Video

De brand in de Gertrudiskerk zou het leven van Robert voorgoed veranderen

10 april 2022 om 08:00 • Aangepast 19 april 2022 om 16:19
nl
De vlammen sloegen aan alle kanten uit de Gertrudiskerk, ze staan nog steeds op het netvlies gebrand van Robert Guinée (55). Het is zondag vijftig jaar geleden dat hij als kleine jongen stond te kijken naar de enorme brand die de grote kerk van Bergen op Zoom helemaal in de as legde. Het was een ramp van ongekend formaat voor de stad. En een die het leven van Robert zou tekenen.
Profielfoto van Niek de Bruijn
Geschreven door

Hij was onderweg om boodschappen te gaan doen met zijn moeder, vertelt Robert over die bewuste dag in 1972. “Stond je hier vijftig jaar geleden, dan stond je in een war zone.” Ze zagen de rookwolken boven de stad uitstijgen.

De immense brand zorgde voor inspiratie bij Robert. De meeste jongens van vijf wilden brandweerman worden, maar de kleine Robert besliste meteen dat hij oude gebouwen wilde gaan opknappen. Inmiddels is hij restauratiearchitect.

"Ik stapte elke dag op de fiets om naar de restauratie te gaan kijken."

De fascinatie voor de Gertrudiskerk en restauratietechniek zijn rechtstreeks terug te voeren op de brand. Tijdens zijn middelbare schooltijd op ’t Rijks volgde hij de restauratie op de voet. “Waar de meeste scholieren tijdens de pauze een sigaretje rookten op het plein, stapte ik op mijn fiets om naar de restauratie van de Gertrudiskerk en het Markiezenhof te kijken. Ik wist van dag tot dag wat er gebeurde.”

De vlammen sloegen uit de kerk (beeld: Hans Sterk)
De vlammen sloegen uit de kerk (beeld: Hans Sterk)

De brand in de Gertrudiskerk zou zijn ontstaan tijdens werkzaamheden. Vanwege de tocht en kurkdroge houtconstructies sloegen de vlammen gemakkelijk om zich heen. In de hele kerk viel het gewelf naar beneden.

"Voor Bergen op Zoom had deze brand dezelfde impact als de brand van de Notre-Dame in Parijs."

In het koor lag nog een enorme voorraad nieuw hout opgeslagen. “Een prachtige brandstapel”, reconstrueert Robert de brand. Door de bluswerkzaamheden sloegen daarnaast alle kalksteen pilaren kapot. “Voor Bergen op Zoom heeft het absoluut de impact gehad die de brand van de Notre-Dame in Parijs heeft gehad.”

Brandweerwagens door de straten in 1972 (Beeld: Hans Sterk)
Brandweerwagens door de straten in 1972 (Beeld: Hans Sterk)

Toch blijft de oorzaak van de Bergse brand na vijftig jaar nog altijd gissen. “De brand is bij het vieringtorentje ontstaan, maar daar was op dat moment helemaal niemand aanwezig.” Natuurlijk heeft Robert best eens nagedacht over wat de oorzaak van de brand kan zijn. “Maar het is en blijft voor altijd een hypothese. Je kan nooit zeggen: dát is de oorzaak van de brand geweest.”

Inmiddels is de kerk hersteld. Al is er kritiek over het hypermoderne, platte dak dat bovenop de kerk ligt. “Het zijn vier poten met boutjes. Schroef ze los, huur en kraan en ploep: je trekt het als een kurk uit de kerk!” Dat kan beter, denkt Robert. “Het is een droom dat de oude kap gerestaureerd wordt, maar we hebben wel een kerkruimte. Daar moet je ook blij mee zijn.”

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!