Video

Deze sluipwesp is zo nieuw dat hij nog geen naam heeft, vragen in Stuifm@il

1 augustus 2021 om 08:37 • Aangepast 11 augustus 2021 om 10:39
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via [email protected]. Dit keer besteedt hij in Stuifmail aandacht aan een vreemde sluipwesp, witte bewegende beestjes en de mooiste dagvlinder.

Nieuwe sluipwespsoort?
Op de foto van Willy Heesakkers hierboven zie je een zwart insect met rode poten en zwarte voelsprieten, die in het midden een witte streep heeft. Op het einde van dit insect zie je een aanhangsel. Dit lijkt op een angel, maar dat is het niet. Het is een korte legboor. We hebben hier namelijk te maken met een sluipwesp. Deze sluipwesp heeft nog geen Nederlandse naam, wel een wetenschappelijke: stenarella victoriae. Sluipwespen zijn parasitaire wespen, die met de legboor hun eitjes leggen op diverse soorten solitaire bijen en wespen. De foto en het meegestuurde filmpje heb ik opgestuurd naar Naturalis, want ik heb op internet enkel meldingen gezien uit Australië van deze soort.

Naturalis laat weten dat een sluipwespenexpert de foto heeft bekeken. Die vond de beelden te klein om duidelijkheid te kunnen geven. "In ons land zijn meer dan 1500 soorten gewone sluipwespen bekend. Precieze benoeming is specialistenwerk waarbij een microscoop vaak noodzakelijk is, omdat er verschillende soorten zijn die ontzettend veel op elkaar lijken." De precieze naam blijft dus onbekend, maar het is in ieder geval zeker een van de 1500 sluipwespen in ons land.

De prachtige karmozijnbes met witte bloemen en paarse vruchtjes (foto: Lilian Peters).
De prachtige karmozijnbes met witte bloemen en paarse vruchtjes (foto: Lilian Peters).

Welke mooie plant hebben we in onze tuin?
Op de foto van Lilian Peters hierboven zie je een groene plant met een bloemaar met donkerpaarse vruchten. We hebben hier te maken met een plant die de naam karmozijnbes draagt. De officiële naam is oosterse karmozijnbes. Deze plant komt oorspronkelijk uit China en Oost-Azië. Deze plant heeft mooie witte bloemen, die in juli en augustus aan de bloemaar zitten. Later verschijnen de paarse vruchten. De oosterse karmozijnbes - en ook de westerse - komen steeds vaker verwilderd voor in ons land. In mijn tuin heb ik zeker drie planten staan. Je kunt de mooie bessen niet eten. Voorheen werden die wel gebruikt als verfstof, en die heet dan karmozijn.

Een dagpauwoog (foto: Gerry Dortmans).
Een dagpauwoog (foto: Gerry Dortmans).

Een van de meest kleurrijke vlinders
Op de bovenstaande foto van Gerry Dortmans zie je een van de meest kleurrijke vlinders van ons land. Dit is de dagpauwoog. Vanwege de kleurrijkdom is de naam pauw zeer toepasselijk. Dit is een dagvlinder en op de beide vleugels lijken ogen te zitten, dus is de naam helemaal passend. Dat het een dagvlinder is, kun je ook zien want de voelsprieten lijken niet op antennes en hebben op het eind een knopje. Dagpauwogen behoren tot de schoenlappersfamilie, net zoals de kleine vos en de gehakkelde aurelia. In het voorjaar komen overwinterende dagpauwogen als volwassen dieren tevoorschijn.

Witte maden op de vuilnisbak (foto: Lisette Klaus).
Witte maden op de vuilnisbak (foto: Lisette Klaus).

Bewegende witte puntjes op een prullenbak
Op de bovenstaande foto van Lisette Klaus zie allemaal witte puntjes. Ze dacht eerst dat dit stof was of zoiets, maar later zag ze dat de witte puntjes bewogen. Volgens mij zijn het witte maden. Die zie je dankzij de stijgende temperaturen opeens verschijnen. Vermoedelijk zijn er etensresten in deze prullenbak gedeponeerd. Je kunt deze witte maden ook tegenkomen in je gft-bak. Een tip: leg af en toe een tak van de klimop in de container. Maden kunnen daar niet tegen, klimop is giftig voor hen. Als mensen nog meer tips over hoe je witte maden bij de gft-container kunt vermijden, moeten ze mij even een berichtje sturen via [email protected].

