STUIFMAIL

Deze rups zit vaak bij Marian op de zoldertrap en dat is logisch weet Frans

Gisteren om 09:07 • Aangepast gisteren om 13:25
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur. Iedereen kan vragen insturen via [email protected]. Dit keer besteedt Frans onder meer aandacht aan het vaal kokerbeertje dat Nederland verovert, een schijnbok en een langpootmug met een masker. Deel twee van deze Stuifmail wordt zondagochtend gepubliceerd.

Ieder weekend is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister de podcast hier:

Wachten op privacy instellingen...

Rupsen op de zoldertrap, welke soort is het?
Marian van den Boogaard ziet met enige regelmaat rupsen op de zoldertrap en ze vroeg zich af om welke rupsen het gaat en hoe ze daar komen? De rupsen zijn van de nachtvlinder het vaal kokerbeertje, zie foto. Deze rupsen overwinteren als rups, maar soms ook als pop. Je kunt ze als rups tegenkomen van september tot het einde van juni. In de nacht en de late avond gaan ze op zoek naar voedsel, vooral algen. Het bijzondere is dat deze rupsen voedsel zoeken op steenachtige plaatsen. Dit doen ze vooral waar de mensen wonen. Je kunt ze tegenkomen op zoek naar voedsel op daken, muren en kunnen dus zo zolderruimtes komen. Dat ze weleens in huis komen, is dan ook logisch. Waarschijnlijk kruipen ze dan via de binnenzijde van een huis naar een volgende stenen plek/biotoop. Overigens is het vaal kokerbeertje, zie foto. nog niet zo lang in ons land. Pas in 2014 werd deze nachtvlinder voor het eerst in Nederland waargenomen, in het dorp Westdorpe bij Terneuzen.

Het vaal kokerbeertje (foto; Saxifraga/Marijke Verhagen).
Het vaal kokerbeertje (foto; Saxifraga/Marijke Verhagen).
De bruine korenbout (foto: Daniëlle Valk-Bakker).
De bruine korenbout (foto: Daniëlle Valk-Bakker).

Groot insect vloog de huiskamer binnen, is het de bruine korenbout?
Danielle Valk-Bakker trof een prachtig groot insect in huis en toen ze opzocht wat voor libel het moest zijn, kwam ze op de naam bruine korenbout en volgens mij klopt dat. Daarnaast klopt het ook dat deze libellensoort in ons land vrij zeldzaam is, maar in sommige jaren komt deze soort toch algemener voor. Het is ook duidelijk een vrouwtje. Herkenbaar aan de steeds breder wordende zwarte streep op het midden van het achterlijk en de vier donkere vlekken op de vier vleugels. Een smalle vlek op bijna het einde van de vleugels en op het einde een zwarte halfronde zwarte vlek op de vier vleugels. Mannetjes, zien er niet bruin uit, maar hebben wel, zoals veel libellen mannetjes, op het einde van hun achterlijf een soort tang waarmee ze de vrouwtjes tijdens de start van de paring vastgrijpen. Wil je meer over deze mooie libel lezen Danielle, kijk dan eens op deze link. Je ziet dan ook dat het mannetje blauw berijpt van kleur is, zie foto.

De bruine korenbout, een mannetje (foto: Saxifraga/Jan van der Straaten).
De bruine korenbout, een mannetje (foto: Saxifraga/Jan van der Straaten).
Fraaie schijnbok (foto: Angela Marinus).
Fraaie schijnbok (foto: Angela Marinus).

Groen insect landt op voet in de eco-zonewijk Brandevoort, Helmond, wat is het?
Angela Marinus ging buiten lekker zitten op een bankje in de eco-zone wijk Brandevoort, Helmond toen er een fraai insect op haar voet landde. Graag wil ze weten hoe dat insect heet. Op de foto van Angela zie je de punt van de schoen en daarop een langwerpig groen insect. De naam van dit groene insect is fraaie schijnbok en dus is het een keversoort. Zoals de tweede naam al aangeeft, hoort dit insect thuis bij de familie van de schijnboktorren. Deze insecten hebben hun naam te danken aan het feit dat ze met hun uiterlijk en hun leefwijze heel veel lijken op boktorren. Een ander belangrijk kenmerk van schijnboktorren is dat ze bij een aanval gebruik maken van een giftige afweerstof. Een belangrijk kenmerk tot slot is dat deze fraaie schijnbokken dekschilden hebben, die op het eind sterk versmald zijn, zodat de achtervleugels voor een deel onbedekt zijn. Op het menu van volwassen fraaie schijnboktorren staan stuifmeel en nectar van diverse bloemsoorten.

