Iedere zondag is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister deze hier:

Hangende paddenstoel aan een oude druiventak
Johan van den Bongaardt stuurde mij een foto van een ondersteboven hangende paddenstoel. Ik moet eerlijk bekennen dat ik dit nog nooit eerder heb gezien. Als ik naar de vorm kijk, denk ik aan een gewoon plooirokje, maar die groeien normaal gesproken verticaal omhoog. Deze paddenstoelensoort is een zeer fragiele soort en is maar zeer kort te zien in het veld. Na een regenbui komen ze op en 24 uur later zijn ze alweer verdwenen.

De geplooide hoed van het gewoon plooirokje heeft deze paddenstoel haar naam bezorgd, zie de tweede foto. Het gewoon plooirokjes behoort tot de familie waartoe ook de geschubde inktzwam behoort. Als de sporen van deze paddenstoel rijp zijn, vervloeien ze als een soort inkt. In principe kom je deze paddenstoelensoort tegen op bemeste grond of in de buurt van bemeste grond.

Welk cocon hangt er in de pastinaak?
Fons Metsaars vond een cocon aan een pastinaak. Hij vroeg zich af of dit een cocon is van een wespspin. Het antwoord is ja. De cocon van deze spin lijkt op een omgekeerde luchtballon en is gevuld met eitjes van de wespspin. Zo’n wespspincocon kan honderden eitjes bevatten en wordt meestal al in augustus gesponnen.

Nadat de wespspin de cocon heeft gemaakt - met de eitjes erin - bewaakt zij de cocon tot ze sterft. In maart van het jaar daarop, wanneer de weersomstandigheden gunstig zijn, komen de jonge spinnetjes eruit gekropen.

Onder plant zit iets vreemds
De dochter van Luon van Ham tilde een plant op en daar zag ze iets vreemds liggen. Ze dacht dat het een cocon van een sprinkhaan zou kunnen zijn. Nou, dat is het zeker niet. Sprinkhanen hebben geen cocons, ze hebben namelijk een onvolledige gedaantewisseling. Dit betekent dat uit het ei een diertje gekropen komt, dat al heel veel lijkt op het volwassen exemplaar, maar dan kleiner. Ze vervellen als ze groter worden en kruipen dan uit de oude huid.

Zo’n huidje kun je dan weleens vinden. Maar dat lijkt niet op wat hier gefotografeerd is. Op de foto staat een diertje waarvan ik veel onderdelen niet goed kan waarnemen. Maar als ik er een naam op zou moeten plakken, lijkt dit op een kokerjuffer. Ik ben benieuwd of iemand anders een ander idee heeft. Kokkerjuffers zijn larven van schietmotten. Op deze website staat meer informatie.

Welk dier op de wildcamera vastgelegd?
Kees de Jager stuurde mij een foto van een dier dat door zijn wildcamera is gemaakt. Hij vraagt zich af om welk dier het gaat. Volgens mij is dit een bunzing, als ik kijk naar de houding van dit dier en de nek. Ik zie daarnaast ook niet wat meer wit aan de voorkant. Anders zou het een steenmarter geweest kunnen zijn. Bunzingen behoren tot de familie van de marterachtigen. Daartoe behoort ook de wezel en de das.

Samen met de wezel en de hermelijn wordt de bunzing tot de kleinere marterachtigen gerekend. De maximale lengte van een bunzing komt toch uit op zo'n 45 centimeter. De vacht van de bunzing is donkerbruin. De ondervacht heeft een meestal lichtbruine kleur, maar deze kan ook geelwit of geel zijn. Op het menu van dit dier staan vooral knaagdieren maar ook kikkers, vogels en vissen. Het konijn stond vroeger ook op hun menu, maar myxomatose heeft er voor gezorgd dat er in het wild bijna geen konijnen meer zijn. Tot slot eten ze ook regenwormen, insecten, hagedissen en aas. En, last but not least, voor de afwisseling eten ze ook vruchten.

