Sandra schrok zich een hoedje van deze spin, Frans weet wat ze zag

23 april 2023 om 09:30 • Aangepast 5 mei 2023 om 02:04
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via [email protected]. Dit keer geeft hij in Stuifmail antwoord op de vraag van wie witte gesponnen buisjes zijn en besteedt hij aandacht aan een grote spin.

Iedere zondag is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister hem hier:

Wachten op privacy instellingen...

Hoedje geschrokken van een spin
Sandra Verhees stuurde mij een werkelijk prachtige foto van een spin. Ze schreef er nog bij dat ze zich een hoedje geschrokken was van deze spin, maar ze durfde toch een foto ervan te maken. De naam van deze spin is gewone huisspin. Vrouwtjes van de gewone huisspin kunnen maximaal achttien millimeter lang worden. Zij maken enigszins rommelige trechterwebben. Dit doen ze graag in moeilijk bereikbare hoeken in schuren, maar ook in kelders en kamers. In de nacht zitten de vrouwtjes op een speciaal ergens anders gemaakt web. Overdag rusten zij uit in de voorzijde van het trechterweb. De mannetjes, die maximaal vijftien millimeter lang worden, zijn langpotig kom je vooral bij het begin van de herfst of de late zomer tegen, op zoek naar een partner.

Woonbuisjes van juveniele gewone mijnspinnen. (foto: H Siepel).
Woonbuisjes van juveniele gewone mijnspinnen. (foto: H Siepel).

Van wie zijn die mooie gesponnen buisjes?
H. Siepel stuurde mij een foto van een raar spinsel toe. Zelf dacht H. Siepel aan een mierentunneltje. Ik dacht dat dit iets van spinnen moest zijn. Toch twijfelde ik, dus heb ik een beroep gedaan op een deskundige van Naturalis. Hun antwoord luidt dat het zeer waarschijnlijk spinseldraadjes (woonbuisjes) zijn van juveniele gewone mijnspinnen. Deze jonge mijnspinnen maken die speciale draadjes om op geschikte momenten vanaf te balloonen. Dit betekent dat die jonge mijnspinnen via een spindraadje wegvliegen met de wind.

Het mannetje van de gewone mijnspin (foto: Jinze Noordijk).
Het mannetje van de gewone mijnspin (foto: Jinze Noordijk).

Mannetjes van de gewone mijnspin worden maximaal negen millimeter lang en de vrouwtjes vijftien millimeter. Vrouwtjes leven in een zogenaamde woonbuis. Na de paring legt het vrouwtje haar eieren in die woonbuis. De jonge dieren zwermen na enige tijd uit en maken dan een eigen woonbuisje.

Vlaamse gaai heeft muis als lunch
Piet van Beurden stuurde mij een filmpje waarop te zien is dat een Vlaamse gaai een muis gevangen heeft. Dit is inderdaad bijzonder. De muis moet iets onder de leden hebben gehad en verzwakt zijn. Of de muis heeft even niet opgelet en daardoor had de slimme Vlaamse gaai iets lekkers als lunch.

Holletjes in een boomwortelkluit op de Kampina (foto: Monique Spooren).
Holletjes in een boomwortelkluit op de Kampina (foto: Monique Spooren).

Kluit van omgevallen boom vol gaatjes
Monique Spooren kwam tijdens haar wandeling door natuurgebied Kampina een kluit tegen van een omgevallen boom. Wat haar verbaasde, waren de gaten in die kluit. Ze vroeg zich af wat dit voor holletjes zijn. Een kennis opperde dat dit weleens nesten zouden kunnen zijn van oeverzwaluwen. Dat kan kloppen, maar ook winterkoningen en zelfs roodborstjes maken weleens dergelijke holletjes. Daarnaast zijn ijsvogels steeds meer te vinden in de kluiten van bomen. Dat is logisch, want veel rechte wanden in beken zijn tegenwoordig overgroeid met bramen vanwege het hoge stikstofgehalte in de lucht. Ze hebben een beter verblijf in zo’n kluit, want heel hoog water kan hen dan niet deren. Bij een beekoever kan het weleens fout gaan en dan lopen de nestgaten bij hoogwater vol. Gevolg: allemaal drijvende dode jonge ijsvogels.

Een tijgerslak (foto: Henk Mathijssen).
Een tijgerslak (foto: Henk Mathijssen).

Mooie slak in de tuin
Henk en Martha Mathijssen stuurden mij een e-mailbericht omdat ze mooi slakje gevonden hadden in de tuin. Ze willen graag weten om welke soort het gaat. Zo te zien op de foto is dit een tijgerslak. De tijgerslakken zijn binnen Europa de grootste naaktslakken. Tijgerslakken - ook grote aardslakken genoemd – hebben een maximale lengte van twintig centimeter. Het zijn enorme eters en echte alleseters. Op het menu van deze slakken staan planten, maar ook honden- en kattenvoer en ook voorraden in kelders. Daarnaast eten ze andere naaktslakken, huisjesslakken en paddenstoelen. Je komt deze enorme naaktslakken vooral tegen in plantsoenen, tuinen en op composthopen. Tevens kun je hen aantreffen in kelders, tuinhuisjes en schuren mits het daar vochtig is. Na het paren leggen ze doorzichtige, ovale eitjes onder planken en losse stenen. Van augustus tot in de herfst kun je deze eitjes tegenkomen, zo’n honderd stuks bij elkaar. Na ongeveer drie weken komen de jonge tijgerslakken uit de eitjes gekropen. Een winterslaap kennen tijgerslakken niet. Bij echte vorst kruipen ze wel de grond in.

