Video

Emiel krijgt emotionele reacties van nabestaanden na inkleuren unieke oude film uit Kamp Vught

11 februari 2021 om 21:00 • Aangepast 11 februari 2021 om 21:50
nl
Na bijna 75 jaar is er een uniek filmpje gevonden van één van de eerste herdenkingen bij Kamp Vught, op 8 september 1946. Het is het oudste bewegende beeld van een herdenking daar. Emiel Verwijst vond het filmpje en kleurde het in: “Als ik de emotionele reacties van nabestaanden van gevangenen lees, zie ik hoe speciaal het voor hen is.”
Profielfoto van Tom van den Oetelaar
Geschreven door

Op het filmpje is te zien hoe honderden mensen door de straten van Vught lopen. Een man loopt voorop met een vlag, achter hem volgen twee scouts met een krans. De presentator van het Polygoonjournaal zegt plechtig: “Zeshonderd Belgische gevangenen van het beruchte concentratiekamp in Vught komen samen met hun Hollandse lotgenoten om de gevallen kameraden te herdenken.”

"Ik was verrast door de kwaliteit van de beelden.”

Voor directeur van Kamp Vught Jeroen van den Eijnde was de vondst van het filmpje een complete verrassing: “Het was heel mooi om van deze herdenking van zo lang geleden bewegend beeld te zien. En ik was verrast door de kwaliteit ervan.”

Kamp Vught tijdens een herdenking in 1946, kort na de bevrijding. (beeld: History in Color)
Kamp Vught tijdens een herdenking in 1946, kort na de bevrijding. (beeld: History in Color)

In de volgende beelden gaat de slagboom omhoog en zie je de bezoekers het kamp binnenlopen. De herdenking is bij een groot houten kruis, dat daar was neergezet door omwonenden. “Het houten kruis staat nog vóór de kogelvanger, daaruit konden we afleiden dat het een herdenking in 1946 was”, legt Van den Eijnde uit.

Het laatste beeld van het filmpje is het meest indringend. Een ex-gevangene, met zijn kampkleding aan, houdt een vlag omhoog. Hij was niet de enige die in zijn oude kampkleding naar de herdenking was gekomen. Naar de reden daarvan, kan Van den Eijnde slechts gissen: “Zoals de roze driehoek later voor sommige homo’s een geuzenteken is geworden, kan ik me voorstellen dat ook kampgevangenen juist die gestreepte kleding aantrokken. Enerzijds om meteen voor iedereen duidelijk te maken, dat zij in het kamp hadden gezeten. En aan de andere kant speelde onderlinge verbroedering misschien ook een rol.”

"Bewegend beeld van Kamp Vught is schaars"

De vinder van het filmpje, Emiel Verwijst, wist meteen toen hij het op een website zag dat hij iets bijzonders had gevonden. In het dagelijks leven werkt hij voor het Brabants Historisch Informatiecentrum in Den Bosch, dus hij heeft er een neus voor.

Verwijst ging met het filmpje aan de slag. Met speciale software kleurde hij het in: “Dan komt het dichtbij. Zwartwit beelden zijn vaak wat afstandelijker. Want de wereld was toen ook niet zwartwit.” Maar het heeft ook een keerzijde, vindt hij: “De kleuren zijn niet authentiek. Vanuit historisch perspectief is het misschien onjuist.”

Bij Nationaal Monument Kamp Vught zijn ze blij met de vondst en gaan ze de beelden zeker gebruiken: “Bij een nieuwe tijdelijke expositie bijvoorbeeld. Maar misschien maken we er wel een plekje voor in onze vaste expositie. Bewegend beeld van Kamp Vught is schaars, dus als zoiets opduikt, zijn we altijd heel enthousiast.”

Het laatste beeld van de film toont een ex-gevangene, in kampkleding, met vlag (beeld: History in Color).
Het laatste beeld van de film toont een ex-gevangene, in kampkleding, met vlag (beeld: History in Color).

Het laatste beeld van de film, van de ex-gevangene in kampkleding met de vlag, heeft Emiel Verwijst bewust zwartwit gelaten: “Dat heeft geen kleur nodig, het is van zichzelf al indringend genoeg.”

Op de website van Emiel, History in Color, staan meer ingekleurde historische beelden.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.