Video

Dit harige beestje is een ware kannibaal, Frans Kapteijns weet meer

5 juni 2022 om 11:00 • Aangepast 13 juni 2022 om 18:08
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via [email protected]. Dit keer besteedt hij in Stuifmail aandacht aan indrukwekkende vliegende rovers, mysterieuze dennenappeltjes op een eik, eetbare slakken en meer.
Profielfoto van Sven de Laet
Geschreven door

De gele hommelroofvlieg is een echte rover en soms kannibaal
Op de foto die Loes van Zon mij stuurde zie je een langwerpig harig insect zitten met een gelig achterlijf. We hebben hier te maken met een gele hommelroofvlieg en die naam spreekt voor zich. Deze soort kan je zeker tegenkomen in zandig Brabant, want gele hommelroofvliegen kom je het meest tegen op open zonnige plekken in naaldbossen. Het zijn echte rovers die jagen tijdens de vlucht. Op het menu staan bijna alle vliegende insecten, van vliegen, vlinders tot libellen. Daarnaast is er ook kannibalisme. Ze gaan op jacht vanuit een uitkijkpost en na een korte achtervolging grijpen ze de prooi met hun stekelige poten en doden meteen. Daarna wordt het slachtoffer meegenomen naar een plek waar ze de prooi leegzuigen.

Foto: Jo van der Meijden
Foto: Jo van der Meijden

Eikels en dennenappeltjes op een eik?
Jo van der Meijden zag op een eikenboom twee verschillende dingen. Ten eerste een gewone eikel, maar hij zag ook iets wat op een kleine dennenappel leek. Wat hij zag was een gal op een eik met de naam eikenroosje ook wel ananasgal genoemd. De veroorzaker is de ananasgalwesp, maar dan in samenwerking met de eik. Het vrouwtje van de ananasgalwesp legt een eitje op een bladknop met als gevolg dat op die plek de schutbladeren van de bladknop uitgroeien tot een op een kleine dennenappel gelijkende ananasgal of eikenroosje. Uit die gal komen na 1, 2 of 3 jaar vrouwelijke galwespen, die onbevruchte eitjes hebben. Zij leggen die eitjes op de mannelijke bloemen van een eik. Daar ontstaan dan hele kleine witharige gallen. En uit die gallen komen mannelijke en vrouwelijke ananasgalwespen en de cyclus start van voor af aan.

Foto: Frans Keustermans
Foto: Frans Keustermans

Waarom vliegen gierzwaluwen in groepen?
Frans Keustermans ziet in Baarle Nassau vaak gierzwaluwen vliegen maar altijd in groepen en hij vroeg zich waarom dit zo is. Gierzwaluwen zijn echte kolonievogels en broeden dus in groepen bij elkaar. Maar ook buiten het nestelen vliegen ze gedurende de nacht en overdag in grote groepen bij elkaar. Volgens mij doen ze dit als een soort verdediging. Voor roofvogels is het namelijk stukken moeilijker om individuen te ontdekken in en gesloten groep. Overigens vliegen de gierzwaluwen bijna altijd, zowel tijdens het zoeken naar voedsel als slapend. Dat laatste alleen in twee verschillende groepen. De gierzwaluwen die een nest hebben vliegen of zweven slapend op zo’n 3 kilometer hoogte. En degene die geen nest hebben stijgen hoger tot zelfs 5 kilometer.

Foto: Chris Huiskamp
Foto: Chris Huiskamp

Grote wesp bij het huis, maar welke is het?
Chris Huiskamp mailde mij dat hij al verschillende keren een hele grote wesp bij zijn huis/schuur had gezien en stuurde mij een foto van de wesp. Op die foto is heel duidelijk te zien, dat het gaat om de Europese hoornaar. Deze wespen kunnen gemakkelijk 3,5 centimeter lang worden. In het algemeen zijn de hoornaars niet agressief, maar als ze zich moeten verdedigen steken ze. Zo’n steek is pijnlijk, maar het gif is minder krachtig dan dat van een honingbij. Om hun larven te voeden, gebruiken ze dit gif bij het doden van insecten. Nadat de doodsteek vermalen ze zo'n insect tot een papje. Dit papje geven ze vervolgens aan de larven, die op hun beurt het volwassen dier een zoete vloeistof geven. Met deze vloeistof krijgt het volwassen dier weer energie om te kunnen vliegen en nog meer insecten te vangen.

