Een mestvergister haalt methaangas uit mest. Dat gaat naar het gasnet of het wordt verbrand om elektriciteit op te wekken voor het elektriciteitsnet. In Nederland staan tweehonderd vergisters; honderd daarvan zijn speciaal voor mest.

Mesttransporteur Jennissen kocht in 2018 de failliete boedel van Biospares, een mestvergistingsbedrijf met een zeer slechte naam. Toon Jennissen wilde in het gebouw mest hygiëniseren maar de vergunning schreef vergisting voor. "Dus gaan we nu vergisten."

Rommeltje
De vergistinginstallatie staat al ruim tien jaar jaar in Nistelrode. De vorige eigenaar maakte er zo'n rommeltje van dat de provincie het bedrijf in 2015 sloot. In 2017 veroordeelde de strafrechter de eigenaar tot een gevangenisstraf. In 2019 ging Biospares officieel failliet. "Een rotte appel," noemt Jennissen zijn voorganger.

Jennissen wil per jaar maximaal 72.000 ton mest vergisten. Dat levert gas op voor vijf- tot zesduizend woningen. Het vergistingsproces vermindert de hoeveelheid mest nauwelijks. Na het vergisten moet met die mest nog iets gebeuren. Vaak wordt de mest verhit zodat de schadelijke bacteriën er uit zijn. Dat heet hygiëniseren; het is een voorwaarde om mest te exporteren.

Drie broers
Toon Jennissen is met twee broers sinds 1993 actief in de agrarische sector. Ze hebben een boerderij met melkkoeien, een mesthandel, een grondverzetbedrijf en straks dus ook een biogasinstallatie.

De plannen van Jennissen zorgen voor onrust. Omwonenden zijn bang voor stank en voor overlast door de vrachtwagens die mest aan- en afvoeren. Daarom maakten ze bezwaar toen de provincie meewerkte aan de plannen van Jennissen.

Er is al een vergunning
Volgens de provincie is er voor de installatie nu eenmaal al lang een geldige vergunning en voldoet de aanvraag die Jennissen heeft gedaan aan de normen voor geur en geluid.

Wethouder Wijdeven van Bernheze stelde onlangs dat Jennissen niet aan het bestemmingsplan voldoet, omdat er op dit moment niet wordt vergist. Volgens de provincie is Jennissen daarvoor gewaarschuwd en heeft het bedrijf tot 1 oktober de tijd om dat in orde te maken.

Jennnissen wil de technische installatie aan de Loosbroekseweg vernieuwen. "We willen snel gaan draaien. Of dat voor 1 oktober lukt, weet ik niet zeker. We proberen het wel." Dat klink spannend. "Ja," zegt Jennissen, "met een eigen bedrijf is het altijd spannend."

Bernheze overweegt naar de rechter te stappen maar heeft nog geen beslissing genomen. Zocht Wijdeven eerder de publiciteit, nu blijft het stil. "Op dit moment doen we geen verdere mededelingen over dit dossier," laat een woordvoerder in een e-mail weten.

Eerder stonden de provincie Brabant en de gemeente Oss al tegenover elkaar over mestverwerking. Oss besloot in 2018 dat mestverwerker MACE niet welkom was op industrieterrein Elzenburg. De provincie is het daarmee oneens. Die zaak ligt bij de Raad van State.

Brabantse boeren moeten sinds 2016 hun mestoverschot verwerken. In de provincie is daar op dit moment nog niet voldoende capaciteit voor. Het provinciebestuur is op zoek naar locaties waar mestverwerkers gebouwd kunnen worden.

66 miljoen euro
Subsidies zijn op dit moment de enige manier om biogas rendabel te maken. Het Rijk legt er in twaalf jaar maximaal 66 miljoen euro bij. Dat forse bedrag komt uit de SDE+ gelden, subsidies voor de energietransitie, de overgang van kolen en aardgas naar herwinbare energiebronnen zoals zonne-energie, windenergie én... biogas.