Wachten op privacy instellingen...

Kingfishers of ijsvogel – Binnenvaart in Beeld
De ijsvogel is een vogel die zich graag bij water bevindt. Deze vogel is een opvallende verschijning met zijn prachtige blauwe en oranje kleuren. De alcedo atthis is de enige ijsvogelsoort die tot in noordelijk Europa voorkomt, inclusief Nederland en België. Althans, de ondersoort: alcedo atthis ispida. De meeste ijsvogels leven in de tropen.

Dansmug spec (foto: Drewes van der Laag).
Dansmug spec (foto: Drewes van der Laag).

Insect op het raam is geen gaasvlieg, maar wat wel?
Drewes van der Laag stuurde mij een foto van een insect op het raam. Hij dacht in eerste instantie dat dit een gaasvlieg was. Later zag hij dat het diertje gevederde antennes had, dus kon het geen gaasvlieg zijn.

Een gewone gaasvlieg (foto: Fitis/Sytske Dijksen).
Een gewone gaasvlieg (foto: Fitis/Sytske Dijksen).

En dat klopt, want dit is geen gaasvlieg maar een heel mooie dansmug. Een waarbij je de soortnaam niet direct kunt geven, dus zeggen we dansmug spec. Als je op zicht niet de volledige naam kunt aanduiden, moet er met een microscoop meer onderzoek gedaan worden. Dansmuggen worden ongeveer tien millimeter lang. Het zijn onschuldige diertjes, die niet kunnen steken. Ze hebben in tegenstelling tot steekmuggen grotere witte doorzichtige vleugels die als een afdakje op de rug worden gevouwen in ruststand. Steekmuggen hebben kleinere, doorzichtige vleugels. Met name de mannetjes van dansmuggen hebben twee grote, veerachtige uitsteeksels op de kop. Daarom worden ze ook wel vedermuggen genoemd.

Een haas (foto: Cor Meeuws).
Een haas (foto: Cor Meeuws).

Gezien op een rustplek, maar is het een haas of konijn?
Cor Meeuws stuurde mij een foto, maar hij twijfelde of hij nou een konijn of haas had vastgelegd. Het is duidelijk te zien dat het hier om een haas gaat. Allereerst gezien de vacht. Die is grijzig geel- tot roestbruin met bruine vlekken en dient als camouflage. Konijnen hebben meer een grijsbruine vacht met een okerkleurige nek. Je ziet ook dat de oren, die helemaal plat liggen, langer zijn dan die van konijnen. Ook het feit dat het dier platgedrukt in het gras ligt duidt op haas. Konijnen doen dit meestal niet. Bij onraad vluchten zij naar hun konijnenholen. Hazen kunnen dit niet, want die hebben geen holen.

Het Amerikaans krentenboompje (foto: Saxifraga/Ed Stikvoort).
Het Amerikaans krentenboompje (foto: Saxifraga/Ed Stikvoort).

Veel witte bloesem in de bossen de laatste tijd, waar wat is het?
Eric Roest ziet de laatste jaren veel meer witte bloesem in de bossen. Hij vraagt zich af wat voor struik hij ziet. De naam van deze struik is Amerikaans krentenboompje. Het eerste deel van de naam zegt al dat dit een exoot is. In het begin werd deze struik naast de Amerikaanse eik en met name de Amerikaanse vogelkers gezien als invasieve exoot. Deze soorten moesten dus verdwijnen, want die veroorzaakten een vermindering van de biodiversiteit.

Het Amerikaans krentenboompje met witte bloemen( foto: Saxifraga/Ed Stikvoort).
Het Amerikaans krentenboompje met witte bloemen( foto: Saxifraga/Ed Stikvoort).

Momenteel wordt het Amerikaanse krentenboompje gedoogd vanwege de vermindering van nectar en stuifmeel die vooral bijen broodnodig nodig hebben. Vandaar dat de deze struik momenteel meer opvalt, zeker in de tijd als er bloemen aan de struik hangen.

IJjsvogel vangt een kleine watersalamander (foto: André van Drunen).
IJjsvogel vangt een kleine watersalamander (foto: André van Drunen).

Rubriek mooie foto's
In de rubriek mooie foto's dit keer een foto die André van Drunen maakte van een verrassingsmenu voor een ijsvogel. Die ving in plaats van weer een visje dit keer een heerlijke salamander.

Plantjesmarkt Reeshof 2023
Plantjesmarkt Reeshof 2023

Natuurtip
Van elf uur 's ochtends tot vier uur 's middags vindt aan de Huibevendreef 22 in Tilburg plantjesmarkt Reeshof 2023 plaats. Wil je nieuwe planten kopen? Snak je naar lekkere honing? Ben je op zoek naar keramiek? Of misschien wil je sieraden, kunstzinnige decoraties of ontmoet je graag schrijver Juul Williams? Hoe het ook zij, deze jaarlijkse prachtige reünie van natuurliefhebbers, regionale ondernemers, professionals uit de thuisbranche en mensen met groene vingers staat weer voor je klaar! Kom genieten met gelijkgestemde mensen!

Meer informatie:
• Locatie Huibevendreef 22 Tilburg en dat is in de Reeshof.

• Evenement van Giardino d'Italia en reeshofjournaal, zie link

• Wil je meer weten over Juul Williams, zie deze link

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!