Een specifieke hooiwagen die in 1992 Nederland binnenwandelde
Hetty van Engelen stuurde mij een foto van een insect en zij vroeg zich af welke spin dit is? Het dier op de foto is geen spin, maar een spinachtige. Ze noemen deze spinachtige hooiwagen en deze is de strekpoot. Spinnen hebben een kopborststuk, vier paar poten en een achterlijf. Spinachtigen zoals de strekpoot hebben een kop, een apart borststuk en een achterlijf. Alles is dus vergroeid met elkaar. Mannetjes van de strekpoot worden tot vier millimeter lang, de vrouwtjes groeien door tot wel zes millimeter In beide gevallen de poten niet meegerekend. Het lichaam is dus klein, maar de poten zijn erg lang. Die kunnen wel tot vijf centimeter lang worden. In 1909 werden strekpoten voor het eerst ontdekt in Marokko. In Nederland zagen we ze voor het eerst in 1992. De naam strekpoot is aan dit insect gegeven omdat deze hooiwagen de poten zijwaarts gestrekt houdt als 'ie in rusthouding is.

Op de vistas zat een fraaie rups
Op de foto van Janet van er Hoff hierboven zie je een vaalgele rups met een zwarte onderhuid en op het eind een soort rode stekel van haren. We hebben hier te maken met de meriansborstel. Deze rups leeft van de meidoorn, sleedoorn, zomereik, berk en gecultiveerde fruitbomen. Je komt meriansborstels vooral tegen van juli tot in oktober. Na deze periode overwintert de meriansborstel als pop in een dunne zijdeachtige cocon. Deze cocon wordt op de waardplant gevormd of in de strooisellaag. De naam meriansborstel verwijst naar Maria Sibylla Merian, die leefde van het jaar 1647 tot 1717. Zij was naast entomoloog ook kunstenares. Met haar penselen - zoals de borstels van de rups - legde ze de metamorfose van rups naar vlinder vast.

Een boom die zowel wonderolie levert als castorolie
Op de bovenstaande foto van Hendrik van Kan zie je een struik met grote bladeren en een bruine stengel. Volgens mij hebben we hier te maken met de struik ricinus communis, ofwel de wonderboom. Men denkt dat deze struik oorspronkelijk uit Afrika komt, maar er zijn ook mensen die menen dat de wonderboom uit India afkomstig is. Het meest bijzondere aan deze wonderboom zijn eigenlijk de zaden. Allereerst lijken ze op een teek, vandaar dat de wetenschappelijke naam ricinus is geworden. Dit woord betekent in het Latijn teek. Daarnaast zijn de zaden oliehoudend en bezitten die veel koolhydraten. Tot slot zitten aan de zaden uitgroeisels die we mierenbroodjes noemen en voedsel zijn voor mieren. Mierenbroodjes bevatten vooral vetten en suiker met daarnaast weleens vitamine B, vitamine C, zetmeel en eiwit. Mieren nemen de zaadjes plus mierenbroodjes mee. De zaadjes laten los en zo verspreiden de mieren de zaden van deze wonderboom. Mensen persen de zaden uit en daar komt dan een soort olie uit. Het grappige is dat de mens die olie kan gebruiken als wonderolie, maar ook als castorolie voor racemotoren.

Kwal op het strand in Denemarken
Jennifer stuurde mij een foto van een kwal die zij gevonden had op het strand in Denemarken. Het deed mij meteen denken aan een kwal die ik ook ooit gevonden had. Dat bleek een rode haarkwal te zijn. Volgens mij is dit er ook een. Het is overigens wel lastig om deze soort goed te determineren, want rode haarkwallen variëren qua kleur van geel tot rood. Daarnaast heb je blauwe haarkwallen, die variëren qua kleur van blauw tot geel en soms rood. Als ze bij ons in Nederland op het strand belanden, kun je tentakels meten tot vijftig centimeter. Maar in Scandinavië en Denemarken kunnen die stekende tentakels wel twee meter in doorsnede worden. Het zijn daar dan ook beduchte zeedieren en een steek van zo’n rode haarkwal is pijnlijker dan die van de blauwe. Gelukkig voor Jennifer lag de kwal op het strand.

Vreemde zwam in het bos
Op de foto van Pieter Stokkermans zie je op de grond een gele, bijna cirkelvormige zwam. Hij wil graag weten welke zwam dit is. Volgens mij is dit een verse dennenvoetzwam. Die komen altijd fris geel op. Je ziet dat de zwam niet direct aan de stam van een boom vast zit, maar vergis je niet: toch zit deze dennenvoetzwam op iets van een boom. Waarschijnlijk een ondergronds deel van de stronk van een dennenboom. In het begin heeft de hoed van deze zwam een prachtig fluweel geel middenstuk. De dennenvoetzwam is naar mijn idee een van de mooiste boomzwammen. Dennenvoetzwammen zijn wel echte parasieten. Ze leven op of dichtbij levende naaldbomen. Daar veroorzaken zij stamvoetrot. Je kunt ze ook tegenkomen op boomstobben, maar nooit hoog in een boom. Na een aantal weken zijn deze zwammen volgroeid en zie je een donkere zwam waarvan de hoed kleverig is. Deze zwammen scheiden dan een harsachtige vloeistof uit, wellicht van de naaldbomen. Na nog wat dagen tref je op de plek waar eerst dat prachtige vruchtlichaam zich bevond enkel nog een geheel zwart en hard vruchtlichaam.

