Wie heeft deze eitjes achtergelaten en waarom? Frans heeft wel een idee

26 februari 2023 om 09:15 • Aangepast 7 maart 2023 om 02:04
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via [email protected]. Dit keer besteedt hij in Stuifmail onder meer aandacht aan een stuk van een skelet dat gevonden werd bij het Galgenwiel, twee eitjes in een nestkastje en prenten in het zand.

Iedere zondagmiddag is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister hem hier:

Wachten op privacy instellingen...

Omroep Brabant zendt op dinsdag ook het tv-programma 'Op pad' uit, waarin de kijkers worden meegenomen in de natuurgebieden van Brabants Landschap. Als kijker kun je zelf ook de route uit het programma wandelen. Speciaal voor het programma is er een wandelapp ontwikkeld.

In een nestkastje lagen nog twee eitjes
Bert van de Loo maakte kort geleden zijn nestkastje schoon en ontdekte tot zijn verbazing twee koolmeeseitjes. Zo te zien is dit een oud legsel. De vraag is waarom die eitjes daar nog liggen. Naast die twee eitjes zie je dat er geen restjes liggen en dat het nest er verder heel netjes uitziet. Volgens mij is het vrouwtje begonnen met eitjes leggen, maar is ze er daarna niet mee verder gegaan. Waarom? Het zou kunnen dat ze haar werk niet heeft kunnen afmaken omdat ze gedood is door een kat, roofdier of roofvogel. Het kan ook zijn dat het koolmezenpaar verstoord is door bijvoorbeeld een kat en dat ze de plek te onveilig vinden. Tip: het best kun je het nestkastje schoonmaken aan het einde van de herfst, want koolmezen gaan steeds vroeger broeden.

Een heggenmus doet zich tegoed aan dode mus (foto Tonnie van Ravestijn).
Een heggenmus doet zich tegoed aan dode mus (foto Tonnie van Ravestijn).

Eten mussen mussen?
Tonnie van Ravestijn stuurde mij kort geleden een vraag omdat ze had gezien dat een mus een dode mus aan het opeten leek. Zij vroeg zich daarop af of mussen kannibalen zijn. Inmiddels heb ik de foto gezien - zie hierboven - en hieruit blijkt dat er geen sprake is van een mus die een mus opeet, maar een heggenmus. Dit is duidelijk een andere vogel en absoluut geen familie van de mussen.

Prent of pootafdruk van een hond (foto: Jan van Doeselaar).
Prent of pootafdruk van een hond (foto: Jan van Doeselaar).

Pootafdrukken in een zandbed
Jan van Doeselaar kwam op een bouwterrein in de buurt van Scherpenisse-Tholen vrij grote prenten tegen van een dier. Hij vraagt zich af welk dier hier gelopen heeft. Volgens mij zijn dit prenten van een hond, omdat de prent vrij rond is. De prent van een wolf is meer druppelvormig. Daarnaast zie je op de foto dat de tweede prent niet in een rechte lijn loopt. Bij wolven is dit vaak wel zo. Toch is het lastig om dit bij twee prenten te zeggen. Wil je zeker weten dat het bijvoorbeeld wolvenprenten zijn, dan moet je zo’n spoor minimaal honderd meter volgen. Wolven lopen altijd in een rechte lijn, omdat ze energie willen besparen. Honden lopen vaak kriskras in de rondte, omdat ze blij zijn dat ze naar buiten kunnen. Op de foto is de tweede prent dan ook afwijkend van de eerste prent.

Een boom met spechtengaten (foto: Marcel Heijnen).
Een boom met spechtengaten (foto: Marcel Heijnen).

Heel veel gaten in een boom op Zeezuiper Zoomland
Marcel Heijnen stuurde mij een foto van een boom vol gaten. Hij vraagt zich af of dit spechtengaten zijn. Te meer sommige gaten zich heel laag bij de grond bevinden. Nou, dit zijn wel degelijk gaten die gemaakt zijn door een of meerdere spechten. Wellicht is de concurrentie in de bossen bij de Zeezuiper in Zoomland zo groot, dat meerdere spechten op zoek zijn naar geschikte bomen. Is zo’n boom eenmaal gevonden, dan gaan ze daarin hakken. Het kan ook zijn dat een of twee spechten zijn begonnen met het maken van een gat in de boom, maar dat die plek uiteindelijk niet geschikt werd bevonden. Dan maken ze een nieuw gat. Indien de ruimte op zo’n boom beperkt is, gaan ze ook heel laag in de boom hakken.

Een merel met leucisme (foto: Thijs van Hoof).
Een merel met leucisme (foto: Thijs van Hoof).

Een merel met witte veren
Thijs van Hoof stuurde mij een stel foto’s van een merel die regelmatig bij hem op bezoek komt. De merel had wat vreemds: witte veren. Dit is te wijten aan leucisme, dit is een pigmentafwijking. De ogen, snavels en poten van dit soort merels zijn dan wel normaal van kleur. Leucisme komt bij alle dieren voor. Bij vogels wordt de kleuring van de veren veroorzaakt door de stof melanine, een natuurlijk pigment in het lichaam. Bij vogels met leucisme wordt de stof melanine wel aangemaakt, maar komt die niet tot uiting in de veren. De oorzaak daarvan is dat een gemis is aan bepaalde eiwitten. Dit eiwittekort ontstaat vaak door te eenzijdig voedingspatroon of een tekort aan voedsel, waardoor de vogel een slechte conditie krijgt.

