Mysterie in Hank: Hoe komt een klok uit 1681 terecht in de Hankse kerktoren die is gebouwd in 1915?

21 december 2019 om 15:24
nl
Bij een inspectie van de kerktoren van Hank is een luidklok (her)ontdekt uit het jaar 1681. Héél bijzonder omdat de kerk en toren zijn gebouwd in 1915. “Dat was heel vreemd”, aldus Louis de Bot van de Archiefkring Hank. “We stonden voor een raadsel. Hoe komt een klok uit 1681 terecht in een toren die gebouwd is in 1915.” De bronzen klok werd ontdekt bij het inmeten van de toren. “Om de toren geschikt te maken voor het torenklimmen moet er een goede trap in komen. Bij dat inmeten is de klok in de nok van de kerk ontdekt.”
Profielfoto van Rob Bartol
Geschreven door
Rob Bartol

In Hank bestaat al langer de wens om de 63 meter hoge toren geschikt te maken voor het torenklimmen. De toren is het hoogste uitkijkpunt van de gemeente Altena, maar de toren beklimmen kan niet omdat er geen deugdelijke trap in zit. “Twee jaar geleden hadden we een plan bedacht om een tijdelijke steiger in de toren te bouwen, maar de toenmalige gemeente Werkendam gaf daar geen toestemming voor. Nu willen we een vaste trap in de toren laten bouwen en bij het inmeten daarvan is de klok ontdekt.”

Het is een oudje uit 1681
Uit onderzoek blijkt dat de klok in 1681 is gegoten door Mammes Fremy in Amsterdam en dat voor het carillon van Purmerend. Dat carillon werd in 1871 gesloopt, ontmanteld en omgesmolten. De reden: het carillon zou vals zou klinken. “Nu blijkt”, aldus Louis de Bot van de Archiefkring Hank. “Dat één klok van dat carillon niet is omgesmolten bij de klokkengieterij van Petit en Fritsen uit Aarle Rixtel, maar in Hank terecht is gekomen.”

Bij nog meer naspeuringen blijkt dat de pastoor van Hank de 'vergeten' klok in 1872 heeft gekocht. “Dat hebben we kunnen achterhalen door de eigen notulen van meneer pastoor. Hij heeft hem destijds midscheeps laten ophangen in de oude kerk.”

Bij een beschieting In 1945 donderde de klok inclusief toren naar beneden
Tijdens de Tweede Wereldoorlog hing de nu herontdekte klok hoog en droog in het kleine torentje van de nieuwe kerk. In 1943 verhuisde het oudje naar de grote toren omdat de Duitsers de grote klokken hadden geconfisqueerd vanwege het brons. “In 1945 werd de toren in puin geschoten”, vertelt De Bot. “Maar wonderwel vonden ze het klokje haast ongeschonden terug tussen de puinhopen van de toren.” Na de heropbouw kreeg de klok een plekje in het kleine torentje.

Niemand had ooit in de gaten hoe bijzonder de klok is
De klok klonk voor het laatst in 2005 toen deze weer dienst deed als luidklok omdat de grote klokken gereviseerd werden. “Omdat de ophanging verrot was, is de klok toen uit het torentje naar beneden gehaald en opgeslagen in de nok van de kerk en simpelweg vergeten. Daarbij komt ook nog, dat niemand ooit in de gaten heeft gehad wat voor bijzondere klok het is met ook nog een zeer opmerkelijk geschiedenis.”

Wie haalt de klok uit de nok van de kerk?
Het oudje uit 1681 staat na de (her)ontdekking nog steeds in de nok van de kerk, maar er zijn plannen om hem weer te laten luiden. “Dat betekent wel, dat we hem eerst uit de nok van de kerk moeten krijgen. We gaan de vraag neerleggen bij de gemeente of de brandweer dat kan doen. Dat kan tegelijkertijd ook een heel mooie oefening zijn, want die klok die weegt nogal wat.”

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.