Voor brandonderzoeker Bertwin van Setten van de brandweer Midden- en West-Brabant hoort het bij zijn dagelijks werk. Als hij met zijn collega een huis in loopt, is het vrijwel meteen duidelijk. De man die ze in de gang vinden is dood. Gestikt door de rook, zo is al snel de conclusie.

Het slachtoffer viel in slaap toen hij rookte in bed en heeft flinke brandwonden op de onderarmen. "Hij is waarschijnlijk wakker geworden door de pijn en heeft geprobeerd buiten te komen", zo vertelt Van Setten. "Hij heeft het alleen net niet gehaald en is door de verstikkende rook twee meter voor de voordeur gestrand. Een rookmelder had waarschijnlijk het verschil gemaakt. Maar die lag nog in de kast in de verpakking."

"Ik heb er niet bij staan huilen", vervolgt de brandweerman. "Ik ben professional en die behoefte is er ook niet. Je hoopt alleen wel dat je zo op zo'n moment geen familie van het slachtoffer tegenkomt. Want dat raakt je wel. We moeten dit met z'n allen zien te voorkomen en zoiets motiveert mij dan ook sterk om hiermee aan de slag te gaan."

Ron (52) uit Breda noemt het nog altijd een godswonder dat hij die bewuste nacht in januari uit zichzelf wakker werd. Normaal gesproken valt hij na een avondje stappen met veel pils in een soort van coma, maar deze keer ontwaakte hij gelukkig even.

"Ik hoorde een raar geluid vanuit de woonkamer, een soort van tikken", zo vertelt Ron. "Maar ach, in zo'n flatje hoor je wel meer geluiden en draai je je nog eens om. Na een tijdje ben ik toch maar even gaan kijken en toen ik de deur van de woonkamer opende, kreeg ik al geen zuurstof meer. De hele kamer stond vol met zwarte rook en na vijf seconden was ik zelf ook helemaal zwart."

Omdat de sleutels van de voordeur in de woonkamer lagen, moest Ron een raam inslaan om samen met zijn vriendin weg te komen. Toen hij zijn arm terugtrok, viel er een scherpe punt glas recht in zijn arm. Het gevolg was een slagaderlijke bloeding en vier kapotte pezen. "Ik werd geopereerd en mijn arm moest daarna twee jaar in een soort spalk. Hierdoor ben ik destijds afgekeurd als steigerbouwer."

Een kapotte stekker van de televisie bleek achteraf de boosdoener. "Ik heb er veel ellende van gehad, maar het had slechter af kunnen lopen", zo vervolgt Ron. "Als de deur van de woonkamer op een kier had gestaan en ik niet toevallig wakker was geworden, hadden we het waarschijnlijk niet overleefd. Ik heb nu thuis overal rookmelders hangen. Dan weet ik zeker dat ik door de pieptoon op tijd wakker word. Als ik er toen eerder bij was geweest, had dat zeker gescheeld."

Een woningbouwvereniging in West-Brabant is al een tijdje druk bezig met het installeren van rookmelders in de huurhuizen en -appartementen. Op iedere verdieping moet er vanaf 1 juli verplicht eentje hangen. In dit geval kwam de rookmelder net op tijd.

"De woningcoöperatie had de rookmelders nog maar een week opgehangen of er ontstond brand in een van de appartementen", vertelt brandweerman Bertwin van Setten die onderzoek deed. "De bewoner lag op dat moment op bed en was moeilijk ter been omdat hij net een heupoperatie had ondergaan. Kwetsbaar dus."

"De brand ontstond in een oud kacheltje in de woonkamer, maar de rookmelder ging al snel af. Een oplettende buurman hoorde het piepgeluid en belde de brandweer. Hij is daarna met de familie in actie gekomen zodat de man al uit de flat was voordat de brandweer er was."

"Dit maakt echt het verschil of je een brand overleeft of niet", zo besluit Van Setten. "En die succesverhalen horen we gelukkig steeds vaker."

LEES OOK: Nog niet iedereen aan de rookmelder: 'Wel van plan, maar vergeet 't steeds'