Video

Eeuwenoude 'reuzenkaart' wordt opgenomen in Historische Atlas van de Biesbosch

3 maart 2021 om 20:15 • Aangepast 4 maart 2021 om 10:39
nl
De ontdekking van een historische én zeldzame landkaart uit 1540 is zo belangrijk dat de 'Historische Atlas van de Biesbosch’ opnieuw gedrukt 'moet' worden. "De kaart is de oudst bestaande kaart, die laat zien hoe de Biesbosch eruitzag voor de Sint Elisabethsvloed van 1421. Dit jaar precies zes eeuwen geleden", legt Van Wijk uit.
Profielfoto van Rob Bartol
Geschreven door
Rob Bartol

De atlas werd in 2012 uitgebracht. “In de eerste editie stonden 78 historische landkaarten van de Biesbosch, met bijbehorende uitleg en verhalen en nu komt er één bij”, vertelt Van Wijk. “En wat voor een kaart: uniek, zeldzaam en heel uitzonderlijk.”

“De kaart werd bij toeval en uiteraard op een zolder ontdekt. Hij zat ‘gewoon’ opgerold in een koker en was jarenlang door iedereen vergeten. Bij het uitrollen van de kaart, een paar jaar geleden, bleek hij heel broos te zijn. Met behulp van een bedrijf is de kaart toen digitaal gefotografeerd en gerestaureerd. Daarna zijn we de kaart minutieus gaan onderzoeken.”

"De kaart heeft een oppervlakte van acht vierkante meter, bizar groot.”

De kaart die bijna 500 jaar geleden werd gemaakt is een ‘reuzenkaart’, zoals Van Wijk dat liefkozend noemt. “Hij heeft een oppervlakte van acht vierkante meter, bizar groot”, vertelt de auteur van de historische atlas. “Waarvoor de kaart gemaakt is en in opdracht van wie is onbekend. De maker van de kaart hebben we wel kunnen achterhalen.”

Van Wijk vermoedt dat de kaart gemaakt is om aan te geven welke gronden van wie waren rond het begin van de vijftiende eeuw. "Ook al was de polder bij het maken van de kaart al voor het grootste deel onder water verdwenen. Bijzonder is dat op de kaart dorpen, kastelen en kloosters staan ingetekend, maar op ‘het land’ staan ook fuiken om vis te vangen ingetekend. Het lijken twee lagen op één kaart. De situatie van voor de stormvloed en daarna.”

Wat nu Nationaal Park de Biesbosch is, was voor 1421 een polder. Een polder met dorpen en buurtschappen als Almonde, Dubbelmonde, Aernswaert en Cloosteroord. Dorpen die door de Sint Elisabethsvloed van 1421 en latere watersnoodrampen werden verzwolgen door het water. In de eeuwen daarna transformeerde de ontstane binnenzee in een continue veranderend gebied van eilandjes en kreekjes, waar eb en vloed vrij spel hadden.

De herziene Historische Atlas van de Biesbosch verschijnt in april.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.