Iedere zondag is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister deze hier:

Spin met bolletje tussen haar kaken
Antje de Bruyn vindt het heerlijk om vragen op te sturen naar Stuifmail omdat dit zo laagdrempelig is. Daarnaast schrijft ze me dat er veel natuurverschijnselen rond haar huis gebeuren waarvan ze graag wil weten hoe en waarom. In dit geval zag ze een spin met een bolletje in de poten. Ze vroeg zich af welke spin dit is en wat dat bolletje is. Antje heeft een foto gemaakt van een grote wolfspin, ook wel kraamwebspin genoemd. In die laatste benaming zit het waarom van het bolletje. De vrouwtjes van de kraamwebspin maken - nadat ze gepaard hebben - met spinrag groot bolletjes (cocons) waarin de eitjes zitten. Als de bolletjes af zijn, houden de vrouwtjes met behulp van hun kaken en palpen die bolletjes onder zich vast en gaan daarmee ook aan de wandel. Op het moment dat de eitjes dreigen uit te komen, maken de vrouwtjes de bolletjes vast aan de aanwezige vegetatie. Maar dat niet alleen. Ze spinnen ook een soort tentvormig web om die bolletjes, dat wordt dan het kraamweb genoemd.

Bosrietzanger of grasmus?
Yvonne Rommelaars kwam tijdens haar wandeling door landschapspark Moerenburg in Tilburg een vogel tegen en fotografeerde die. Ze kwam er zelf niet uit welk vogeltje het was. Ik twijfelde tussen een grasmus en bosrietzanger. Caroline Moelker kwam uiteindelijk met een duidelijke uitleg: een grasmus heeft geen zwarte spikkels in de hals dus is het een bosrietzanger.

Mooie rups die flink aan het groeien is
Teun van de Mortel, 9 jaar oud, stuurde mij via zijn moeder een foto van een rups. Hij schreef daarbij dat deze prachtige rups flink aan het groeien was. Hij vroeg zich af wat de naam van deze rups is. De rups is geelachtig bruin en heeft over heel het lichaam lichtbruine wratten met daarop bruine haarborstels. We hebben hier te maken met de rups van de gele tijger.

Gele tijgers zijn nachtactieve nachtvlinders uit de familie van de spinneruilen. Het voedsel voor deze rups bestaat uit allerlei soorten planten, maar ook loofbomen. Je kunt ze in Brabant redelijk veel tegenkomen. Zeker in de buurt van brandnetels, kamperfoelie, weegbree, diverse zuringsoorten, hop, berk en zelfs in pruimenbomen. Nadat deze rups zich volgevreten heeft, verpopt deze en overwintert dan in een strooisellaag. Van half april tot zeker augustus komen deze poppen uit en zie je de nachtvlinder van de gele tijger.

Welke knapperd is dit?
H. Siepel kwam een knapperd tegen, zoals hij dit dier omschreef, en vroeg zich af wat dit is. Wat hij of zij is tegengekomen, heeft volgens mij de mooie naam gewone worteluil. Toch blijf ik het lastig vinden om deze soort goed te herkennen, want er is een aantal vlinders dat erg op elkaar lijkt. Als dit dus de gewone worteluil is, dan is deze nachtvlinder ook dagactief. Maar ze komen ook goed op licht af. Overigens zijn gewone worteluilen slecht te zien, omdat ze zich goed verborgen houden. Mocht je hen dan tegenkomen, dan proberen ze snel te verdwijnen. Dit doen ze dan niet vaak vliegend, maar huppelend door de vegetatie.

Jong vogeltje landde op de mat
Wout Verhoeven stuurde mij een foto van een geheel witte vogel met een mooie oranje snavel. Hij vroeg zich af wat hij zag. Ik zie meteen dat dit een ontsnapte volièrevogel is, die thuishoort bij de familie van de zebravinken. Dus heb ik snel internet geraadpleegd. Het blijkt een soendazebravink te zijn. Soendazebravinken, ook wel Timor-zebravinken genoemd, zijn kleine vogels die thuishoren bij de familie van de prachtvinken. Het zijn afsplitsingen van de Australische zebravinken. Deze soendazebravinken hebben diverse verenkleden en dus ook deze witte variant. Op Waarneming.nl kun je lezen dat deze vinken thuishoren in Australasia, in ieder geval zeker van Lombok tot Timor. En dus ook in Nederland, maar dan in principe in volières.

Slapende bijen in de campanula?
Vanessa Webley stuurde mij foto’s van twee verschillende insecten in de bloemen van haar campanula ofwel klokjesbloem/Karpatenklokje. Haar vraag: wat gebeurt hier? Nou, insecten schuilen voor slecht weer, maar ook die insecten - hoe vreemd dat ook klinkt - moeten slapen. Per insect is dat natuurlijk heel verschillend. Insecten zoals honingbijen maar ook de bekende limonadewespen slapen vaak in hun nestgangen. En dan zijn er nog insecten die tijdens het vliegseizoen buiten slapen, op of in bloemen en planten. Hieronder veel solitaire, ook wel wilde bijen genoemd. Dat slapen in bloemen kan soms leiden tot grote slaapgezelschappen.

