Video

Boer Fons liet een Britse piloot in zijn kippenhok slapen en dat kostte hem zijn leven

5 januari 2020 om 10:00
nl
Boer Fons van der Heijden uit Netersel speelt hoog spel tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij neemt meerdere onderduikers, studenten en gestrande piloten van de geallieerden, in huis. In mei 1944 biedt hij de gestrande Britse piloot Ernest Holmes onderdak, wat hem uiteindelijk zijn leven kost.
Profielfoto van Corné Verschuren
Geschreven door

De piloot bivakkeert een kleine twee weken in het kippenhok op het erf. Van der Heijden wordt verraden en de Duitsers schieten hem dood aan de rand het dorp. 74 jaar later onthult de 97-jarige Holmes een monument dat herinnert aan het neerstorten van zijn vliegtuig. Op dat moment komen beide families weer bij elkaar.

Parachute
Mei 1944. Britse en Amerikaanse bommenwerpers richten hun pijlen op de grote Duitse steden. De bezetter bijt flink van zich af en haalt boven Brabant verschillende vliegtuigen neer. Dortmund is de bestemming van de Lancaster ND 762 die wordt bestuurd door de 22-jarige Britse piloot Ernest Holmes. In totaal zijn er acht mensen aan boord van het vliegtuig. Een van de motoren wordt geraakt. Uiteindelijk vinden vijf passagiers de dood. Holmes kan zichzelf wonderwel in veiligheid brengen met zijn parachute.

"Mijn vader ving veel onderduikers, studenten die eigenlijk in dienst moesten en gestrande piloten op. Het was eigenlijk best wel een angstige situatie, maar mijn vader zag het niet zo en wilde dat het gezellig was. Iedereen moest wel mee werken: Wie aan tafel zit, moet er ook iets voor doen," herinnert dochter Marietje Hout-van der Heijden zich de woorden van haar vader. Een van de gestrande piloten in huize Van der Heijden is Holmes.

Marietje: "We hadden op verschillende plekken in de omgeving koeien staan. Mijn zus Netje en broer Wim moesten gaan melken in een weiland aan het water. Daar kwamen ze Holmes tegen. Ze verstonden hem niet. Vervolgens zijn ze hulp gaan halen. Holmes heeft nog enkele weken bij ons gezeten."

De Britse piloot verblijft in het verbouwde kippenhok, samen met twee ondergedoken studenten. Via contacten van Van der Heijden komt Holmes terecht in Antwerpen. Daar wordt hij verraden en door de Duitsers krijgsgevangen gemaakt.

De bevrijding van Netersel is ophanden in september 1944. Bij het verlaten van de kerk wordt Fons van der Heijden door de Duitsers aangehouden. Onder grote druk bekent hij dat hij piloten heeft geholpen. Ook wil hij met de bekentenis de andere onderduikers en zijn gezin sparen.

Van der Heijden weet niet of hij nog terug zal komen en als hij afgevoerd wordt, zegt hij zijn gezin vaarwel. "Onze Piet is bij het verhoor en hoort dat vader de schuld op zich nam. Mijn vader is een café verhoord, daarna hebben ze hem laten lopen en vervolgens neergeschoten. Eerst in zijn rug en daar in zijn hoofd", vertelt Marietje.

Op moeder na vlucht het hele gezin Van der Heijden tijdelijk naar Middelbeers. Moeder Mina wil dicht bij haar man blijven. Het huis van het gezin wordt verwoest door de Duitsers. Veel is er daarna niet meer terug te vinden. Marietje: "Een vriendinnetje zag een soldaat lopen met een kerkboekje. Dat zou ik eigenlijk pas op mijn verjaardag krijgen. Ze vroeg en kreeg het kerkboekje van de soldaat. Na de oorlog kwam ze het brengen. Mijn vader had nog in het boekje geschreven. Dat is wel een heel mooie herinnering."

Op 29 september 2018 plaatste Heemkundekring De Hoge Dorpen een monument, vlak bij de plaats waar de Lancaster destijds neerkwam en vijf jonge mannen het leven lieten. Een geëmotioneerde Holmes onthulde het monument. De kleindochter van Van Der Heijden was erbij en roemde de band tussen beide families: ‘Ernest was tweeënhalve week bij mijn opa en oma. Bijna 75 jaar later staan we hier nog steeds samen.’

Brabant Remembers
Brabant staat uitgebreid stil bij het einde van de Tweede Wereldoorlog, 75 jaar geleden. Brabant Remembers doet dat aan de hand van 75 bijzondere verhalen van Brabanders over de impact van de oorlog op hun leven. De uitgebreide verhalen zijn ook te lezen op de site van Brabant Remembers. De app Brabant Remembers is ook te downloaden in de App Store en via Google Play.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.