Deze ouders zeggen nee tegen smartphones voor kinderen
Oord is als ondernemer gespecialiseerd in sociale media, maar thuis pakt hij het anders aan. Zijn kinderen Sam (10) en Lisa (8) hebben nog geen smartphone. “Een telefoon is makkelijker om afspraken te maken, maar gemak is geen goede reden om ze er een te geven,” zegt hij. Pas wanneer ze naar de middelbare school gaan, krijgen ze een eigen toestel.
Hij merkt dat dat soms op weerstand stuit bij andere ouders, bijvoorbeeld als hun kinderen niet met die van hem kunnen afspreken omdat Sam geen telefoon heeft. Hij noemt zichzelf een ‘hypocriete ouder’, omdat hij zelf altijd bereikbaar is voor zijn werk, maar zijn kinderen niet wil blootstellen aan constante toegang.
Verslaving
Op de basisschool is hij actief in de medezeggenschapsraad en zet hij zich in voor een strenger beleid rondom sociale media. “We weten dat er op Snapchat gepest wordt in groep 7 en 8, bijvoorbeeld om kleding van een kind. Dat willen we niet.” Ook vindt hij dat het contact met ouders via apps beter gereguleerd moet worden. “Je weet dat je kind op school zit, dan ga je niet om 9 uur ’s ochtends nog een appje sturen om een fijne schooldag te wensen. Zulke appjes kunnen ook voor half 9.”
Zijn kinderen mogen maximaal één uur per dag schermtijd. “Een kind is niet weerbaar genoeg tegen een omgeving die gebouwd is op verslaving. We zijn als ouders, overheid en samenleving medeverantwoordelijk. Het leven is al moeilijk genoeg. Waarom voegen we daar nog een tweede online wereld aan toe?", vraagt hij zich hardop af.
Robotisering
Psycholoog Kim Kroezen zag tijdens een onderzoek dat steeds meer jongeren moeite hebben met sociaal contact. “Een groot aantal kinderen leert dat steeds minder, omdat de sociale interactie steeds vaker digitaal plaatsvindt.” Ze wijst op de robotisering van de maatschappij: “Mensen appen, bellen, zitten met dopjes in hun oren, turen op een scherm. Er is geen moment van écht contact meer.” Hoewel mensen wel via hun telefoon contacten hebben, is dat volgens Kroezen geen écht contact. "Want dat is face-to-face."
Volgens haar voelen veel kinderen zich eenzaam en missen ze verbinding. "Want de telefoon zit ertussen." Hoewel ze sociale media niet wil verbieden, pleit ze voor bewustwording bij ouders, opa's en oma's. "Kinderen spiegelen je gedrag. Als je wil dat kinderen anders omgaan met technologie, moet je zelf het goede voorbeeld geven." Zelf gebruikt ze al 15 jaar geen Facebook meer. Ze heeft alleen LinkedIn. Haar 7-jarige dochter vermaakt zich zonder telefoon. "Ze kan zich uitermate goed amuseren, ik geloof dat het echt heeft geholpen."
'Continu prikkels ongezond'
Kroezen, die zelf ook ouders ondersteunt met vraagstukken als deze, waarschuwt voor gemakzucht. "We zitten in een ratrace. Een kind een smartphone geven is makkelijk, want die vermaakt zich wel. Maar het is ongezond voor het kinderbrein om continu prikkels te krijgen."
Ze benadrukt het belang van openheid tussen ouders en scholen, zodat kinderen niet buiten de boot vallen. “Ik ben niet tegen telefoons, wél tegen verslavende technologieën. Er is een verschil tussen vermaak, functioneel en educatief gebruik. Het gaat om bewustzijn creëren."
In een brandbrief waarschuwden artsen maandag voor de gevolgen van overmatig schermgebruik, zoals slaapproblemen, toenemende eenzaamheid, sociale onhandigheid en fysieke klachten. Zij willen dat de leeftijdsgrens voor sociale media naar 14 jaar gaat. De Tweede Kamer stemde in maart in met een voorstel voor een grens van 15 jaar. In Australië is een vergelijkbaar verbod op sociale media voor kinderen tot 16 jaar al ingevoerd.
Tips voor smartphonebewuste ouders van Kroezen:
- Gebruik technologie functioneel, niet als vermaak
- Zet pushmeldingen uit en leg de telefoon niet in het zicht
- Zet het geluid uit
- Gooi sociale media eraf, kijk of je het dan nog mist
- Wees bewust van wat je doet
- Begin het gesprek op school: wat doen andere ouders?
- Wees eerlijk over je eigen schermgedrag – en stuur bij waar nodig