Video

Alles wat Joden mochten meenemen op hun laatste reis, paste in één koffer

28 september 2021 om 20:00 • Aangepast 29 september 2021 om 22:11
nl
Een oude kleine koffer ligt geopend op de vloer van het historische voormalige raadhuis van de gemeente Waalwijk. De koffer en z’n inhoud zijn stille getuigen van een drama én onderdeel van de Expositie ’40-‘45. “Dit is alles wat Joden mee mochten nemen op hun laatste reis, al wisten ze dat toen nog niet”, vertelt Piet Pruijssers die gehurkt bij de beladen koffer zit en een paar sokken laat zien.
Profielfoto van Rob Bartol
Geschreven door
Rob Bartol

Vervolgens somt Pruijssers op wat er in de koffer mee mocht voor die laatste reis. “Wat schoon ondergoed, sokken, een deken en een handdoek. Daarnaast ook nog eten voor drie dagen. Dat was alles wat ze mee mochten nemen als ze zich moesten melden ‘voor werkverruiming.’ Zeg maar, de vernietigingskampen.”

Door corona was de Expositie ’40-’45 over de oorlogsjaren in de regio Waalwijk uitgesteld, maar met meer dan een jaar vertraging is de expositie dan toch toegankelijk voor het publiek. “Het verzet, de Jodenvervolging, de strijd bij het Kapelsche Veer, maar ook het dagelijks leven laten we zien”, vertelt Pruijssers

"We hebben de spullen nooit meer gevonden.”

Hij vertelt ook over een eigen drama in de gelederen van de organisatie. “Een vrijwilligster had alles heel punctueel uitgezocht en klaar gemaakt voor een bepaald thema, alles in dozen en mappen voor de expositie. Helaas overleed zij volstrekt onverwacht, echt verschrikkelijk. Vlak voor haar overlijden had ze de dozen en mappen voor de expositie al ergens klaar gezet, maar we hebben ze nooit meer gevonden."

“In mei 2019 zijn de voorbereidingen al begonnen voor deze expositie, die door corona pas afgelopen weekend open ging”, vertelt de gidsende Pruijssers. “We hebben een mitrailleur, veel zaken die opgegraven zijn bij het Kapelsche Veer én een nagebouwde huiskamer uit de jaren veertig. Uiteraard met verduistering voor de ramen en de radio afgestemd op Radio Oranje."

“Dit is de ruimte waar we de WhatsApp-communicatie van toen laten zien."

Uit een van de ruimtes komt een piepend geluid. Lange en korte piepjes volgen elkaar op. “Dit is de ruimte waar we de WhatsApp-communicatie van toen laten zien en horen. Door middel van morse-signalen kon er in code worden gecommuniceerd. De leerlingen van scholen die ook langskomen vinden het prachtig en doen er alles aan om de code te kraken.”

De vrijwilligers van de drie organiserende heemkundekringen hebben kosten noch moeite gespaard om er iets indrukwekkends van te maken. “Aan het eind van de looproute hebben we voor de bezoekers ook een bezinningsruimte ingericht. Daar kunnen ze alle indrukken laten bezinken die ze hebben opgedaan bij hun bezoek aan de expositie. En er zijn nogal wat indrukken om te verwerken”, benadrukt Pruijssers.

Meer dan indrukwekkend: de door corona uitgestelde Expositie ’40-‘45
Meer dan indrukwekkend: de door corona uitgestelde Expositie ’40-‘45

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.