Hoe leg je kinderen de oorlog in Oekraïne uit? 'Plaats het in perspectief'
Marcel van Herpen is pedagoog, maar ook hij kampte als vader van drie met dit probleem. "Het is lastig natuurlijk, en er is geen standaardmethode die werkt. Neem kinderen van vier tot en met zeven jaar oud: die leven vaak in een wereld waarin werkelijkheid en fantasie nog door elkaar lopen", legt Van Herpen uit.
Zo'n oorlog kan voor die kinderen eng en spannend zijn. "Maar ze leven nog heel erg in hun gedachten. Daardoor kunnen ze zulke dingen ook weer makkelijk laten gaan." Op het moment dat kinderen 'door dat bewustzijn heen zijn' - en dus onderscheid kunnen maken tussen werkelijkheid en fantasie, wordt het volgens Van Herpen wat lastiger.
"Kinderen van die leeftijd kunnen angsten krijgen."
"Dan gaat het om kinderen van 7 jaar tot 12 jaar. Die kinderen vragen zich bijvoorbeeld af: kan dit ook hier gebeuren? Kinderen van die leeftijd kunnen echt angsten krijgen. Overzicht geven is bij hen heel belangrijk. Plaats het in perspectief. Leg uit dat Oekraïne ver weg is, bijvoorbeeld."
Met oudere kinderen, die in het middelbaar onderwijs zitten, kun je het beste in een open gesprek de discussie aangaan. "Zij horen en zien van alles op school. Je moet echt aandacht besteden aan de indrukken die ze hebben gekregen, aan de verhalen die ze horen en aan de dingen die ze hebben gezien."
"Vraag aan je kinderen hoe zij denken over de situatie in Oekraïne en waarom. Dan heb je een beeld van hoe je kinderen denken dat het eraan toegaat." Maar hoe doe je dat zonder dat je kinderen zich nog meer zorgen gaan maken? Dat is natuurlijk moeilijk, en wel bij alle kinderen, beaamt Van Herpen.
"Dat gevoel van veiligheid mogen ze niet kwijtraken."
"Het is een spanningsveld. Enerzijds moet je weten wat je kinderen horen, zien en waar ze zich zorgen over maken, anderzijds moet je vertellen wat er gebeurt door zorgen weg te nemen en vragen te beantwoorden."
Maar wat je ook doet, zorg niet dat je kinderen het gevoel krijgen dat jij je ook buitengewoon veel zorgen maakt.
"Je mag wel laten weten dat je zorgen hebt. Dit is immers een afschuwelijke situatie. Maar tegelijkertijd is veiligheid een essentiële basis voor kinderen. Dat gevoel van veiligheid mogen ze nooit kwijtraken."
LEES OOK: Oekraïens gezin strandt op A67 na dagenlange vlucht voor oorlog