Starters kunnen nauwelijks een huis vinden, terwijl grote vastgoedbeleggers hun bezit maar blijven uitbreiden. Met het invoeren van zelfbewoningsplicht en opkoopbescherming proberen Brabantse gemeenten de groeiende pandjesbazen te stoppen. Dat roept vragen op: Waar gelden die maatregelen eigenlijk in Brabant? Wie zijn de grootste actieve pandjesbazen van Brabant? En: Krijgen zij hier ook echt last van? Omroep Brabant zocht het voor je uit en brengt een reeks verhalen.

Sommige pandjesbazen zijn actief bezig om hun imperium uit te breiden, anderen kopen 'slechts' een paar woningen per jaar en zijn naar eigen zeggen 'helemaal niet zo actief'.

Gemeenten die een opkoopbescherming invoeren, doen dit meestal om beleggers en investeerders te weren die de woningen opkopen en verhuren. Als de koper van een huis verplicht is om zelf in het huis te gaan wonen, kunnen pandjesbazen het huis dus niet meer verhuren. Op die manier hopen gemeenten dat starters sneller een woning vinden in de eigen gemeente.

Volgens meerdere beleggers heeft de marktwerking een groter effect dan maatregelen als opkoopbescherming. Veel 'kleinere' pandjesbazen zouden al minder kopen, doordat de prijzen zo hoog zijn.

"Of ze nu wel of geen opkoopbescherming invoeren. Als je een huis moet kopen boven de drie ton en je kan het verhuren voor 900 euro per maand, dan heb je een rendement van niks. Dat doen beleggers niet." Voor sommigen voelen de maatregelen dan ook als mosterd na de maaltijd, aangezien de afgelopen jaren veel woningen in hoog tempo zijn opgekocht.

Met vastgoedbelegger David Damen, volgens onderzoek van Omroep Brabant nummer drie in de top 50, spraken we uitgebreider. Vroeger werkte de Vughtenaar op diverse deurwaarderskantoren, maar toen hij eenmaal zijn eerste pand aankocht, begon het balletje langzaam te rollen. In de afgelopen 25 jaar heeft hij een liefde ontwikkeld voor vastgoed en nu bezit hij zo'n 70 panden in Brabant, waarvan een groot deel in Den Bosch, zo bleek uit gegevens van het Kadaster. Daarnaast heeft Damen nog een paar honderd adressen op bedrijfsnamen staan.

In Den Bosch wordt naar verwachting deze zomer een opkoopbescherming ingevoerd. Wat betekent dit voor Damen? "In de wetenschap dat deze maatregel eraan komt en uitbreiding van mijn vastgoed in Den Bosch op losse schroeven staat, zou ik wel sneller handelen als ik daar nu iets kan kopen. Maar er is heel weinig te koop op het moment en er zijn een heleboel kapers op de kust, dus dat wordt lastig."

Niet alle gemeenten voeren een opkoopbescherming in, waardoor vastgoedbeleggers kunnen uitwijken naar andere gemeenten. Zo ontstaat er mogelijk een waterbedeffect. "Als ik straks in Den Bosch niks meer kan aankopen, dan ga ik inderdaad uitwijken, dat weet ik wel zeker. Dit is mijn vakgebied en als de handel hier stopt, wordt het lastig voor mij", aldus Damen.

Volgens Damen kan een opkoopbescherming wel degelijk effect hebben, maar heeft het ook nadelen. "Het gaat er natuurlijk om dat woningen niet snel opgekocht worden door vermogende woningbeleggers en beschikbaar zijn voor starters die graag een woning willen kopen. Maar wanneer je die opkoopbescherming invoert, komen er ook geen huurwoningen meer bij. En er zijn een heleboel mensen die geen koopwoning kunnen betalen en graag in een huurwoning willen wonen. Dus ja, ik vraag me echt af of het zin heeft."

Pandjesbazen worden vaak gezien als medeveroorzakers van de woningcrisis. Volgens Damen is dat niet het geval. "Ik denk dat het probleem zelfs groter wordt als je ons buitenspel zet. Wij zorgen door mee te denken en creatief te zijn dat er meer woningen worden toegevoegd aan de woningvoorraad. Dus als die opkoopbescherming er komt, wie gaan die woningen dan verbouwen tot huurwoningen? Want de gemeenten doen het niet en de sociale woningbouwcorporaties zijn beperkt in het realiseren van nieuwe huurwoningen."

Dat hij er ook iets aan overhoudt, ontkent hij niet. "Natuurlijk is het voor mij een verdienmodel om huizen te kopen en verhuren. Ik ben belegger, geen Sinterklaas. Maar het is echt niet altijd rozengeur en maneschijn, er staat ook onderhoud tegenover en we staan voor een enorme verduurzamingsopgave, wat een kostbare operatie is."

LEES OOK:

Dit zijn de vijftig grootste pandjesbazen die actief zijn in Brabant

Pandjesbazen aangepakt in steeds meer Brabantse gemeenten