“De zorg is verantwoordelijk voor zo’n vier procent van al het afval in Nederland”, zegt Lieke Hettema, duurzaamheidsadviseur bij het JBZ. “En het verbranden daarvan zorgt voor veel milieuvervuiling. Hoe minder restafval, hoe minder verbranding. En hoe meer we scheiden, hoe minder nieuwe grondstoffen er nodig zijn voor producten in de zorg.”

In het Jeroen Bosch Ziekenhuis ontstaat jaarlijks meer dan een miljoen kilo afval. Bijna de helft daarvan komt terecht bij het restafval en gaat direct naar de verbrandingsoven. Een klein deel daarvan móét ook echt verbrand worden, zoals afval met bloed, weefsel of infusen. Maar een groot deel is gewoon te recyclen.

Anouk Cramer werkt als ‘groene assistent’ bij afvalverwerker Renewi. Zij helpt het ziekenhuis om afval slimmer te scheiden en minder te verspillen. "Ik graai vaak letterlijk in de afvalzakken om te kijken wat er nog tussen zit dat we gewoon kunnen recyclen", zegt ze.

De groene assistent haalt een blauw doek omhoog: “Hierop liggen tijdens een operatie instrumenten zoals scharen en scalpels. Deze doek zit goed, want er zitten bloedvlekken op. Maar als hij schoon is, kunnen we hem gewoon recyclen tot een nieuwe.”

Ook haalt ze latexhandschoenen en een infuuszak tussen het afval vandaan. “Veel mensen denken dat handschoenen bij het plastic mogen, maar die horen bij het restafval. En deze infuuszak is wel van plastic, maar niet het soort dat we goed kunnen recyclen. Die moet dus ook weg.”

Het ziekenhuis is er al in geslaagd om het restafval met twintig procent te verminderen sinds 2018. Maar afval scheiden blijft soms lastig. Volgens Hettema komt dat vooral door werkdruk. “Zorgmedewerkers werken vaak onder tijdsdruk. Dan kiezen ze liever voor het restafval, omdat dat veiliger voelt. Als je iets verkeerd in de recyclebak gooit, kan dat juist problemen opleveren", zegt ze. "Dat is prima, maar ook zonde."

Ook speelt onwetendheid een rol. “Afval scheiden in het ziekenhuis is veel ingewikkelder dan thuis. Thuis scheid je meestal alleen oud papier en plastic verpakkingen. Maar in het ziekenhuis werk je met andere materialen. Een spuitje is van plastic, maar hoort tóch bij het restafval. Dat maakt het zo lastig."

Tijdens de actieweek legt Cremer zorgmedewerkers uit welk afval in welke bak hoort. Dat doet ze door demonstraties te geven aan de hand van verzameld afval uit het ziekenhuis. “Ik wil laten zien hoeveel waardevolle materialen zij kunnen redden van de verbrandingsoven”, zegt de groene assistent.