"De urgentie voor drinkwater is onverminderd hoog", zegt een woordvoerder van drinkwaterbedrijf Brabant Water. "In West-Brabant is het code rood. Nieuwe bedrijven krijgen niet zomaar een aansluiting op drinkwater, dat wordt eerst afgewogen."

Reden te meer om in te grijpen. De provincie stelde vorig jaar een lijst met maatregelen op waarmee een drinkwatertekort afgewend moet worden. Op die lijst staat onder andere dat er meer drinkwater gewonnen moet worden, dat grondwater beter beschermd moet worden en dat er drinkwater uit andere bronnen, zoals zout water, gehaald moet worden.

Ook moet er water bespaard worden. Volgens de Rekenkamer daalde het drinkwatergebruik van huishoudens wel, maar het is de vraag of die daling doorzet. Daarnaast is niet zeker of de daling gevolg is van beleid, of van bijvoorbeeld natte zomers en stijgende energiekosten. Het is de bedoeling dat in 2035 100 liter water per persoon per dag gebruiken. In 2023 stond dat aantal op 119 liter.

Het verbruik van water door bedrijven nam de afgelopen jaren toe. In 2035 moet het zakelijk gebruik van drinkwater met 20 procent zijn gedaald ten opzichte van de periode 2016-2019.

Gedragsverandering en maatregelen
Zowel de Rekenkamer als de provincie zien dat het daarbij nog vooral gaat over gedragsverandering. De provincie zou graag zien dat de landelijke overheid ook met regelgeving en landelijke maatregelen komt, laat een provinciewoordvoerder weten in een reactie.

"We zijn voor een groot deel afhankelijk van landelijk beleid", weet Brabant Water. "Maar alles wat we wel zelf kunnen doen, pakken we op." Zo werd woensdag de tiende spoelwater-terugwinunit geopend. Met die installaties wordt volgens het waterbedrijf jaarlijks 1,4 miljard liter drinkwater bespaard.

De Rekenkamer is positief over plannen om huishoudwater opnieuw te gebruiken en regenwater op te vangen. Met dat soort systemen zou je dan je wc moeten kunnen doorspoelen. Maar een verplichting om zo'n systeem bij nieuwbouwhuizen de standaard te maken, zou op zijn vroegst pas in 2028 in kunnen gaan. Zonde, vindt de Rekenkamer, want tegen die tijd zijn er al veel huizen gebouwd. Waarschijnlijk zonder waterbesparende wc's.

Bij bedrijven is ook winst te behalen, schrijft de Rekenkamer. Die zouden nog te vaak drinkwater gebruiken, terwijl dat helemaal niet altijd nodig is.

Minister weet te weinig
In haar rapport is de Rekenkamer kritisch op het gebrek aan kennis en inzicht van verantwoordelijk minister Madlener (PVV) van Infrastructuur en Waterstaat. Hij zou niet goed weten wat de gevolgen zijn als er onvoldoende drinkwater wordt bespaard.

Madlener weet volgens de Rekenkamer bijvoorbeeld niet hoeveel bedrijven en woningbouwprojecten in de problemen kunnen komen. In een reactie op het rapport laat de minister weten extra onderzoek te gaan doen om te kijken welke maatregelen kunnen helpen.