Matthijs is geen milieu-activist, maar een nuchtere Veense ondernemer in tuin- en vijveronderhoud, met een fraai gelegen stukje land aan de Veense Put. Een stuk water langs de Afgedamde Maas in het Land van Heusden en Altena, ontstaan door de zandwinning voor wegen.

"Vrijdag zag ik letterlijk de plastic rommel aanspoelen en heb mijn boot gepakt om te gaan kijken. Mijn vrouw en ik zagen gewoon het afval wegdrijven van de plek waar het binnenvaartschip werd gelost door een grote hijskraan met grijper. We hebben het gefilmd en op Facebook gezet. Die beelden werden massaal gedeeld."

Ook maandag is er nog veel plastic afval te vinden langs het water. Stukken kunststof, flessendoppen en vooral heel veel kleine witte bolletjes piepschuim. "Dieren eten dit op. En dan weet ik nog niet eens wat voor vervuiling er nog meer tussen dat slib of zand zit, waar we pas jaren later achter komen", verzucht Roza. Ondertussen spelen en ravotten zijn twee zoontjes langs de waterkant.

Het Oosterhoutse bedrijf Martens en Van Oord voert het 'ontdiepen' van de Veense Put uit. Directeur Maarten Spronk heeft de videobeelden van Matthijs Roza ook gezien op de social media. "Wat je daar ziet zijn vooral de luchtbellen die omhoogkomen van de bodem als je daar zand stort."

Hij vindt de aanname van vervuiling zwaar overdreven: "Dit zand komt uit België en wordt gekeurd door Rijkswaterstaat en door de Inspectie voor Leefomgeving en Transport. Dus je mag er vanuit gaan dat het schoon is." Een verklaring voor de grote hoeveelheid bolletjes piepschuim in het water en op de oever heeft Spronk niet. "Die schepen komen met tonnen zand per lading. Daar kan altijd wel wat afval tussen zitten."

Ook de gemeente Altena heeft de berichten gezien over het piepschuim in de Veense Put. "Momenteel zijn er bij ons geen klachten binnengekomen, noch signalen bekend over de kwaliteit van de grond die wordt gestort", aldus woordvoerder duurzaamheid Laura den Houdijker van de gemeente.

Ze voegt daar aan toe: "Wij zullen dan ook op korte termijn een extra controle uitvoeren en de bevindingen doorgeven aan Rijkswaterstaat. Zij beoordelen ook alle ladingen."

Woordvoerder Joop Kraan van Rijkswaterstaat: "Als wij de melding binnenkrijgen over de soort grond en de omvang van de lading, bekijken wij of het aan alle administratieve verplichtingen voldoet en of het keuringsproces goed is gevolgd." Daarnaast wordt er ook fysiek gecontroleerd. "Na de recente meldingen zullen onze handhavers extra toezien op de Veense Put", aldus de woordvoerder.

Onderzoeksprogramma Zembla van BNNVARA. Follow the Money en onderzoekscollectief Spit besteedden vorig jaar ook aandacht aan het 'ontdiepen' van voormalige zandputten en kwam tot verontrustende conclusies. Naast vervuiling met plastic afval bleek in de meeste scheepsladingen ook chemische verontreiniging te zitten. Na de stortingen ging de waterkwaliteit in de zandputten hard achteruit.