Video

Een blauwe plant? Frans Kapteijns weet wat hier aan de hand is

7 november 2021 om 09:30 • Aangepast 7 november 2021 om 11:35
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via [email protected]. Dit keer besteedt hij in Stuifmail aandacht aan regenwormen, een grove den met een kleurtje en een heel mooie foto van Puck.

Rare groene plant met blauw van boven
Nel van den Berg stuurde mij een foto van een groene plant met op de kop een felblauwe kleur. Zij vroeg zich af wat dit is. De groene plant is een jong exemplaar van de grove den, maar die blauwe kleur is niet natuurlijk. Die is er waarschijnlijk opgebracht door de beheerder van het gebied, maar het kan ook illegaal gebeurd zijn. Dit laatste doen mensen soms weleens als ze bijvoorbeeld een route willen aanduiden. Doe dit dus nooit! Als de blauwe kleur echter met beheer te naken heeft, dan is dit een aanwijzing van de beheerder voor degene die daar bomen moet kappen.

Een bladpootwants (foto: Mieke Alberts).
Een bladpootwants (foto: Mieke Alberts).

Welk insect is dit?
Mieke Alberts stuurde me twee foto’s waarop insecten te zien zijn. Deze week behandel ik er een en volgende week de andere. Op de eerste foto staat een bruin langwerpig insect. Als je naar de poten kijkt, zie je een verbreding op de bovenkant van de laatste twee poten. Als je nog beter kijkt, lijken die een beetje op een blaadje. Daarom de naam bladpootwants of bladpootrandwants. Deze wantsen doen verder niets, maar sla ze niet dood, want dan heb je dagenlang stank in huis. Laat ze dus rustig een plekje zoeken in je huis of zet ze buiten. In het voorjaar gaan ze weer naar buiten, op zoek naar de sappen van jonge dennenappels.

Vermoedelijk een uitwerpsel van een marterachtige Bas (foto: Els de Bok).
Vermoedelijk een uitwerpsel van een marterachtige Bas (foto: Els de Bok).

Van wie is deze drol?
Bas en Els de Bok stuurden mij een foto van een uitwerpsel. Zij denken dat deze van een marter is, want ze dachten een marter te hebben gezien. Als ik kijk naar het uitwerpsel zou dit best kunnen, maar ik vind het altijd prettiger om ook de geur te ruiken. Dan zou ik met zekerheid kunnen zeggen dat dit een uitwerpsel is van een marterachtige. Zeker omdat de drol recht is en niet geen krul heeft, zoals bij een vraagteken. Verstoring kan daarvan de oorzaak zijn.. Wel kan ik op de foto zien dat dit geen vossendrol is. Vermoedelijk dus een uitwerpsel van een marter, maar dan weet je nog niet of het gaat om een bunzing, een steenmarter of een boommarter.

De rups van een huismoeder (foto: Anne en Jan van Kessel).
De rups van een huismoeder (foto: Anne en Jan van Kessel).

Welke rups kroop door onze keuken?
Anne en Jan van Kessel stuurden mij een vage foto van een wat dikkere kleine groene rups. Omdat de foto zo vaag is, is het wat lastig om onderdelen van de groene rups waar te nemen. Toch durf ik er een naam op te plakken. Ik denk dat dit een rups is van de nachtvlinder met de naam huismoeder.

De huismoeder-nachtvlinder  (foto: Saxifraga/Peter Gergely).
De huismoeder-nachtvlinder (foto: Saxifraga/Peter Gergely).

Deze nachtvlinder is zowel overdag actief als in de nacht. Rupsen van huismoeders kunnen zowel een groene als bruine kleur hebben en zijn in de nacht druk met het eten van allerlei soorten planten. Ik vermoed dat dit een rups van de huismoeder is, omdat deze rupsen overwinteren en nu nog te zien zijn. Je kunt ze zelfs nog midden in de winter tegenkomen bij mooi zacht winterweer. Na de winter vindt de verpopping plaats, in de grond.

IJsvinger (foto: Van Iperen).
IJsvinger (foto: Van Iperen).

Met wat voor verschijnsel hebben we hier te maken?
Van meneer of mevrouw Van Iperen ontving ik twee foto’s. Op een foto zie je op het blad heel kleine witte puntjes en op foto twee zie je op het gras diezelfde witte puntjes.

