Hoe valt een bijenwolf een bij aan? Frans Kapteijns geeft antwoord
Wat zijn dit voor paddenstoelen?
Op de foto van Jules Schoofs staan kopergroene zwammen. Je komt deze zwammen bijna altijd tegen in bosjes en dat kan al vanaf april. Vaak kun je deze soort ook nog tegenkomen in november. Het zijn saprofyten zwammen die groeien op strooisel in loof- en naaldbossen, maar je komt ze ook tegen in parken en tuinen. In Nederland kennen we twee soorten, namelijk de echte en een valse. Helaas kan ik hier niet aangeven welke van de twee het is, omdat ik de stelen niet kan zien.
Vergroeiingen op een maisplant
Op de foto van Winny en Margret Engel is een maisplant te zien met allerlei vreemde vergroeiingen. Ze willen graag weten wat dit zijn. We hebben hier te maken met een builenbrand. Builenbrand wordt veroorzaakt door een brandschimmel. De groep van brandschimmels tasten de grassenfamilie en de cypergrassenfamilie, onder andere de zeggesoorten, aan. Sporen van de brandschimmel hebben deze maisplant geïnfecteerd en daarom zie je die grijsachtige builen. Op een bepaald moment barsten de builen open en zie je een groot aantal bruinzwarte sporen. Deze sporen waaien weg en kunnen dan tot wel vier jaar in de grond overblijven en hun kiemkracht bewaren.
Hoe valt bijenwolf een bij aan?
Op de foto van Willem Sommers is een geelzwart insect te zien met daaronder nog een insect in een holletje. Willem vraagt of het een wesp of graafwesp is. Het is een graafwesp met de mooie naam bijenwolf. De prooi, die dit vrouwtje vast heeft, is zo te zien ook een bij. Bijenwolven vangen bijen door boven de gelokaliseerde bijen te blijven hangen tot de kans rijp is. Dan storten ze zich op die bijen en grijpen ze met hun poten vast. Tegelijkertijd geven de bijenwolven de bijen een verlammende steek door hun giftige angels. De bijen zijn niet dood, maar worden verlamd. Hierna stoppen ze de verlamde bijen in hun gegraven holletjes en leggen per bij een ei daarop. Zodra het eitje uitkomt, eet de larve de verse verlamde bij op.
Wat zit er nu op mijn vlinderstruik?
Op de vlinderstruik bij Karin ten Hoope zit geen mooie vlinder, maar een kever met de naam stinkende kortschildkever. Wat overigens mooi op deze foto is te zien, zijn de vliezige vleugels die onder het korte schild nog uitsteken. Klaar om weg te vliegen of deze stinkende kortschildkever is net geland. Normaal houden deze kevers zich vooral op bij GFT-bakken en vuilnisbakken, vandaar de bijnaam vuilnisbakmonster. Worden ze ontdekt dan nemen ze meteen een dreigende houding aan. Ze steken hun staart omhoog, de kaken worden opengesperd en de voelsprieten steken ze recht vooruit. Ze lijken dan erg veel op een schorpioen. Mocht de eventuele vijand hier niet van schrikken, dan spuiten ze een stinkende, melkwitte vloeistof naar die vijand.
Deze vogel heeft een apart verenkleed, wat is het?
Op de foto zie je een bijna zwarte vogel met een bruine kop en vanwege het aparte verenkleed vraagt Ton van Dongen zich af of het een merel is. Ton heeft gelijk: het is een merel, maar volgens mij een merel die in de rui is. Na een lang broedseizoen gaan alle vogels in de rui. Je ziet ze dan ook bijna niet, omdat zo’n ruiperiode een gevaarlijke periode is voor de vogels. De ruiperiode, het vervangen van het verendek, kan wel zes tot zeven weken duren en vergt veel energie. Ze kunnen in die periode ook nauwelijks vliegen. Soms laten ze zich zien op weg naar voedsel, maar dan zijn ze ook weer snel uit beeld.
Welke libellensoort zag ik op de Strijbeekse heide?
Op de foto van Ria Boot staat een hele mooie rode libel afgebeeld en volgens mij is de juiste naam bloedrode heidelibel. Deze libel hoort thuis bij orden van echte libellen. Om precies te zijn tot de familie van korenbouten waartoe bijvoorbeeld ook de platbuik en de viervlek behoren. Het bijzondere van deze familie van korenbouten is dat ze opvallende kleuren en een tekening hebben. Daardoor wordt het gemakkelijk om de geslachten vast te stellen.
Bij de bloedrode heidelibel bijvoorbeeld zijn de mannetjes dieprood (bloedrood) van kleur en de vrouwtjes geel. Je ziet de bloedrode heidelibellen vrij laat in het jaar, namelijk pas vanaf juli. Als mannetjes en vrouwtjes elkaar gevonden hebben dan begint de paring in de lucht en eindigt zittend. Heel bijzonder is dat de eitjes van deze soort meestal niet in het water worden afgezet, maar op een modderige oever. De eitjes overwinteren daar ook en in het volgende jaar hopen ze door een fikse regenbui te worden afgevoerd naar het water.
Waarom hangt deze rups aan een plant?
Op de foto van Susanne Weideveld zie je op een top van een plant een rups hangen en ze vraagt zich af wat dit is. Zo te zien is het een rups van de teunisbloempijlstaartvlinder, maar het kan ook een olifantsrups zijn van het groot avondrood. Toch ga ik voor de eerste optie, maar wat er precies gebeurd is weet ik niet. Het kan zijn dat de rups is neergehangen door een dier/vogel, maar het kan ook zijn dat de rups neer beneden is gevallen en is blijven hangen op die plant. Normaal zou de rups van de teunisbloempijlstaart naar beneden gaan om zich te verpoppen in de strooisellaag. Heel vreemd en ik ben benieuwd of Susanne Weideveld nog verder nieuws heeft.
Natuurtip
Bronstbezoek
Tussen 15 september en 17 oktober worden de excursies naar burlende en strijdende herten gehouden. De herten zijn het meest actief in de schemering en de excursies vinden dan ook ’s avonds of in de vroege ochtend plaats. De wandelingen worden begeleid door gidsen van Brabants Landschap, ARK Natuurontwikkeling en Gastvrij Liempde (van Bezoekerscentrum D’n Liempdsen Herd).
Er is een maximum van vijftien personen per groep. Om zoveel mogelijk mensen een kans te geven deel te nemen, is er een limiet van twee personen per inschrijving. Deelname kost 9,50 euro per persoon. Dat is inclusief een tegoedbon voor een kop koffie of thee bij Bezoekerscentrum?D’n Liempdsen Herd?in Liempde. Beschermers van Brabants Landschap kunnen gratis deelnemen.