Iedere zondagmiddag is er weer een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast

Is dit een Bengaalse kat die we aantroffen in park Meerhoven, Eindhoven?
Herman Arts stuurde mij een foto van naar zijn idee een Bengaalse kat en als ik naar de foto kijk, denk ik dat Herman gelijk heeft. Wellicht is iemand deze mooie kat kwijt in de omgeving van Meerhoven, Eindhoven, want Bengaalse katten worden in Nederland gehouden als huisdier. Gelukkig heeft hij ook een filmpje naar de dierenambulance gezonden en mogelijk zijn die al op speurtocht gegaan. Bengaalse katten zijn ontstaan door een kruising tussen de Aziatische luipaardkat en onze bekende huiskat. De schuldige van deze kruising is de Amerikaanse geneticus Jean Mill. Zij wilde namelijk een tamme huiskat, die er uitzag als een wilde kat. Dit lukte in 1963 en ontstond de Bengaalse kat. Natuurlijk zit dan ook dat wilde in die kat en zijn ze altijd op zoek om iets te doen te hebben.

Wat zijn dat voor kleine groene rupsen op de muur in huis?
Op de foto van Bernie de Bijl zie je een klein insect met lichtgekleurd lichaam en een donker kopje. We hebben hier te maken met de rupsen van de Indische meelmot. Dit zijn nachtvlinders. Je ziet ze dan vaak rond diverse lichtbronnen vliegen. De rupsen van deze meelmot - die ook wel voorraadmot wordt genoemd - veroorzaakt echte problemen. Ze eten vooral graanproducten, maar ook diervoer en sommige motten doen zich te goed aan cacao. Bijzonder is dat ze zelfs polyethyleen kunnen verteren. Ze kunnen zich dus door plastic verpakkingen heen vreten. De rupsen van deze mot zijn lastig te bestrijden. Het beste is om alle opgeslagen producten weg te gooien. Daarna moet je de voorraadkast goed schoonmaken met azijn. Met lavendelolie kan ook. Maar vergeet de naden en kieren niet! De ontwikkelfase van zo'n Indische meelmot duurt ongeveer een maand, dus na die tijd moet je alles nog eens controleren.

Hoe komt die zwam op de beukenhaag?
Maria de Jong zag op een beukenhaag een grote zwam liggen en ze vroeg zich af hoe dat kon. Zelf vraag ik me dat ook af, want volgens mij is het een wat oudere reuzenbovist en normaal groeien die in weilanden, bermen en tuinen en niet op hagen. Reuzenbovisten kan je in Brabant veelvuldig vanaf de zomer tot diep in de herfst tegenkomen, vooral op plekken waar schapenbegrazing is en ze liggen dus op de grond. Wellicht heeft een grapjas die zwam op de beukenhaag gelegd, want de bevestiging met de zwamdraden is niet echt heel stevig. Soms liggen ze gewoon los en zijn dan ook gemakkelijk op te pakken. Het witte vlies van de reuzenbovist op de foto begint al te scheuren en later zie je dan een bruine reuzenbovist, maar dat zijn dan de sporen die door de wind verspreid worden. Soms zie je bij stevige wind zo’n bruine bol door een weiland rollen en dat is ook gunstig voor het verspreiden van de sporen. Reuzenbovisten zijn eetbaar als de zwam nog wit is. Helaas liggen tegenwoordig in de reuzenbovisten in de groeiperiode vaak zware metalen opgeslagen en dus niet gunstig voor mensen.

Wat voor een insect heb ik hier op mijn hand?
Miranda Nicols stuurde mij een foto van een diertje op de hand en vroeg zich af welk diertje ze gefotografeerd heeft. Op de hand zie je inderdaad een heel klein diertje zitten en ik denk dat het een bladluis is. Op de foto kan ik niet goed zien welke soort het is, want er zijn meerdere soorten bladluizen. Naast zwarte bladluizen heb je ook nog groene, paarse, rode, gele en witte bladluizen. In principe zijn alle bladluizen plantenetende insecten, die zich met stekende en zuigende monddelen voeden met plantensappen. Meestal zie je ze ook zitten bij de groeipunten van bomen, struiken of kruiden. Dit omdat bij die groeipunten, zoals bloemknoppen of blaadjes aan de top van en stengel, de sapstroom, veel voedingsstoffen heeft. En dat laatste is logisch, want planten hebben dat daar nodig voor de groei.

