Video

Komt er een kuiken uit dit vreemde ei? Frans Kapteijns is reuze benieuwd

1 mei 2022 om 09:08 • Aangepast 13 juni 2022 om 18:24
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via [email protected]. Dit keer besteedt hij in Stuifmail aandacht aan poppenkamers onder het schors, een deel van het skelet van een vogel, een boomhommel die een mezenkast kraakt en een heel vreemd ei.

Verrassend gevormd ei in kippenhok
Op de foto’s van Jacqueline van Boven zie je wel iets heel bijzonders. Een kip bij haar heeft een soort plat eitje gelegd, heel vreemd. Ik heb zelf al wel eens bijzondere bijna vierkante eitjes gezien, maar zo een nog nooit.

Een bijzonder eitje (foto: Jacqueline van Boven).
Een bijzonder eitje (foto: Jacqueline van Boven).

De vraag van Jacqueline is dan ook: “Komt hier een normaal kuikentje uit?” Volgens mij niet, maar ik ben ook reuze benieuwd. Hopelijk laat Jacqueline dit nog weten. Wat ik wel weet, is dat als er zo’n vreemdgevormd ei uit het kippenlichaam komt, die kip een ontsteking aan haar legapparaat heeft.

Boomhommels kraken met succes een mezenkast (foto: Ruud van Tichelt).
Boomhommels kraken met succes een mezenkast (foto: Ruud van Tichelt).

Boomhommel kraakt mezenkastje
Op de foto van Ruud van Tichelt zie een boomhommel op een mezenkastje. Daarnaast zie je, als je naar de ingang kijkt, nog meer boomhommels. Kortom, het mezenkastje van Ruud is gekraakt door de koningin van de boomhommel en inmiddels zijn er diverse werksters van de boomhommel, geen bijen, te vinden. Dit gebeurt wel vaker en kan omdat de hommels al eerder beginnen met nestbouw. Is er nog geen mees in de buurt, dan heeft de koningin van zo’n hommelsoort de kans om eitjes te leggen. Uit die eitjes komen allemaal werksters. Dit kunnen er dan tweehonderd tot 250 zijn. Nou, dan begin je als koolmezenpaar er niet aan om deze kast te kraken. Hommels kunnen ook steken. Als dat gebeurt, is dat geen pretje. Ook niet voor koolmezen.

De veranderlijke_boktor (foto: Harrie Das).
De veranderlijke_boktor (foto: Harrie Das).

Brandhoutboktor op muur in huiskamer
Harrie Das stuurde mij een foto van een rood insect op zijn muur. Als je wat beter kijkt, zie je dat dit een keversoort is. Deze keversoort heeft een langwerpig lichaam en vrij grote voelsprieten. Dan kom je in de buurt van de boktorren en dat is dit insect ook precies. De exacte naam is veranderlijke boktor, maar soms kom je ook de naam brandhoutboktor tegen. De naam veranderlijke boktor heeft deze boktor te danken aan de enorme variabele kleuren die deze soort kent. De naam brandhoutboktor heeft deze boktor te danken aan het feit dat de larven en poppen van deze kever zich in haardhout ontwikkelen. Heb je een voorraad haardhout in je huis liggen, dan kun je weleens zo’n vliegend volwassen exemplaar in je huis aantreffen. Zet je raam of deur dan open. Dan vliegt het dier weg, want ze hebben niets in huis te zoeken. Ze tasten dus ook geen onbewerkt hout in huis aan.

De popkamer van vermoedelijk een boktor (foto: Sjef Leijten).
De popkamer van vermoedelijk een boktor (foto: Sjef Leijten).

Mooie poppenkamers achter schors grove den
Op de foto’s van Sjef Leijten zie je op een dode boom twee niet cirkelvormige structuren. Sjef wil weten wat dit is. Ik moet hierbij vermelden dat deze structuren te zien waren omdat Sjef de boomschors weghaalde. Feitelijk waren ze verstopt achter de boomschors. Wat hij te zien kreeg zijn twee popkamers van vermoedelijk boktorren. Ik vermoed daarnaast dat de boom een dode grove den is geweest. Want als je daar de boomschors weghaalt, krijg je vaak dit soort structuren te zien. De larve van zo’n boktor maakt zo'n popkamer van houtspaanders. Vervolgens verpopt die zich hierin. Uit het popstadium komt dan een volwassen boktor, die zich een weg door de boomschors naar buiten toe vreet.

Popkamer van vermoedelijk een boktor met uitgang (foto: Sjef Leijten).
Popkamer van vermoedelijk een boktor met uitgang (foto: Sjef Leijten).

Op foto twee hierboven zie je een gaatje waar de larve uit de boom is gekomen.

