Zwart-wit verleden: zonder slavernij was Kwatta-chocolade er nooit geweest

7 juni 2023 om 12:00 • Aangepast 14 juni 2023 om 02:02
nl
Kwatta was een begrip in Breda en ver daarbuiten. De chocoladefabriek zou er zonder de plantages van Joost van Emden in Suriname nooit zijn geweest. Daar hoor je alles over in een nieuwe aflevering van de Omroep Brabant-podcast Zwart-wit verleden.
Profielfoto van Redactie
Geschreven door

Zo ontdekt programmamaker Cindy de Koning hoe die grote werkgever in 1877 in de Breda terechtkwam en in 1883 zijn chocolade-imperium begon. "Kwatta is vernoemd naar de naam van de cacaoplantage die van Emden had in Suriname. Zonder het kapitaal dat is verdiend met de plantages had hij die fabriek nooit kunnen bouwen", zegt Fleur van der Maden. Als cultuurhistorica deed zij onderzoek naar de beginjaren van het bedrijf.

Ook volgt De Koning het spoor van voormalig tot slaaf gemaakten Anna en Laloupe die met oud-gouverneur Crommelin naar Breda kwamen. Ze werkten als bedienden voor hem en ze werden in 1772 gedoopt in de Grote Kerk.

Het doopboek.
Het doopboek.

In het stadsarchief vindt de programmamaker een oud doopboek. Daarin staan de nieuwe namen die de twee kregen toen ze toetraden tot de protestantse gemeenschap. "Waarschijnlijk waren ze twee van de weinige zwarte gezichten van de stad", zegt Breda-kenner Leo Nierse.

Hoe had ons land eruit gezien als er geen slavernij was geweest? Historicus Karwan Fatah-Black is expert op het gebied van slavernij en geeft op deze en andere vragen antwoord.

"Nederland zou veel sneller economisch zijn weggezakt in de 18e eeuw. Het is een deel van onze welvaart. Met het geld zijn bruggen gebouwd, kanalen aangelegd en daardoor hebben we nu ook een spoornetwerk. Er zijn nieuwe samenlevingen gecreëerd, inheemse volken zijn vernietigd", zegt Fatah-Black.

De Kwatta-fabriek in Breda.
De Kwatta-fabriek in Breda.

Zesdelige serie
Dit jaar herdenken en vieren we dat de slavernij op 1 juli 1863 werd afgeschaft. Het duurde vervolgens nog tien jaar voordat de tot slaaf gemaakten echt vrij waren. In de nieuwe podcast Zwart-wit verleden ontvouwen zich in zes delen een twintigtal ontluisterende verhalen. Verhalen van mensen die leefden en leven in Breda, Bergen op Zoom, Tilburg en Helmond.

Cindy de Koning is op plekken waar de mensen woonden, duikt in archieven en leert zo meer over het Brabant van toen en ook over de personen in kwestie. Ze komt op bijzondere plekken en neemt de luisteraar mee in haar zoektocht en ontdekkingen. Dit alles wordt omlijst met inzicht in het koloniale verleden van Brabant. Iets waar steeds meer steden nu onderzoek naar doen of willen doen.

Iedere woensdag vind je een nieuwe aflevering van de podcast Zwart-wit verleden in je favoriete podcastapp.

Wachten op privacy instellingen...

Meer podcasts vind je op omroepbrabant.nl/podcast.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!