Video

Waar waren de vogels tijdens storm Eunice? Frans Kapteijns geeft antwoord

20 februari 2022 om 09:08 • Aangepast 20 februari 2022 om 13:49
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via [email protected]. Dit keer in Stuifmail purperpaars water, kan een eitje groeien en wat doen vogels met een zware storm als Eunice?
Profielfoto van Frans Kapteijns
Geschreven door

Een brede sloot die voor een deel purperpaars gekleurd is, hoe kan dat?
Annie Peters stuurde mij een foto waarop in een sloot een rood/paarse kleur te zien is en zij vraagt zich af wat dat kan zijn. Dit fenomeen komt inderdaad vaker voor in beken en sloten en de naam is grote kroosvaren.

Grote kroosvarens zijn varens uit de vlotvarenfamilie. Goede social media-vriendin Sandra Roovers attendeerde mij om nog eens goed naar de foto te kijken, want ik dacht in eerste instantie aan de bekende purperbacterie of roodalg. Na haar opmerking heb ik nog eens goed gekeken en zag ik duidelijk dat het dat niet was. Snelheid is dus niet altijd goed.

In de herfst kleuren deze grote kroosvarens roodachtig, maar de herfst is al lang voorbij. Vandaar dat ik in eerste instantie niet meer aan die plant dacht. Het is dus een vlotvaren en deze hebben hun sporen aan de onderzijde zitten. Oorspronkelijk komt deze grote kroosvaren voor in Noord-Amerika en is het hier een invasieve soort.

Wachten op privacy instellingen...

Waar waren de vogels toen Eunice over ons land raasde?
Jos Creusen kwam naar aanleiding van de storm Eunice met de vraag: waar blijven vogels in zulke krachtige stormen? Overigens kreeg ik ook dit soort vragen via de telefoon en via de sociale media. Als eerste hebben vogels een soort zesde zintuig en ze voelen al ver van tevoren dat er een storm aankomt.

Vogels zijn waarschijnlijk gevoelig voor het plotseling terugvallen van de luchtdruk. Hierdoor zijn ze gewaarschuwd voor naderend gevaar, slaan nog snel wat voedsel in en gaan schuilen. Als eerste zie je de kleinere vogels, zoals winterkoningen en vinken niet meer. Zij hebben schuilplaatsen gevonden in groenblijvende dichte hagen, riet of groenblijvende naaldbomen. Het liefst zo laag mogelijk in de vegetatie. Holenbroeders, zoals kool- en pimpelmezen, maar ook anderen zoals boomlevers en boomkruipers, schuilen in diverse holtes en nestkastjes.

De grotere vogels, zoals reigers en roofvogels trotseren nog wat langer de elementen, maar als het wat krachtiger wordt schuilen zij vaak in de bossen. Maar natuurlijk vallen er ook slachtoffers in het vogelrijk, zeker als er veel bomen omgaan. Mooi filmpje gevonden van een winterkoning, die zich staande houdt in de wind, gefilmd door Dirk de Jong (zie hierboven).

Bever knaagt aan boom met doorsnede van 70 centimeter
Op de foto die Carel Kuijten mij stuurde zie je heel duidelijk een boomstam die door een bever is behandeld. Carel heeft de boom gemeten en de stam heeft een diameter van wel 70 centimeter. Voor bevers hele fijne soorten om een stevige dam van te maken. En zo’n grote boom maakt dat zo’n dam sneller klaar is.

Deze bever heeft er wel een hele kluif aan. Ze kunnen een boom van 50 centimeter in acht uur om hebben. Overigens knagen ze enkel aan zulke dikke bomen die aan de kant van het water staan of bij een plas of poel. Op het moment dat zo’n dikke boom begint te kraken, stopt de bever en blijft doodstil zitten. Valt de boom nog niet, dan knaagt de bever verder tot hij opnieuw gekraak hoort. Meestal valt de boom dan mooi in het water. Nu is zo’n boom met een doorsnede van 70 centimeter al flink, maar de grootste boom die ooit door een bever is doorgeknaagd was dertig meter hoog en had een doorsnede van anderhalve meter.

Welke watersalamander is dit? Gevonden bij het Keelven in Someren
Op de foto die Peter Vissers mij stuurde zie je op zijn hand een watersalamander. Peter wilde graag weten welke dit is. Helaas zie je niet heel veel kenmerken op zijn foto, maar toch denk ik aan een alpenwatersalamander. Dat zijn middelgrote salamanders en een van de kleurrijksten (op deze foto niet te zien) die in Nederland te vinden zijn.

Bij deze soort valt vooral de helder oranje gekleurde, niet gevlekte buik op, maar ook die is op deze foto niet te zien. Alpenwatersalamanders jagen op kleine waterdieren. Daarnaast is deze salamander een aanzienlijk deel van het jaar op het land te vinden en ze voeden zich dan met muggen en vliegen.

