Het is oktober 2016 als Eric Alink het vervuilde huis binnenloopt. “Ik keek om me heen en dacht: wat een treurnis, wat een tragiek.”

De Zwitser is iemand voor wie de gemeente Den Bosch de uitvaart regelde en betaalde. In dit geval: een eenzame uitvaart. Sporadisch komen die voor.

In zulke gevallen zijn familieleden en vrienden vaak al lang niet (meer) in beeld en zijn ze ook niet op de uitvaart aanwezig. Alink probeert zulke uitvaarten persoonlijker te maken. Als stadschroniqueur schrijft hij voor de gemeente Den Bosch vaak over de 'onopgemerkte stervelingen en de vergeten hoeken van de stad'.

In 2013 stelde hij de gemeente Den Bosch voor om, net als in Groningen en Amsterdam gebeurde, afscheidstoespraken bij eenzame uitvaarten te houden. De gemeente gaf groen licht. "Dat mensen aan lager wal zijn geraakt, wil niet zeggen dat ze geen waardig afscheid verdienen”, zegt hij. Samen met een gemeenteambtenaar bezoekt Alink het huis van de overledene. Hij kijkt mee in het huis, schrijft een persoonlijke grafrede en leest die voor tijdens de dienst.

“Terwijl de ambtenaar waardevolle spullen zoekt om de uitvaart mee te betalen, verzamel ik grondstoffen voor een verhaal. Doe indrukken op wie hier heeft gewoond. Hoe ziet de keuken eruit? Is er een boekenkast? Soms trek ik een la open. Met inachtneming van de grondbeginselen van goed fatsoen natuurlijk.”

“Het roept een licht ongemak op om een huis binnen te stappen waarvan de eigenaar nooit heeft gezegd: 'Ik vind het goed dat je hier rondloopt'.” Toch doet Alink dat soms. “De mate van beschaving in een samenleving lees je af aan hoe je met doden omgaat. Niemand zou alleen moeten sterven of alleen moeten worden begraven."

Ruzies binnen families zijn vaak de achterliggende reden van eenzame uitvaarten. Gezinsleden willen de uitvaart van hun vader, moeder, broer of zus dan niet regelen. Dat klinkt stuitend, maar door de jaren heen is Alink er genuanceerder naar gaan kijken. “Er kan sprake zijn geweest van huiselijk geweld, seksueel geweld of andere redenen dat mensen zeggen: 'Ik kan het niet opbrengen om afscheid te nemen'.”

Zo herinnert hij zich een overledene van jaren geleden, waarbij een Bossche ambtenaar na dagen zijn kind probeerde te bereiken. “Ze vonden een zoon die op vakantie in Frankrijk was. Hem werd gevraagd naar Nederland te komen, waarop die man zei: ‘Witte wè ge doet? Ge flikkert ‘m in de Dieze.' Einde gesprek.”

Van de dertien overledenen voor wie Eric een grafrede schreef, had ongeveer de helft kinderen. De meesten waren mannen. Slechts twee keer schreef hij een afscheidstoespraak voor vrouwen. “Kennelijk kunnen mannen zich minder goed staande te houden in het leven."

Al is dat absoluut niet het totaalplaatje van zo’n eenzame dode, zag Eric ook in Den Bosch-Noord. “Ik liep door het huis van die Zwitser en vond een plakboek vol knipsels uit betere tijden. Die gingen over hem. Blijkbaar heeft hij veel applaus, lof en jubel gekend als langeafstandsloper. Hij liep halve en hele marathons in Zwitserland. Er zaten krantenknipsels in waar zijn naam vaak opduikt bij de eerste drie. Dat waren boeken van 35 jaar geleden.”

“De verleiding is groot om alleen te zien wat je ziet. Maar als je verder kijkt, zie je dat iemand veel kanten had. Zoals ook deze man. Hij is aan lager wal geraakt, stond te boek als zorgmijder. Maar zo iemand heeft dus ook naam en faam gemaakt als hardloper. Dat fascineert me.”

LEES OOK: Begrafenissen en crematies steeds vaker door gemeente betaald en geregeld