Foto: Ugo de Greef
Foto: Ugo de Greef

Leven putters in het wild of zijn het ontsnapte vogels?
Ugo de Greef stuurde mij een foto van een stel putters en hij vroeg zich af of het ontsnapte vogels waren. Putters zijn inlandse vogels, die normaal gezien redelijk goed voorkomen in Brabant en ook in het Belgische Limburg. Dus ik denk niet dat het ontsnapte exemplaren zijn. Dit is een putter of distelvink. De naam putter heeft de soort gekregen omdat ze vroeger vaak in kooien werden gehouden, waarin de vogels zelf een vingerhoed met water omhoog moest trekken (putten) om te kunnen drinken. De andere naam distelvink heeft er mee te maken dat deze vogels dol is op de zaadjes van distels. Over het algemeen is het zo dat putters in de winter in groepen opereren. Dus op plekken waar genoeg voedsel voor hen is, komen ze op hun tocht graag terecht. Allemaal verschillende puttertjes of distelvinken gefilmd door Gerrie van der Meulen

Wachten op privacy instellingen...
Foto: Toon de Klein
Foto: Toon de Klein

Segrijnslak ook wel kleine wijngaardslak is eetbaar
Toon de Klein uit Venray vond wat slakken op een perceel en wilde weten wat voor slakken dit zijn. Hij stuurde een foto van een van die slakken. Volgens mij zoals ik op de foto kan zien is het een segrijnslak ook wel kleine wijngaardslak genoemd. De huisjes, ook wel de schelpen genoemd, zijn bol-kegelvormig en meestal iets breder dan hoog. Ze hebben een nogal stompe top en ongeveer 5 windingen. De hoogte van deze schelp is ongeveer 35 millimeter en de breedte komt neer op zo’n 40 millimeter. Als de slak uit zijn huisje komt heeft het diertje een totale lengte van maximaal 6 centimeter. Segrijnslakken eten zoals veel slakken van vooral jonge groene planten of scheuten. Dat doen ze meestal in de nacht omdat het dan vochtiger is. In de herfst graven de dieren zich in de strooisellaag in en sluiten voor de overwintering de schelp. Voor het zomerseizoen vindt de paring plaats en dan worden de eieren in de strooisellaag gelegd. Na twee tot vier weken komen de jongen tevoorschijn, die pas in de volgende zomer volwassen worden. Als de segrijnslakken niet opgegeten worden, dan kunnen ze meer dan vijf jaar oud worden.

Wachten op privacy instellingen...

Roofvlieg met gevangen hommel – Stoil Ivanov
Publicatie: 24 aug. 2020 Video gemaakt op 23-8-2020 in Illinois Beach State Park, Illinois. Ik probeerde enkele hommels te filmen toen er een snel werd gedood door een roofvlieg. De dood van gevangen insecten is onmiddellijk - minder dan een seconde vanwege de zeer krachtige neurotoxinen en de proteolytische enzymen beginnen ook snel te werken. Ik heb verschillende moorden waargenomen maar één is genoeg om te laten zien wat er gebeurt als prooidieren geen aandacht besteden aan hun omgeving in de natuur.

Foto: Mariet van de Wiel
Foto: Mariet van de Wiel

Diverse stadia van ontwikkeling lieveheersbeestje op een blad
Soms krijg je van die foto’s, die zijn te leuk en moeten ook meteen geplaatst worden. Zeker als er ook nog een vraag bij zit. Mariet van de Wiel vraagt zich namelijk af of ze geboorte van een lieveheersbeestje heeft gefotografeerd en het antwoord is gedeeltelijk ja. Op haar foto zie je een langwerpige donkergrijze, met in het midden een oranje deel, larve liggen. Aan de kop van die larve ligt een pop van een lieveheersbeestje en uit die pop moet het volwassen lieveheersbeestje nog komen. Dit bijgevoegd filmpje van Geurt gemaakt op 29 april 2017 laat zo’n volledige geboorte zien.

Wachten op privacy instellingen...

Natuurtip
Op zoek naar dassensporen in de Loonse en Drunense Duinen (zaterdag 11 juni van 10.00 uur tot 12.00 uur).

Op zoek naar de Das en zijn burcht. Dassen zullen zelf niet te zien zijn, want die liggen lekker te slapen. De dassen zijn de grootste marterachtige roofdieren in Nederland. Ze zijn behoorlijk zwaargebouwd en erg sterk. Ze hebben korte poten, met aan de voorpoten lange graafklauwen. Dassen in Nederland leven in burchten en graven heel complexe gangenstelsels.

Bij deze begeleide wandeling gaan de excursieleiders vooral op zoek naar de sporen, die dassen achterlaten in de natuur.

Meer informatie:

  • Aanmelden is verplicht
  • Er zijn kosten aan verbonden.
  • Adres en parkeren: Parkeerplaats De Rustende Jager (Oude Bossche Baan 11, 5074 RC Biezenmortel)
  • Trek stevige wandelschoenen aan
  • Draag kleding die past bij het weer
  • Controleer jezelf achteraf altijd op teken

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!