Carel Frederik Wesselman kocht in 1781 het Kasteel van Helmond voor 155.000 gulden. Met het kasteel verwierf hij ook de titel 'Heer van Helmond‘ en zo had hij van alles te zeggen over het gebied en zijn inwoners.

De Wesselmannen hadden aandelen in plantages. De windvaan in de vorm van een schip op de toren van het kasteel verwijst naar de handelsactiviteiten van Carel Frederik. Zijn broer Daniel Cornelis was ook handelaar en reder van slavenschepen. Op een van zijn schepen, de Neptunus, brak een opstand uit en het schip ontplofte.

Carel Frederik Wesselman zat in het bestuur van Brabant en dankzij hem werd het kanaal aangelegd, niet geheel toevallig langs het kasteel. En dat droeg bij aan de groei van Helmond tot belangrijke stad in de regio. Hij kon de heerlijkheid kopen van het geld dat hij verdiende met de koloniale handel.

'Een harde brute meester'
In de kerker van het kasteel zat in 1774 schepen (wethouder) Johannes Biertempel opgesloten. De voormalige plantagehouder had zich in Helmond gevestigd nadat mensen die hij tot slaaf had gemaakt, zijn vrouw hadden vermoord.

Hij was een 'harde brute meester', zegt Henk Roosenboom die een boek over hem schreef. De vooraanstaande Biertempel zat vast voor incest met zijn dochter en werd daarvoor ter dood veroordeeld.

Roep om meer onderzoek
En ook hoor je het verhaal van de invloedrijke familie Bots. Zonder zoon Johannes Baptista zou er geen Rijks HBS zijn gevestigd in de stad in 1867: het huidige Jan van Brabant College. Het was de eerste openbare middelbare school in de wijde omgeving en een van de eerste in Nederland.

De familie had katoenplantages, was een belangrijke textielfabrikant en ze handelden in koloniale goederen. Aan het kanaal bouwden ze een statig pand met bijbehorend pakhuis. Het staat bekend als het 'huis met de klok'.

Ger Jan Onrust is geschiedenisdocent aan het Jan van Brabant College. Hij pleit ervoor dat alle bedrijven die al bestonden halverwege de 19e eeuw, onderzoek doen naar de eigen koloniale geschiedenis. "Zonder geschiedenis geen heden, zonder geschiedenis geen toekomst."

Wouter Loeff van Erfgoed Brabant beaamt dat. Volgens hem staan we aan de vooravond van alle onthullingen die nog gedaan gaan worden. "Er zal nog veel meer gevonden worden, het verhaal is nog niet af."

Zesdelige serie
Dit jaar herdenken en vieren we dat de slavernij op 1 juli 1863 werd afgeschaft. Het duurde vervolgens nog tien jaar voordat de tot slaaf gemaakten echt vrij waren. In de nieuwe podcast Zwart-wit verleden ontvouwen zich in zes delen een twintigtal ontluisterende verhalen. Verhalen van mensen die leefden en leven in Breda, Bergen op Zoom, Tilburg en Helmond.

Cindy is op plekken waar de mensen woonden, duikt in archieven en leert zo meer over het Brabant van toen en ook over de mensen in kwestie. Ze komt op bijzondere plekken en neemt de luisteraar mee in haar zoektocht en ontdekkingen. Dit alles wordt omlijst met inzicht in het koloniale verleden van Brabant. Iets waar steeds meer steden nu onderzoek naar doen of willen doen.

Klik hieronder op de icoontjes voor de nieuwe aflevering van de podcast Zwart-wit verleden in je favoriete podcastapp.