Welke zwaluwen zaten in een schuurtje bij het Boerenbondmuseum in Gemert?
Winkie Nogarede stuurde een foto van wat vogels onder het dak van een schuurtje. Ze vroeg aan mij welke zwaluwsoort dit is. Als je naar de foto kijkt, zie je een mooie witte buik, wat oranje rood op de keel en verder blauw op de rug. Daaraan kun je zien dat dit boerenzwaluwen zijn. Deze soort behoort tot de familie van de zwaluwen. In ons land horen daar ook de huiszwaluw en de oeverzwaluw bij. Inmiddels zijn de boerenzwaluwen alweer verdwenen in ons land, want het zijn echte trekvogels. In het zomerseizoen komen ze hier, maar in de winter vliegen ze vrolijk rond in Zuid-Afrika, Afrika of in het zuiden van Azië. Boerenzwaluwen broeden in landen met voldoende water en modder. Ze bouwen in schuren, stallen en dergelijke. hun nesten. Die zijn van modder, vermengd met speeksel. Als aankondiger van de lente wordt de boerenzwaluw door veel boeren gezien als brenger van geluk, terwijl dit dier bij zeelieden symbool staat voor een veilige thuisvaart.

Ontdek het verschil tussen de boerenzwaluw, oeverzwaluw en huiszwaluw – De Visdief
Huiszwaluwen zoeken elkaar op. Boerenzwaluwen ook wel, maar dan gaat het om enkele paren. Zeker niet vergelijkbaar met de aantallen bij de huiszwaluw. De huiszwaluw heeft geen roodbruine keel noch een lange staart zoals de boerenzwaluw. Daarentegen hebben ze wel een opvallend witte stuit, die tijdens de vlucht vaak goed te zien is. Oeverzwaluwen behoren tot de meest wijdverspreide zwaluwsoorten en zijn te vinden in waterrijke gebieden. Dus niet bij behuizingen. Ze maken hun nesten in zelfgegraven tunnels bij rivier- of beekoevers, maar ook in grote zandhopen. In bovenstaande video ontdek je de verschillen tussen de boerenzwaluw, de oeverzwaluw en de huiszwaluw. De foto die ik als openingsbeeld heb gekozen, is gemaakt door Sjaak Huijer.

Paddentrek?
Jolande Verberk stuurde mij een foto van een setje gewone padden. Ze vroeg zich af of dit de paddentrek te is. Maar nee, dat is het niet. De paddentrek vind plaats tijdens de voortplantingstijd en dat is in het voorjaar. Mannetjespadden springen dan op elk vrouwtje dat voorbijkomt. Dit kunnen weleens meerdere mannetjes zijn op een vrouwtje. In deze periode is het heel vreemd dat drie mannetjes op een vrouwtje springen. Mogelijk heeft de warme temperatuur van begin september hiermee te maken, want ik ontving dit bericht van Jolande Verberk begin september. Zelf heb ik zoiets nog nooit gezien in die periode. Meestal gaan de gewone padden in het najaar opzoek naar een overwinteringsplek en vindt de paring plaats in het voorjaar. In principe kennen de amfibieën twee periodes waarin de padden- of amfibieëntrek plaatsvindt. Een in het voorjaar. als ook de paring plaatsvindt. Je ziet dan soms mannetjes al op de vrouwtjes springen en mee trekken op de rug van die vrouwtjes. Dit zie je niet tijdens de najaarstrek, als de padden op zoek gaan naar een overwinteringsplek. Kortom, een heel vreemde situatie.

Tijdens een wandeling bij kasteel De Haar mooie soorten vastgelegd
Tijdens een wandeling bij Kasteel De Haar in Haarzuilens fotografeerde Dik Druijf twee heel mooi organismen. Allereerst maakte hij een foto van een mooie korstmos: een bladvormig korstmos met de mooie naam gewoon schildmos. Dit korstmos kom je vaak tegen op doodhout of op de schors van bomen. Dit is dus geen mos, maar een korstmos Dit zijn organismen die als schimmels hun voedingsstoffen uit algen halen waarmee ze samenleven. En algen halen hun energie uit zonlicht en produceren daarbij tegelijkertijd zuurstof.