Een wilgenhoutrups (foto: Antoon van de Wiel).
Een wilgenhoutrups (foto: Antoon van de Wiel).

Wat voor vlinder komt uit deze prachtige rups?
Antoon van de Wiel stuurt mij een foto van een glimmende purperen of roodachtige rups. Hij wil weten wat voor vlinder dit wordt. Allereerst is het van belang om te weten met welke rups we te maken hebben. Soms wordt namelijk de naam van de soort gebaseerd op het opvallendste onderdeel van het leven als dag- of nachtvlinder. Dit is een wilgenhoutrups.

Een wilgenhoutrupsvlinder (foto: Saxifraga/Marijke Verhagen).
Een wilgenhoutrupsvlinder (foto: Saxifraga/Marijke Verhagen).

De nachtvlinder waar deze zich toe ontwikkelt, heet dan ook wilgenhoutrupsvlinder. Rupsen van deze soort kunnen gemakkelijk negen tot tien centimeter groot worden. Ze leven twee jaar bij vooral wilgenbomen en verpoppen zich daar. Na overwintering komen de nachtvlinders in het voorjaar uit de boom gekropen.

Wachten op privacy instellingen...

De das in het Dommeldal
Met een kop-romplengte van 65 tot tachtig centimeter is de das één van de grootste voorkomende landroofdieren in Nederland. De das behoort tot de familie van de marterachtigen. De das heeft een grote, brede kop en een zwaargebouwd, gedrongen lichaam. De das heeft korte poten en een korte, brede, bossige staart. Herman Schellekens heeft dit prachtige dier en jonge familieleden kunnen vastleggen in het Dommeldal, heel bijzonder.

Het achterlijf van een vogel (foto: Ingrid Thijssen).
Het achterlijf van een vogel (foto: Ingrid Thijssen).

Van wie is dit deel van een skelet?
Op de foto hierboven van Ingrid Thijssen zie je een deel van een skelet. Heel bijzonder aan dit stukje skelet zijn de twee lange dunne uitsteeksels. Vanwege die uitsteeksels en natuurlijk vanwege de rest van het stukje skelet denk ik aan een vogel. Heel mooi zijn de versmolten achterwervels en bekken op de foto te zien. Van welke vogel dit skelet is? Dat is lastig. Je moet dan de afmetingen kennen en dan nog is het moeilijk omdat veel vogels dezelfde afmeting hebben.

Rode bosmieren (foto: Ans Schoenmakers).
Rode bosmieren (foto: Ans Schoenmakers).

Zijn dit rode bosmieren en steken die?
Ans Schoenmakers stuurde mij bovenstaande foto. Zij wil weten of de dieren op de foto bosmieren zijn. Het antwoord is ja. Dit zijn rode bosmieren. Daarnaast wil ze weten of deze mieren steken en of ze te verhuizen zijn. Nou, rode bosmieren steken niet, maar ze bijten. Op het moment dat ze hun beet plaatsen, spuiten ze tegelijkertijd mierenzuur in het wondje. Dit laatste voelt als een prikje en veroorzaakt een beetje jeuk, maar pijnlijk is het niet echt. Het verhuizen van rode bosmieren zou ik nooit doen. Rode bosmieren zijn namelijk heel nuttig. Ze zorgen er voor dat de echte overlastgevers uit je tuin verdwijnen. Ze eten heel veel prooien, zoals wormen, plantenwantsen, kevers, sprinkhanen en slakken. Kortom, dit zijn zeer nuttige dieren. Daarnaast maken vogels graag gebruik van de nesten van rode bosmieren. Ze gaan erop liggen en binnen een mum van tijd zijn dan lastige vlooien en mijten weg van hun vogellichamen.

Natuurtip
Zondag 8 mei wordt door het IVN Uden een fietstocht georganiseerd langs de waterlopen van de Raamvallei. Deze begint om halftien 's ochtends en gaat over een lengte van zo'n 28 kilometer. De Raamvallei is een bijzonder natuur- en waterrijk gebied in het noordoosten van Brabant. Er wordt vertrokken vanaf het Kerkplein in Zeeland. Deelnemers wordt aangeraden zelf een lunchpakket en drinken mee te nemen.

Ervaren natuurgidsen van IVN Uden begeleiden de deelnemers tijdens deze fietstocht, over rustige wegen en brede bospaden. Via de Hooge Raam en andere waterlopen voert de tocht naar Escharen. In dit gebied, het noordoosten van Zeeland tot aan Raamvallei, stromen kleine en grotere beken. Van oorsprong is dit een nat gebied. De Raamvallei ligt aan de rand van de hooggelegen Maashorst. Door verstoringen in de bodem wordt de waterafvoer bemoeilijkt.

Meer informatie:
• Informatie vind je via de website.

• Draag kleding die past bij het weer.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!