Paddenstoelentijd herfst 2020 - Vlogging John
Of het zo moest zijn. Zaterdag is oktober begonnen en overal waren deze dag massaal paddenstoelen en zwammen te vinden. Vlogging John heeft op 3 oktober 2020 een gedeeltelijk overzicht gemaakt van de vele paddenstoelen die te vinden zijn in de diversen bossen in Nederland. Van de bekende vliegenzwam tot zwavelkopjes. Er zijn er nog veel meer, dus maak een boswandeling en wie weet zie je de meest bijzondere exemplaren.

Op een plant voor de ruit zat een heel mooie rups
Piet Heijmans zag iets heel bijzonders voorbij schuiven op een plant tegen zijn ruit. Piet heeft volgens mij iets heel fraais gezien, want op zijn plant zat de rups van de koninginnenpage. Op de foto zie je namelijk een fraaie wittige rups met oranje en zwarte stippen. Rupsen van de koninginnenpage eten vooral planten van de schermbloemenfamilie. Op wilde peen zie je deze rupsen bijvoorbeeld heel vaak zitten. Je zal deze rupsen en vlinders dan ook vaak zien bij bloemrijke graslanden en moestuinen. De vlinders en rupsen vinden daar genoeg te eten. Als de rupsen worden aangevallen, nemen ze een dreighouding aan en verspreiden tegelijkertijd een doordringende (ananas)geur. Verpoppen doen de rupsen laag in de kruidlaag op de stengel van een van de schermbloemigen. Vanaf eind april kun je dan de eerste koninginnenpages tegenkomen.

Zo'n spin heb ik nog nooit gezien
Op de foto van Mariska Dielissen zie je heel duidelijk een dode spin met de kleuren geel en zwart. We hebben hier te maken met een dood vrouwtje van de wespspin. Oorspronkelijk kwamen wespspinnen voor in gebieden rond de Middellandse zee. Langzamerhand zijn deze spinnen - als gevolg van de klimaatverandering - opgerukt naar het noorden. In 1980 werden ze voor het eerst in Nederland ontdekt, in de provincie Limburg. Vanaf daar zijn de wespspinnen naar het noorden opgetrokken tot zelfs de Waddeneilanden aan toe. Wespspinnen zie je voornamelijk op zonnige plekken, zoals graslanden en heidegebieden. Het vrouwtje van deze spin kan maximaal vijftien millimeter lang worden, maar door de grote dikke poten lijkt ze veel groter. Mannetjes zijn beduidend kleiner, die worden maar maximaal vijf millimeter groot. Voor de mens is deze spin totaal ongevaarlijk. De naam wespspin is gebaseerd op de kleuren van het lichaam, die doen denken aan de kleur van wespen.

Rubriek mooie foto’s
Heleen van Pareren hoorde mij op de radio vertellen dat de ijsvogel mijn lievelingsdier is. Een paar weken geleden zat dit vogeltje lekker in de zon bij ons in de tuin. Zie bovenstaande foto. Wij wonen in een huis in het noorden van Eindhoven en meerdere bewoners van onze wijk, in de omgeving van het Catharinaziekenhuis, hebben dit vogeltje gezien.

Natuurtip: ga dit weekend naar Wolf
De documentaire Wolf draait nu in de bioscopen en filmtheaters in heel het land. Ga dit weekend naar Wolf en neem je vrienden en familie mee.

De film vertelt het verhaal van een wolvenpup die opgroeit in het oosten van Duitsland en als jongvolwassen wolf de roedel verlaat. De zoektocht naar een eigen territorium en een partner brengt hem uiteindelijk op de Veluwe. Wolf kijk je als een speelfilm, maar verbeeldt het waargebeurde verhaal van hoe de wolf is teruggekeerd naar Nederland. Gaandeweg het verhaal leer je steeds meer over hoe een wolf leeft, hoe een wolvenroedel functioneert en waarom de komst van de wolf zo belangrijk is voor de natuur.

Inmiddels zagen al meer dan 25.000 bioscoopbezoekers de film, die prima geschikt is als familiefilm. Bij de première waren ook kinderen aanwezig vanaf pakweg 10 jaar oud. We vinden het belangrijk dat er meer aandacht is voor natuur en dat veel meer mensen de kans krijgen om deze natuurfilm te zien. Geef daarom de bioscopen een signaal door dit weekend naar deze film te gaan. Neem ook je vrienden en familie mee. Maar ga bovenal omdat je deze film echt zelf gezien moet hebben!

Wolf, sinds 15 september 2022 in de bioscoop en filmtheaters.