De zwartrugrenspin (foto: Piet Plasmans).
De zwartrugrenspin (foto: Piet Plasmans).

Spinnetje gevonden op ene rozenknop, hoe heet dat spinnetje?
Piet Plasmans vond een spinnetje in zijn tuin op een rozenknop en hij stuurde mij een zwaar uitvergrote werkelijk prachtige foto. Als ik goed naar de foto kijk en daarbij de werkelijke grootte inschat kom ik uit op de zwartrugrenspin vrouwtje. Zwartrugrenspinnen worden ook weleens zwarte renspinnen genoemd. Het zijn spinnen uit de familie van de renspinnen. Wereldwijd leven er zo’n 536 soorten renspinnen: van bruin tot grijs en van gelig tot gevlekt. Ze jagen allemaal op de grond naar vliegende insecten en bouwen nooit een web. De meeste van deze renspinnen worden nooit groter dan tien millimeter en zijn eenvoudig gekleurd. De zwartrugrenspin wordt zelfs maar vijf millimeter groot. De naam heeft deze spin te danken aan het mannetje, want die heeft een duidelijke zwarte rug. Het vrouwtje is over het algemeen bruin, zie foto van Piet. Meestal hebben de vrouwtjes ook een lichte kleur en sommigen hebben roodbruine vlekken. Vaak kun je deze soort spinnen vinden op lage vegetatie of op de onderste takken van bomen. Op die posities zijn ze goed gecamoufleerd. Ze zitten daar dan muisstil te wachten op een slachtoffer.

De zwartrugrenspin (foto: Saxifraga/Ab H. Baas).
De zwartrugrenspin (foto: Saxifraga/Ab H. Baas).
Maskerkamlangpoot (foto: Henri Verest).
Maskerkamlangpoot (foto: Henri Verest).

Vliegbeest was geland op een tuinslang en de vraag was zijn de aliens geland?
Henri Verest vroeg zich af of de aliens geland waren bij het zien van een insect in zijn tuin op een tuinslang. Nee, die zijn niet geland, maar wel een van naar mijn idee mooiste insecten. Op de foto die Henri stuurde zie je duidelijk een insect met een lang achterlijf met afwisselend gele en zwarte banen. Daarnaast heeft het insect twee vleugels en hoort het dus thuis bij de vliegen en de muggen. Tenslotte 'vertellen' de lange poten dat dit een langpootmug is. De naam is maskerkamlangpoot. In dit geval is het een vrouwtje, dit zie je aan de lengte van ongeveer 25 millimeter, want mannetjes zijn kleiner. Maskerkamlangpoten komen redelijk veel voor in ons land en zijn inheems. Deze langpootmug is een van de 87 soorten langpootmuggen die in ons land aanwezig zijn. Door hun grootte schrikken veel mensen van langpootmuggen, maar het zijn zeer onschuldige insecten. Ze zijn vooral actief tijdens de schemer en in de nacht en worden enorm aangetrokken door licht. Volwassen langpootmuggen zijn slechte vliegers, die niet of enkel nectar eten. Overigens leven langpootmuggen maar enkele dagen en dan vooral om te paren. De naam heeft de maskerkamlangpoot te danken aan de twee gele vlekken aan het begin van het achterlijf en de gele streep daaronder.

Bevers in hartje Eindhoven
Beste Frans Kapteijns, ik heb een aantal foto's en filmpjes gemaakt van een groep bevers in hartje Eindhoven, de Genneper parken. Is het de moeite om aan jullie te sturen? Op zulke vragen, reageer ik altijd heel enthousiast, maar vraag altijd wel om het filmpje in YouTube versie te sturen en bij deze dus het beverfilmpje van Annette Born.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!