kampina. In augustus bloeit de heide en krijgt de Kampina een indrukwekkende paarse gloed. Tijdens deze wandeling komen deelnemers op de mooiste plekjes en ontdekken ze welke dieren en planten er allemaal op de heide voorkomen. Wie weet hoor je een boompieper zingen of zie je de zonnedauw, een insectenetend plantje. Ook krijg je van de boswachter een mooi stukje geschiedenis mee over heide en het gebruik van heide door de mens.

Deelnemers wordt gevraagd zich aan te melden. Ze krijgen het advies stevige wandelschoenen aan te trekken, kleren te dragen die passen bij het weer en zichzelf altijd achteraf te controleren op teken.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.