'10.000 foto's samen': moeder Anny reisde met Janneke heel Europa door
Gisteren uit Lissabon, ik mis je en een zoen. Vandaag uit Praag een kattenbel, want er is zoveel te doen. Bij het horen van het verhaal van Janneke Meel (41) uit Nieuwendijk begint spontaan Liefs uit Londen van BLØF in je hoofd te spelen. Op vier landen na zijn ze overal in Europa geweest. Alleen IJsland, Georgië, Oekraïne en Montenegro misten nog.
Het was hun passie, samen met z'n tweetjes. Een moeder-dochter-ding. Misschien is het juist daarom dat dochter Janneke het spannend vindt om het over haar moeder te hebben. "Ik ben wel een beetje zenuwachtig", geeft ze toe. "Zelfs na acht jaar vind ik dat nog moeilijk, vooral als het over reizen gaat."
"Mijn moeder wilde altijd iets voor anderen doen."
De liefde voor het reizen ontsprong uit een interesse in 'de ander'. Die deelden de dames met elkaar. "Mijn moeder wilde altijd iets voor anderen doen. Ze cijferde zichzelf weg", zegt Janneke. In Brabant was dat via de gehandicaptenzorg, maar die naastenliefde stopte niet bij een grensovergang. Ook buiten Nederland wilde ze mensen helpen. Ze wilde anderen begrijpen en lering trekken uit wat er buiten Nederland gebeurde.
"We gingen samen naar Bosnië en Servië, waar net oorlog had gewoed. We wilden iets van de cultuur meepakken, om het te begrijpen", vertelt Janneke daarover. Het verrijkte hun denken. Hun kijk op de wereld. "Dan krijg je meer compassie voor iemand die uit een ander land moet komen. Je voelt meer voor asielzoekers en voor de cultuur en natuur waar ze vandaan komen."
Die compassie loopt als een rode draad door het leven van Anny. Als zij iets niét was, was het zelfingenomen. Ze hoefde niet in de spotlight te staan en gaf haar spullen liever aan iemand anders. "Ze was geen grote prater, ze liet haar affectie vooral zien door dingen te doen", blikt Janneke terug. "Dat kon ik altijd wel vanaf een afstandje bewonderen, ook al ben ik zelf niet zo. Ik lijk wat meer op mijn vader. En wil wat meer genegenheid en woordjes laten zien."
De ouders van Janneke vulden elkaar aan. Vader Bram werd geboren in Groningen, Anny in Brabant. Hij hoefde nooit op reis, terwijl zij juist altijd van huis was. Ze toonden hun liefde via een andere weg, maar waren 50 jaar gelukkig getrouwd.
Eigenlijk was Anny's route nog maar net begonnen. Er was nog zoveel te zien, zoveel te doen. Janneke en haar mam hadden bíjna Europa uitgespeeld, daarna zouden ze een ander continent gaan ontdekken. Maar ziekte gooide roet in het eten. "Ze kreeg kanker in haar darmen", vertelt Janneke, waarna ze vertelt dat Italië en Wenen eigenlijk nog vers op de planning stonden. "Het heeft volgens mij nog geen zeven maanden geduurd, van diagnose tot overlijden."
"Het is geen verdriet-verdriet, het zijn meer de herinneringen."
Anny overleed in 2017 aan de gevolgen van darmkanker, op 72-jarige leeftijd. Reizen is voor Janneke sindsdien niet meer hetzelfde. Ze is haar reismaatje kwijt. Het zijn de dagjes uit en de vakanties, de herinneringen aan wat Anny leuk of mooi vond. "Ik heb wel 10.000 foto's met haar, van onze reizen." Maar daarnaar kijken doet nog zeer. Het gemis doet zeer.
Praten daarover valt Janneke nog steeds heel zwaar. "Ik heb me er ook na acht jaar nog niet toe kunnen zetten om zelf naar Wenen te gaan, dat staat nog in de ijskast. Het is geen verdriet-verdriet, het zijn meer de herinneringen. Alle plekken waarbij ik denk: oh, daar ben ik misschien ook met mama geweest."
Wie weet komt er weer een dag, waarop Janneke de reis in haar eentje voortzet. Met haar moeder in haar hart. Maar als elke kathedraal en elk kinderkopje je nog aan het gemis doet denken, is dat nog te pril.
Hoewel Anny niet zo van de grote gesprekken was, wil Janneke haar moeder met deze woorden juist een beetje eren. "Het is namelijk best wel een bijzondere vrouw", zegt ze. "Ik weet niet hoe ze dit zelf had gevonden, maar dit eerbetoon is ook meer voor mezelf. Omdat ik vind dat ze dat verdiend heeft."