Groeien eitjes na het leggen nog of blijven ze zo klein?
Truus Verbakel vraagt zich af of de eitjes van een koolmees, die ongeveer 1 centimeter zijn, tijdens het broeden nog groeien. Op zich een reële vraag, maar een ei groeit niet meer. Volgens mij is het eerder zo dat de inhoud van het ei, de jonge vogel in spe, zelfs krimpt als het ei uit de eileider komt. Overigens weten vogels precies hoeveel eieren ze gelegd hebben en willen dat aantal ook altijd in hun nest zien. Haal je er twee weg, dan leggen ze er meteen twee bij.

Wachten op privacy instellingen...

20 Algemene vogels en hun zang voor beginners - @Birdfun
Publicatie: In première gegaan op 18 mrt. 2021

20 Algemene vogels en hun zang voor beginners.

0:00 Roodborst

0:22 Putter

0:55 Merel

1:22 Huismus

1:48 Vink

2:15 Koolmees

2:40 Pimpelmees

3:04 Zanglijster

3:28 Nachtegaal

3:51 Zwartkop

4:12 Fitis

4:34 Tjiftjaf

4:51 Grasmus

5:16 Heggenmus

5:34 Winterkoning

5:58 Witte Kwikstaart

6:21 Groenling

6:42 Turkse Tortel

7:05 Ekster

7:29 Kauw

Gefilmd in Nederland, de Turkse Tortel opname is gemaakt in Spanje. De geluidsopnamen van de Huismus door Joost van Bruggen (XC445794), Putter door Jordi Calvet (XC464343) en Pimpelmees door Frank Roos (XC516963) zijn afkomstig van Xeno Canto. Al het videomateriaal en de overige geluidsopnames: ©BIRDFUN.

Gaten in een dood stuk knotwilg en ook een hazelnoot in een gaatje, wie doet dat?
Theo Jansen zag in de dode kant van een knotwilg diverse gaten en een halve hazelnoot zitten en hij vroeg zich af wat of wie dit veroorzaakt. Volgens mij is de grote bonte specht of een boomklever de oorzaak. Beide vogels lusten graag hazelnoten, maar hebben een plekje nodig om de hazelnoot open te hakken. Soms is er een natuurlijke inkeping of wig, maar soms ook niet en dan gaan beide vogels aan de slag om zoiets uit te hakken. Daarnaast zag Theo meerdere gaten en deze zouden van wilgenhoutrupsen kunnen zijn. Maar ook van een een grote bonte specht, die op zoek was naar een dierlijk kostje, larven of rupsen, die in zo’n dood stuk boom een plekje hebben gevonden.

De naam van deze paddenstoelen?
Arno Melis stuurde mij een foto van een paddenstoelensoort met oranje hoeden die gaten in het midden hebben. Heel bijzonder, daarnaast vond ik de standplaats vreemd. Toch maar even gecheckt bij een echte paddenstoelendeskundige en die had hetzelfde gevoel, een vreemde standplaats van vermoedelijk de goudvliesbundelzwam.

Helaas zien we de onderkant van de hoeden niet en ook niet de stam. Even een tip voor de luisteraars, als je een paddenstoel fotografeert, zorg dan dat er ook foto’s zijn waarbij de onderkant te zien is en ook de steel. Desnoods stuur je meerdere foto’s, want enkel van de hoeden is het vaak lastig om ze een naam te geven. In dit geval houden we het op de goudvliesbundelzwam.

Winterwandeling door de bossen en vennen met aandacht voor fotograferen in de natuur. Zaterdag 26 februari van 10:00 uur tot 12:00 uur.

Mooiste plekjes
Tijdens deze wandeling is onze excursieleider in gezelschap van fotograaf Rob Rokven, die de vennen op zijn duimpje kent. Samen laten ze je de mooiste plekjes van de Oisterwijkse Bossen en Vennen zien zodat je zelf ooit aan de slag kan gaan om deze fotogenieke vennen vast te leggen op de gevoelige plaat. Dit is een wandeling en geen fotoworkshop.

Deze excursie is gericht op volwassenen. Oudere kinderen zijn onder begeleiding van een volwassene welkom. Met je deelname steun je het werk van Natuurmonumenten. Wij volgen bij alle activiteiten de richtlijnen van het RIVM.

Voor meer informatie:

Aanmelden is verplicht op de volgende link

• Kosten: volwassen Normaal € 10,00 Ledenprijs € 7,00

Website Bezoekerscentrum Oisterwijkse Bossen en Vennen

• Vertrekpunt; Bezoekerscentrum Oisterwijkse Bossen en Vennen Van Tienhovenlaan 4 5062 SK Oisterwijk

• Trek stevige wandelschoenen aan

• Draag kleding die past bij het weer

• Controleer jezelf achteraf altijd op teken

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!