In oktober en november krijgen zo'n zes miljoen Nederlanders van hun huisarts een uitnodiging voor de griepprik. Tot een paar jaar geleden kwam daarvan zo’n 60 procent opdagen. De huisartsen in Brabant zien dit jaar 10 tot 20 procent meer mensen in de praktijk die een griepprik komen halen.

"Er was al een stijgende lijn in 2020, maar deze toename is extreem hoog", ziet Morshuis. Als bestuurder van het Regionaal Overleg Acute Zorgketen (ROAZ) Huisartsen Brabant heeft hij nauw contact met praktijken in de provincie. "Ik sprak zojuist nog een collega die vertelde dat alle griepspuiten, tot aan de laatste patiënt, helemaal op waren. Ze hadden het net gered."

Geen kattenpis
Afgelopen jaren 'kachelde de belangstelling terug' voor de griepprik, vertelt Morshuis. Voor de enorme opkomst dit jaar heeft hij wel een verklaring. "Mensen zijn zich door de coronapandemie gaan beseffen dat het allemaal geen kattenpis is. Ze willen zich beter beschermen tegen een infectie aan de luchtwegen. Ook de waarschuwing van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) dat er een grote griepgolf aan zit te komen, heeft zijn uitwerking niet gemist."

Later starten met prikken
Het zetten van een griepprik gebeurt vanaf de maand oktober en loopt door tot begin december. De eigenlijke griepcampagne start al veel eerder. Vanaf juni kunnen huisartspraktijken het jaarlijkse griepvaccin bestellen bij de Stichting Nationaal Programma Grieppreventie (SNGP). "Op de eerste dag was al zo massaal besteld, dat onze praktijk een dag later in de wachtrij stond voor het vaccin. Ja, ook wij hebben de maximale partij aangevraagd. We waren niet de enige. De levering van de griepspuiten liep hierdoor vertraging op. Veel huisartsen zijn nu later begonnen met prikken dan andere jaren."

Pneumokokken
Huisartsen kunnen normaal 10 procent van hun voorraad eerder ontvangen. Deze griepvaccins zijn bedoeld voor mensen die aan huis worden geprikt of patiënten die tijdens de prikdagen verhinderd zijn. Maar deze zogeheten 'voorlevering' zat er door de grote belangstelling dit jaar niet voor alle praktijken in. De gewenste spreiding van de vaccinaties is nu amper mogelijk.

Morshuis: "Tegelijk met de griepcampagne, loopt voor ouderen een pneumokokkenvaccinatie. Beide prikken, griepspuit in de ene arm, pneumokokkenspuit in de andere, moeten gelijktijdig worden gezet. Dat maakt het logistiek extra lastig. Het verzetten van afspraken met patiënten kost veel tijd en energie. En we hebben het al zo druk."

Logistiek gedoe
Ook de levering van de griepspuiten zorgt voor veel 'logistiek gedoe', ziet Morshuis. "Je levert niet zomaar een paar miljoen griepspuiten af. Alles moet gekoeld aangeleverd en opgeslagen worden. Een hele operatie die je niet in een week uitvoert. Huisartsen kunnen griepspuiten nabestellen, maar dat zal zeker een week of langer duren voordat die binnen zijn."

Griepgolf niet te voorspellen
Of er een enorme griepgolf op ons af dendert, is volgens de huisarts nog te vroeg om te zeggen. "Dat speelt vooral in de maanden december, januari en februari. Het griepvaccin is dit jaar samengesteld uit vier varianten, op jaarlijks advies van de Wereldgezondheidsraad. Maar er waart in Nederland een nieuwe griepvariant rond. Het betreft momenteel slechts 0,1 procent van alle grieppatiënten. Het is afwachten, wat die nieuwe variant gaat doen. Maar een griepspuit zal ook in dat geval helpen om het ziektebeeld te dempen. Veel mensen denken, ach even een prikje halen bij de huisarts. Maar zoals je ziet, zit er veel meer achter."

Wat korte feiten over de griep:

• Griep is een heel besmettelijke ziekte van de luchtwegen.
• Jaarlijks krijgt 1 op de 10 volwassenen griep.
• Ongeveer 2 tot 3 op de 10 kinderen raakt jaarlijks ziek van de griep.
• Jaarlijks overlijden gemiddeld 1400 tot 2700 mensen in Nederland door de griep.
• Griep kan longontsteking of hartproblemen veroorzaken en andere aandoeningen verergeren.
• De gratis vaccinatie is voor zestigplussers en volwassenen en kinderen met bepaalde medische aandoeningen.
• Na een prik hebben ze 40 procent minder kans op griep.