Daarnaast zie je op de foto van Dik een paar zestienstippelige lieveheersbeestjes. Deze lievenbeestjessoort kom je vaak in groepjes tegen en zijn meestal niet groter dan ongeveer drie millimeter groot, maar ze zijn wel heel mooi.

Een gehavende atalanta, hoe komt dat?
Ria Swaans maakte een foto van een gehavende atalanta. In de linkervleugel zat een flink gat. Haar vraag is dan ook: hoe komt zo’n mooie atalanta aan zo’n gehavende vleugel? Nou, de vleugels van vlinders zijn heel fragiel. Bij het minste of geringste kunnen ze scheuren of breken. Dit kan te maken hebben met een aanval van een insect, van vogels of een zoogdiertje. Soms zie je in je omgeving koolmezen die zo’n vlinder proberen te pakken. Meestal mislukt dat, omdat vlinders heel wendbaar zijn. Maar soms lukt het wel en eten de koolmezen zo’n heerlijk hapje op. Als de aanval mislukt, vliegt de vlinder verder met een of twee gehavende vleugels. Op die manier kan dan dus zo’n beschadiging ontstaan. Maar - en dan zie je minder grote gaten - ook op leeftijd zijnde vlinders krijgen vaak beschadigingen. Die oudere vlinders hebben dan gerafelde vleugels. Zo’n vlinder met kapotte vleugels heeft natuurlijk moeite met het vinden van voedsel. Overigens worden de meeste volwassen vlinders, en dat weten veel mensen niet, niet ouder dan drie weken.

Rubriek mooie foto’s
In de rubriek mooie foto's dit keer een foto die gemaakt is door Olivier van Eck. Hij was twee maanden geleden bij zijn oma in het Belgische Balen en zag daar deze harige springspin. Hij maakte een fantastische foto van dit prachtige diertje.

Natuurtip
In Helenaveen vindt zaterdag 28 oktober van halfzeven tot negen uur 's avonds een wandeling plaats, in het kader van de 'nacht van de nacht'. Laat het donker donker en ontdek hoe mooi de nacht is. De start is om halfzeven 's avonds met een kop koffie, thee, warme chocomel of glühwein bij In d'Ouwe Peel. Rond zeven uur 's avonds begint de wandeling. Soms kan het zijn dat je eerst met de auto naar het startpunt moet rijden, er wordt dan zoveel mogelijk gecarpoold.

De wandeling duurt twee tot drie uur.

Na afloop kun je genieten van de inmiddels traditionele kop soep en daarbij - naar keuze - bij de kachel een lekker drankje nuttigen.

Dit evenement is geschikt voor kinderen. De wandeling is niet te lang en zeker spannend en indrukwekkend in het donker!

De verzamelplaats is de Oude Peelstraat 2 in Helenaveen. Parkeren kan bij de kerk aan het Hannes Joostenplein.

Achtergrondinfo
De Nacht van de Nacht is een jaarlijks evenement, geïnitieerd door natuur- en milieufederaties. Door heel het land worden dan evenementen georganiseerd in het donker. Dan doven ook bedrijven de lichten van gebouwen en reclameborden. Zo staan ze stil bij lichtvervuiling en -verspilling en laten ze zien hoe mooi (in) het donker is. Het ritme van mensen en dieren raakt door al die overbodige verlichting verstoord. Mens en dier hebben het natuurlijke ritme van de nacht nodig om uit te rusten, voor hun gezondheid en voor een sterke weerstand. Jaarlijks worden miljoenen trekvogels verstoord of sterven ze door lichthinder. Dit jaar wordt de Nacht voor de negentiende keer landelijk georganiseerd.