Wat is de naam van het insect dat gefotografeerd is in de Hortus in Leiden?
Peter van de Noort stuurde mij een foto van een insect dat hij gefotografeerd heeft in de tropische kas in de Hortus van Leiden. Heel toevallig heb ik dit diertje al eens eerder gezien bij een kennis die diverse wandelende takken houdt en daar zat dit diertje ook bij. De naam is woudnimf of junglenimf en de wetenschappelijke naam is Heteropteryx dilatata. De woudnimf hoort ook thuis bij de tropische wandelende takkenfamilie en de vrouwtjes kunnen een gewicht bereiken van 65 gram. Vrouwtjes zijn groen en kunnen niet vliegen. De mannetjes zijn kleiner en blijven bruin van kleur. Bij het bereiken van hun volwassen stadium (imago) krijgen ze lange vleugels waarmee ze uitstekend kunnen vliegen, op weg naar de vrouwtjes.

Herfst 2020 in Brabant - A. van Oerle
Publicatie: 7 nov. 2020

A. van Oerle heeft een filmpje gemaakt in 2020 over zijn herfstwandeling in het natuurgebied Huis ter Heide nabij Loon op Zand. Dit natuurgebied is in eigendom van Natuurmonumenten en bestaat voor een groot deel uit oude productiebossen en voor een ander groot deel uit een vennenlandschap. Daarnaast is sinds 2020 ook een natuurbegraafplaats gevestigd.

Wat is de naam van de zwam die hoeden heeft van meer dan 50 cm doorsnede?
José Geerts stuurde mij een foto van een schimmel met twee grote bruine hoeden en een witte rand. Ze schreef er ook bij dat die hoeden een doorsnede hadden van meer dan 50 cm. We hebben hier dan ook te maken met een boomzwam en de naam is platte tonderzwam. Deze boomzwammen kun je het hele jaar tegenkomen, vooral op stammen en stronken van loofbomen zoals zomereiken, beuken en berken. Platte tonderzwammen zijn parasitair en tasten dus levende bomen aan. Deze aantasting veroorzaakt witrot bij de loofbomen. Dit betekent dat binnen in de bomen het bestandsdeel lignine - houtstof - wordt afgebroken. De door witrot aangetaste bomen worden hierdoor, na enige jaren, gevoelig voor stambreuk. Nadat de bomen gestorven zijn, leven platte tonderzwammen verder als saprofyt. Saprofyten zijn zwammen die van dode organismen leven.

Vraag en reactie
Elly Maas woont in een appartement in Oosterhout waar sinds vele jaren het houtwerk aan de buitenkant wordt gespoten tegen spinnen (volgens het VvE-bestuur met biologisch materiaal). Dit zou nodig zijn ter bescherming van het hout. De afgelopen jaren treffen we echter steeds meer dode insecten en dergelijke aan op balkons, in de tussenruimte met lift/trap die in verbinding staat met de buitenlucht en ook gewoon buiten, rond het appartement. Het begon een aantal jaren terug met meikevers, toen kwamen er hoornaars en wespen bij en dit jaar (dat begon afgelopen zondag) vinden we ook heel veel dode lieveheersbeestjes. Kan het spuiten daar de oorzaak van zijn? Of kan het een andere oorzaak hebben? Volgens mij wel. Daarnaast heb ik ook vragen bij het stukje buitenkant hout spuiten tegen spinnen? Wat doen spinnen met hout? En welk middel is dat dan? Misschien dat Elly die vragen eens voor kan leggen aan het bestuur, maar ik wil dat ook best doen als ik een adres heb.

Rubriek mooie foto's

Natuurtip: Groot Duyfhuis en Op Pad
Vandaag zondag 13 november van 9:30 uur tot 12:00 uur

Vandaag is het infopunt in het Groot Duijfhuis bij Kasteren speciaal open van 12.00 uur tot 15.00 uur. Dit omdat het programma Op Pad van het Brabants Landschap officieel start. En wat mooi is, is dat de programmamaker Roel Diepstraten aanwezig is en dat je meteen die wandeling “Ommetje de maai” via een wandelapp kunt gaan lopen.

Verder worden vanaf aanstaande dinsdag 15 november op Omroep Brabant om 17.15 uur elke week weer afleveringen getoond van het TV-programma Op Pad, waarin de kijkers mee worden genomen in de natuurgebieden van Brabants Landschap, dat dit jaar 90 jaar bestaat. Het is een mix van natuur, cultuur en historie. Ook wordt historisch beeldmateriaal gebruikt en komen mensen uit het gebied aan het woord.

Wat deze serie extra leuk maakt, is dat de kijkers zelf ook de route kunnen wandelen. Het zijn bestaande wandelroutes en speciaal voor deze editie is er een wandelapp ontwikkeld waarbij mensen extra informatie krijgen langs de route.

Meer informatie via deze link: https://www.brabantslandschap.nl/op-pad-app