Een grote zilverreiger (foto: Miranda Vroon-Van Vugt).
Een grote zilverreiger (foto: Miranda Vroon-Van Vugt).

Een witte vogel in een boom
Miranda Vroon-Van Vugt zag bij het ETZ een vreemde vogel hoog in de boom. Ze is benieuwd welke vogel dit is. Zo te zien aan de houding en het witte verenpak is dit een grote zilverreiger. Deze soort kwam oorspronkelijk voor in Griekenland, Turkije en op Cyprus. Door het steeds meer beschikbaar worden van leefgebieden hier, is deze reiger naar ons land gekomen. Grote zilverreigers broeden net zoals hun blauwe soortgenoten in kolonies. Het liefst in rietmoerassen of zones aan de oever van meren en plassen. Als nestmateriaal gebruiken ze vaak flinke hoeveelheden overjarig riet. Maar als dat niet voorhanden is ook wel wilgentwijgen. De naam zilverreiger heeft dit dier gekregen omdat de grote zilverreiger zo zuiver wit is dat het bijna zo oogverblindend is als zilver.

Wachten op privacy instellingen...

Hakkende grote bonte specht - A.G. Hols
In dit bovenstaande mooie filmpje zie je hoe een grote bonte specht een nestholte uithakt in een boomstam. Allereerst maakt de specht een prachtig vlieggat. Hij vordert gestaag, de houtsnippers vliegen in het rond. Dit is gefilmd door A.G. Hols.

Een Siberische grondeekhoorn (foto: Marij van Driel).
Een Siberische grondeekhoorn (foto: Marij van Driel).

Siberische grondeekhoorns nu al waargenomen
Marij van Driel vraagt zich af of de natuur echt van slag is of dat de Siberische grondeekhoorns de lente al voelen. Persoonlijk houd ik het op het laatste. Dieren, maar ook planten, voelen dat onze lente verder naar voren komt en gaan dus eerder aan de slag. Waar het bij planten vooral om gaat, is de daglichtlengte. In het voorjaar wordt die daglichtlengte steeds groter. Is het dan ook warmer, dan bestaat de kans dat ze eerder uitkomen. Dit laatste is duidelijk, het wordt warmer en warmer. Gaan we in onze zomer nog meer extreme zomerhitte krijgen, dan zullen sommige soorten dit nauwelijks of niet overleven. Sommige soorten zullen dus verdwijnen, maar andere soorten komen vanuit het zuiden ons land binnen. Zorgelijk is wel dat door de snelheid waarmee die opwarming nu plaatsvindt, voedselketens in gevaar komen.

Een ruggengraat met staartbeen (foto: René van Loon).
Een ruggengraat met staartbeen (foto: René van Loon).

Deel van een skelet gevonden bij het Galgenwiel
René van Loon vond vlakbij het Galgenwiel op landgoed Plantloon een, zoals hij beschreef, skeletje. Helaas is het maar een onderdeel van een skelet. Wat hij vond, is een groot deel van de ruggengraat van een zoogdier met op het eind van die ruggengraat het staartbeen. Helaas zie ik niet meer kenmerken, dus kan ik ook niet bepalen van welk zoogdier dit skelet is . Een tip voor René: ga in de omgeving van dit gevonden skeletdeel eens terug en kijk eens of er nog meer delen van het skelet liggen.

Rozemarijngoudhaantjes (foto: Nelleke van Dam).
Rozemarijngoudhaantjes (foto: Nelleke van Dam).

Rubriek mooie foto’s
Dit keer in de rubriek mooie foto's een bijdrage van Nelleke van Dam. Zij maakte een prachtige foto van rozemarijngoudhaantjes. Een soort die je liever niet ziet, vanwege hun grote vraatlust ten koste van planten. Maar de foto is erg mooi!

Natuurtip
Zondag 5 maart vindt van negen tot halftwaalf 's ochtends een wandeling plaats door de Dintelse Gorzen. In de natuur van de Dintelse Gorzen vind je op de gekste plekken heel bijzondere sporen die wijzen op de aanwezigheid van bepaalde dieren. Heel soms zie je die dieren ook, maar vaak ook niet. Een natuurgids neemt de deelnemers mee langs drooggevallen kreken en begroeide schorren. Overal vind je, als je goed kijkt, sporen van dieren. Zowel van vogels, zoogdieren als van veel kleinere diertjes. Ontdek hoe je kunt herkennen welke dieren er allemaal hun thuis hebben hier in de natuur. Op de grond vind je ook vaak poep- of braaksporen. Of eierschalen, haren en soms ook resten van dode dieren. En wat te denken van door vogels verloren veren?

Meer informatie:
• Aanmelden is verplicht en kan via deze link.

• Vertrekpunt is de parkeerplaats Vlietdijk aan de Beneden Sas in De Heen. Vanaf deze parkeerplaats moet je nog rekening houden met tien minuten extra tijd voor de sluisbrug.

• De kosten bedragen tien euro voor volwassenen, leden betalen zeven euro en kinderen vijf euro. Kinderleden betalen 3,50 euro.

• De wandeling duurt ongeveer 2,5 uur.

• Trek stevige waterdichte schoenen of (liefst) laarzen aan.

• Neem je verrekijker mee.

• Controleer jezelf altijd op teken na een wandeling in de natuur.

• De activiteit gaat door bij minimaal vijf deelnemers.

• Deelname is altijd op eigen risico.

• Honden zijn helaas niet toegestaan in het natuurgebied.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!