De gewone wegslak of rode of grote wegslak (foto: Marjo Meurs).
De gewone wegslak of rode of grote wegslak (foto: Marjo Meurs).

Naaktslak met spul op het achterwerk
Op de foto van Marjo Meurs hierboven zie je een gewone wegslak - soms lees je ook de namen rode wegslak of grote wegslak - met aan de achterkant een hoopje spul. Marjo wil weten wat dit is. Ik vermoed dat de slak op de foto een paring achter de rug heeft en daarna de eitjes in een holletje in de grond heeft gestopt. Bij de paring van slakken komt heel veel slijm vrij en dat zit dan op het achterstuk van zo’n slak. Bodemmateriaal kan daaraan blijven plakken. Dit is wat ik denk, maar mocht een luisteraar hier iets anders hierover te melden hebben, dan hoor ik dat graag!

Wachten op privacy instellingen...

Ooievaars van ei tot uitvliegen
Van half februari tot eind juli kunnen geïnteresseerden ieder jaar via de webcam meekijken in het ooievaarsnest in Gennep. In dit filmpje is te zien hoe het ooievaarspaar het nest opbouwt, paren en vier eieren leggen. We zien vier kuikens uit het ei kruipen, opgroeien en twee jonge ooievaars uiteindelijk gezond en wel uitvliegen. Dit filmpje zet al die gebeurtenissen nog eens op een rij. Hier vind je meer filmpjes.

Insecten in een insectenhotel (foto: AC Markx).
Insecten in een insectenhotel (foto: AC Markx).

Wie bezoeken mijn insectenhotel?
A. Markx heeft twee foto’s gestuurd van zijn insectenhotel. Hij zag dat het hotel bewoners heeft en wil graag weten om wat voor insecten het gaat. Ik zie op de bovenstaande foto twee soorten. Die met het geelzwart kan ik niet benoemen, ik zie namelijk te weinig van dit diertje. Het andere insect is volgens mij een tronkenbij. Dit zie ik duidelijker op de tweede foto.

Insecten in een insectenhotel (foto: AC Markx).
Insecten in een insectenhotel (foto: AC Markx).

Tronkenbijen zijn kleine zwarte bijtjes met bijna zilveren tussenstukjes. Vrouwtjes van de tronkenbij hebben aan buikzijde gele verzamelharen waarmee ze stuifmeel verzamelen. In de pijpjes van het insectenhotel maken zij na elk gelegd eitje een wandje van hars. De eindprop bestaat uit hars met daarin zandkorreltjes of stukjes blad. Dit hars halen ze van dennenbomen of van kastanjeboomknoppen.

De larve van de grote spinnende watertor (foto: Gerard Hanff).
De larve van de grote spinnende watertor (foto: Gerard Hanff).

Welk insect kruiste ons pad in Callantsoog?
Op de foto van Gerard Hanff zie je een bruine larve die naar voren en naar achteren een beetje spits toeloopt. Zelf heb ik deze larve nog nooit gezien, maar een goede vriendin van mij wel. Zij liet mij weten dat dit de larve is van een grote spinnende waterkever, die op weg is om te gaan verpoppen. Dit doen ze buiten het water. De volwassen kever is met een lengte van bijna vijf centimeter een van de grootste in het water levende kevers van Nederland. Volwassen grote spinnende waterkevers hebben enkel planten op hun menu staan, maar de larve van deze kever is een veelvraat. Alles wat voor zijn of haar bek komt, wordt verorberd. Zelfs kleine salamanders en kikkers. Hier kun je een filmpje van de grote spinnende watertor van André Biemans bekijken.

Natuurtip
Zaterdag 7 augustus wordt een rondleiding georganiseerd bij Fort Altena. Fort Altena kent een rijke geschiedenis. Het fort ontstond in 1847 met een bomvrije toren en een gracht met een ophaalbrug. Daarna werd het steeds verder uitgebreid. Het veranderde ook meerdere keren van functie. Naast verdedigingswerk was het ook weleens een interneringskamp en er was een geheime dienst gevestigd.

Wil je graag terug in de tijd gaan onder leiding van een bevlogen gids? Dan vind je alle verborgen plekken van Fort Altena. De rondleiding op 7 augustus begint om twee uur 's middags. Volwassenen betalen drie euro, kinderen tot en met 12 jaar 1,50 euro. Parkeren kan aan de Tol 8 in Werkendam. Reserveren voor deze rondleiding is verplicht. Dit kun je doen door een bericht te mailen naar [email protected] of door te bellen naar 0183-301329.


App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.