Op de foto’s van Vanessa kun je mooi zien hoe de grote klokjesbij en klokjesdikpoot dit doen. Aandoenlijk en ontspannen liggen ze daar in de bloem met doorgezakte pootjes en ook de antennes /voelsprieten zakken dan in. Soms vallen ze zelfs om in hun slaap.

Abbe zag op de zonnige Strijbeekse Heide een hazelworm
Abbe Dijkstra deed met zijn gezin een heel mooie waarneming: een hazelworm zich al snel kronkelend ‘uit de voeten’ maakte. Dat is beeldend, want het gaat om een ‘pootloze’ hagedis.

Prachtige speerdistel met boven vreemde bloemknop
Kees Aarts stuurde mij de bovenstaande foto van een speerdistel die bovenin een zeer vreemde bloemknop had. Op de tweede foto zie je die vreemde bloemknop volledig in bloei.

Kees vroeg zich af wat dit kan zijn. Mij deed dit meteen denken aan de vreemde bloemknoppen die ik weleens gezien heb in mijn eigen tuin, bij vingerhoedskruid (zie de foto van Barbara Mans).

Bij vingerhoedskruid met zo’n rare bloem heb ik het volgende geschreven: "De term pelorisch betekent zoiets als monsterlijk. Dit soort aparte bloemen komt vooral voor bij planten die halfzijdig symmetrisch zijn en waarbij inteelt optreedt. Deze pelorische bloemen vallen vooral op, omdat ze altijd aan de top van de plant groeien.” Wie weet is dit ook wel bij de speerdistel van Kees van toepassing.

Prachtige vlinder op de muur van de schuur
Tonny van de Moosdijk zag een vlinder tegen de muur van de schuur en wilde graag weten welke vlinder dit is. Persoonlijk vind ik dit een van de mooiere kleine nachtvlinders, de Sint Jacobsvlinder. Deze nachtvlindersoort is zowel overdag als 's nachts actief. De vogels weten - omdat Sint Jacobsvlinders felrode kleuren hebben - dat ze die niet moeten eten. Dit omdat de rupsen van deze vlinder de gifstoffen van de plant jacobskruiskruid in hun lichaam opslaan en die stoffen zitten later dus ook in de vlinder. Helaas worden nog steeds veel jacobskruiskruidplanten vernietigd, omdat het gif daarin ook giftig is voor paarden. Maar als paarden in de wei die plant zien, blijven ze er echt wel vanaf. Zij weten namelijk dat deze plant voor hen giftig is. Alleen in het hooi vallen de planten niet op en kunnen paarden ze niet herkennen. Beste maaier, zorg ervoor dat ze niet in het hooi terechtkomen!

Lepelaars in Den Dullaert bij Sprang-Capelle
Giovanni de Waal stuurde me een foto die zijn vrouw had genomen in het gebied Den Dullaert bij Sprang-Capelle. Volgens hen zijn de vogels op de foto lepelaars. Dat klopt. Ze vragen zich daarnaast af of lepelaars daar in Sprang-Capelle aan het broeden zijn. In principe broeden lepelaars vooral in dynamische natte milieus en dan vooral bij de overgangen van zoet naar zout. Maar het zou kunnen, want er ontstaan steeds vaker hele kleine kolonies op het vasteland. Maar twee lepelaars vormen nog geen kolonie. Daarom denk ik dat ze in dit geval daar naar voedsel aan het zoeken waren. Toch zou ik dit in de gaten houden. Wie weet komt er ooit nog eens een kolonie broeden in Den Dullaert.

Rubriek mooie foto’s
In de rubriek mooie foto's dit keer een prachtige foto van een hoornaarroofvlieg. Deze werd vastgelegd in natuurpark Voskuilenheuvel bij Venhorst door Piet Hendriks.

Natuurtip
Zaterdag 8 juli wordt er een avondwandeling georganiseerd door de Loonse en Drunense Duinen. Deze duurt van halfnegen tot halfelf 's avonds. Deze wandeling staat in het teken van de nachtzwaluw. Dit is een zeldzame vogel die pas actief wordt als het gaat schemeren. De nachtzwaluw heeft een zeer kenmerkende roep en werd vroeger ook wel geitenmelker genoemd. Hoe klinkt die roep en waarom heeft deze vogel zo’n bijzondere bijnaam? Door deel te nemen aan deze exclusieve excursie krijg je de kans de nachtzwaluw te zien en al zijn geheimen te ontdekken.

Meer informatie:
• Aanmelden verplicht, kan via deze link.

• Niet-leden van Natuurmonumenten betalen 12,50 euro, leden 8,75 euro.

• Vertrekpunt is de parkeerplaats Bosch en Duin aan de Schoorstraat 50 in Udenhout.

• Deze excursie is gericht op volwassenen. Oudere kinderen zijn onder begeleiding van een volwassene welkom.

• Trek stevige wandelschoenen aan.

• Draag kleren die passen bij het weer.

• Controleer jezelf achteraf altijd op teken!