IJsvinger op gras (foto: Van Iperen)
IJsvinger op gras (foto: Van Iperen)

Volgens mij hebben we hier te maken met een myxomyceet ofwel slijmzwam, dus geen zwam of paddenstoel. De naam is ijsvinger. Die kun je weleens tegenkomen na wat fikse regenbuien. Je kunt deze myxomyceet dan vinden op diverse rottende takken of bladeren van loof- en naaldbomen. Daarnaast kun je ze ook vinden in natte stukken weilanden. Je moet er wel voor op je knieën, want de aparte witte puntjes worden niet vele groter dan één millimeter.

Wachten op privacy instellingen...

Steenmarter
De steenmarter in bovenstaande video van de Zoogdiervereniging is een zoogdier uit de familie van de marterachtigen. De steenmarter is qua formaat vergelijkbaar met een huiskat, maar heeft veel kortere poten. In Nederland komt ook de boommarter voor. Dit kan voor verwarring zorgen. De steenmarter komt vanwege zijn grote aanpassingsvermogen in vrijwel alle biotopen voor. De vacht is asgrauw tot grijsbruin en ze hebben een grijswitte ondervacht, ook wel wolhaar genoemd. De bef van dit dier is wit of roomachtig en loopt vaak door tot op de poten. Jonge steenmarters zijn eerst grijswit, daarna blauwachtig van kleur. De oren zijn klein en kort behaard, de ogen zijn donker. Het dier heeft een kleine snuit met een roze neus en donkere snorharen. De poten zijn kort en elke voet heeft vijf tenen met scherpe nagels en zoolkussentjes. De staart is rond, lang behaard en wollig. Klik hier voor meer informatie.

Geschubde inktzwam (foto: Puck van Hirtum).
Geschubde inktzwam (foto: Puck van Hirtum).

Puck maakt een prachtige foto van een zwam
Puck van Hirtum maakte een foto van een mooie paddenstoel. Haar moeder Christel stuurde die foto naar mij met de vraag hoe deze paddenstoel heet. Op de foto van Puck zie je een witte steel en daarboven een hoed die een beetje witblauw is, met een duidelijke zwarte rand. De paddenstoel die Puck gefotografeerd heeft, heet geschubde inktzwam. De zwarte rand is eigenlijk puur inkt. De hoed vervloeit vanaf die rand tot een zwarte, inktachtige substantie. Veel paddenstoelen verspreiden hun sporen via de wind, maar inktzwammen doen dit door het vervloeien van hun hoeden. Vroeger werd de inkt van de geschubde inktzwam opgevangen en gebruikt om mee te schrijven. Dit kan nog steeds, maar je hebt dan wel een kroontjespen nodig.

Hoopjes van regenwormen tussen de tegels  (foto: Ria van de Loo).
Hoopjes van regenwormen tussen de tegels (foto: Ria van de Loo).

Wat zit er tussen de tegels?
Ria van de Loo ziet allemaal hoopjes zand tussen de tegels en vraagt zich af waar die vandaan komen. Volgens mij komen die hoopjes daar door regenwormen die onder deze tegels wonen. Zij laten deze hoopjes, wat uitwerpselen zijn, achter nadat ze gevallen bladeren, takjes en resten van planten gegeten hebben. Eigenlijk zijn ze dus opruimers, die weer voedsel achterlaten voor veel planten. Daarnaast graven ze tunnels en zorgen daarmee voor een betere bodemstructuur. Wat je dus nooit moet doen, is regenwormen bestrijden want dan zorg je meteen voor een slechtere tuin of grasmat.

Natuurtip
Woensdag 10 november vindt tussen tien en halftwaalf 's ochtends een seniorenwandeling plaats in Sint-Michielsgestel. Deze wordt al een aantal jaren maandelijks georganiseerd door Natuurgroep Gestel. De deskundige gidsen staan altijd klaar om onderweg de deelnemers te wijzen op bijzonderheden over planten, struiken en bomen, maar ook over vogels, insecten en paddenstoelen. De deelnemers leggen routes af over goed toegankelijke paden. Na afloop van de wandeling is er koffie en thee beschikbaar en kan nog even een halfuurtje nagepraat kan worden over wat onderweg is gezien. Er wordt alleen een vrijwillige bijdrage gevraagd voor de koffie.

Er wordt verzameld bij het parkeerterrein van sporthal Theereheide aan de Eikenlaan in Sint-Michielsgestel. Meer informatie is verkrijgbaar bij Michel van de Langenberg, via telefoonnummer 06 - 22 43 29 41 of e-mailadres [email protected].

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!