Video

134 mensen stierven toen 't stadhuis van Heusden werd opgeblazen, boek met verhalen van overlevenden

13 oktober 2019 om 19:35
nl
Een kwart eeuw is schrijfster en journaliste Geke van de Merwe (80) ermee bezig geweest en nu is het klaar: haar boek 'De Stadhuisramp, een onbestrafte oorlogsmisdaad'. “Het is een mensenboek. De mensen die het hebben meegemaakt, vertellen van binnenuit hoe het was om in die kelder van het Heusdense stadhuis te zijn, toen de Duitsers bewust het stadhuis opbliezen.” Bij het (later erkende) oorlogsmisdrijf kwamen 134 mensen om het leven.
Profielfoto van Rob Bartol
Geschreven door
Rob Bartol

Bijna veertig mensen heeft ze de afgelopen 25 jaar over de stadhuisramp van Heusden geïnterviewd, gesprekken die plaatsvonden in de intieme beslotenheid van een serre. “Bij ons in de serre zijn tranen gehuild door mensen die hier nog nooit om gehuild hadden. Ze hadden er nooit meer over gepraat, ze hadden het weggestopt.”

De nacht van 4 op 5 november 1944
In de nacht van 4 op 5 november 1944 bliezen de Duitsers onaangekondigd de toren van het stadhuis van Heusden op. In de kelders van het 16e-eeuwse stadhuis zochten op dat moment tweehonderd mensen beschutting voor het oorlogsgeweld. Het hele stadhuis stortte in en 134 mannen, vrouwen en veel kinderen kwamen om het leven. Na de ramp werden de doden in Heusden begraven in twee massagraven.

 

'Verschrikkelijke nachtmerries'
“Wat mij heel erg opvalt is dat alle verhalen zo ontzettend op elkaar lijken”, vertelt Van de Merwe. “Ze hebben allemaal ontzettende angst ervaren, niet wetend wat je moet doen in zo’n situatie.” De schrijfster heeft in de vele persoonlijke gesprekken ook gemerkt dat veel mensen mentaal last kregen van de ramp. “Die hebben deze gebeurtenis geen van allen verwerkt. Die emoties zijn hun hele leven gebleven. Heel veel mensen hebben tot aan hun overlijden last gekregen van verschrikkelijke nachtmerries.”

Als Van de Merwe citaten voorleest uit het nieuwe boek wordt het stil in het kamertje van de heemkundekring Onsenoort. Bij de heemkundekring werden zondag de laatste foutjes uit het boek gehaald, voordat het naar de drukker gaat.

Citaat: “Een verpleegster ontfermt zich over het kind en wil het rechtop zetten, tevergeefs. Het meisje zakt in elkaar en sterft.”

Oorlogsmisdrijf
Het oorlogsmisdrijf, dat het opblazen van het stadhuis in Heusden is, heeft nooit tot vervolging geleid. Wel is bekend wie de opdracht heeft gegeven voor de massamoord. “Dat was een Duitse officier die uit de mijnbouw kwam. Die wist precies hoe je iets tot ontploffing moest brengen”, vertelt de schrijfster.

Het boek 'De Stadhuisramp, een onbestrafte oorlogsmisdaad', verschijnt rond de 75e herdenking van de stadhuisramp Heusden.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.