Oorlogshelden kijken je recht aan in deze lange straat: 'Kippenvel'
De kransenstandaarden voor Dodenherdenking staan al klaar bij het Verzetsmonument in Sleeuwijk, dat in 1952 werd onthuld voor 34 oorlogshelden uit het Land van Heusden en Altena.
In de naastgelegen Rijksstraatweg hangen nu portretten van hen aan lantaarnpalen. Tevreden kijken Wytske de Paauw en Marlies van der Burg van het 4 mei comité Sleeuwijk toe hoe de banners wapperen in de wind.
Tijdens een bezoek aan de D-day-stranden in Normandië, ontstond bij Wytske het idee om de 34 oorlogshelden te eren met portretten in de oudste straat van het dorp. Tachtig jaar bevrijding leek haar het uitgelezen moment hiervoor.
"Met de huidige situatie tussen Oekraïne en Rusland en de situatie in Gaza, willen we met deze portretten tastbaar en zichtbaar maken dat tachtig jaar in vrijheid leven niet vanzelfsprekend is", vult Marlies aan. "Mensen hebben voor hun leven gestreden voor onze vrijheid."
De 34 mannen hebben veel betekend voor de bevrijding van het Land van Heusden en Altena. In november 1944 komt het gebied middenin de frontlinie te liggen. "Net voor de bevrijding was dit echt de buffer tussen het bevrijde zuiden en het nog bezette noorden", vertelt Wytske. Het aantal onderduikers loopt in korte tijd op naar 300.
“Slechts vijf dagen voor de bevrijding, worden ze gefusilleerd door de Duitsers."
Met gevaar voor eigen leven voeren sommige mannen, onder wie Arie van Driel (1905 – 1945) en Kornelis Pieter 'Kees' van de Sande (1918 – 1945), in deze periode crossings uit. Daarbij worden mensen, medicatie en militaire berichten vervoerd van bezet naar bevrijd gebied. "In een lek bootje", zegt Wytske. "Slechts vijf dagen voor de bevrijding, worden Kees en Arie gefusilleerd door de Duitsers", vervolgt ze. "Een triest verhaal, dat we willen blijven vertellen."
Om de namen een gezicht te geven, speurt Wytske urenlang naar foto’s. Ook een achternicht van een van de verzetsstrijders, die zich meldt via een oproep op Facebook, helpt mee met de zoektocht. "Dat blijkt gewoon een oud-leerling van de basisschool hier te zijn", vult Marlies aan. "Dat maakt dit initiatief meteen een stuk warmer, echt iets van het dorp."
In opengestelde registers zijn overlijdensaktes en kleine pasfotootjes van veel van de mannen gevonden. De fotootjes zijn door een grafisch vormgever bewerkt, zodat ze groot afgebeeld kunnen worden op banners met QR-codes. Die leiden naar een website met hun verhalen. De banners blijven sowieso één week hangen in Sleeuwijk, maar Wytske hoopt tot aan D-day op 6 juni.
"We willen laten zien dat ze niet vergeten zijn en dat we hen waarderen voor wat ze voor onze vrijheid hebben betekend", vertelt Marlies. Het raakt haar om de gezichten van deze mannen te zien hangen in het dorp. "Ze kijken je recht aan. Ik krijg er kippenvel van."